Hội đồng Thẩm định nhà nước (Hội đồng) vừa thông báo kết luận cuộc họp của hội đồng về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Đề nghị Bộ GTVT nghiên cứu kỹ báo cáo kết quả thẩm định của tổ chuyên gia, báo cáo của tư vấn thẩm tra, ý kiến các thành viên hội đồng... để khẩn trương hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.
Tư vấn thẩm tra cho rằng dự án sẽ khả thi với phương án khai thác hỗn hợp tàu khách và tàu hàng tốc độ cao
KHẢ HÒA
Theo đó, Bộ GTVT cần bám sát các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Cán sự đảng Chính phủ để bổ sung, làm rõ sự cần thiết đầu tư dự án với vai trò khắc phục sự mất cân đối của hệ thống GTVT trên trục Bắc - Nam. Tạo một tuyến đường sắt mới tốc độ cao chạy trên trục Bắc - Nam mang tính xương sống giữ vai trò chủ đạo (chở khách kết hợp hàng hóa).
Về phương án đầu tư, Hội đồng đề nghị Bộ GTVT tiếp thu chỉ đạo của Ban Cán sự đảng Chính phủ, hoàn thiện phương án "đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đường đôi khổ 1.435 mm để vận tải hành khách và hàng hóa, tốc độ thiết kế khoảng 200 - 250 km/giờ, tốc độ khai thác khoảng 200 km/giờ".
Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng cần tiếp thu ý kiến của tư vấn thẩm tra về cấp tốc độ thiết kế, phương án khai thác, hướng tuyến, vị trí nhà ga, khung tiêu chuẩn, công nghệ áp dụng để hoàn thiện phương án đầu tư đảm bảo khả thi, tiết kiệm, hiệu quả.
Trước đó, tại Tờ trình số 1281/TTr - BGTVT ngày 14.2.2019 về Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, Bộ GTVT đề xuất nâng cấp tuyến đường sắt hiện tại đạt tốc độ 70 km/giờ cho tàu khách địa phương và tàu hàng.
Đầu tư xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao trên hành lang Bắc - Nam dài 1.559 km, đường đôi, khổ tiêu chuẩn 1.435 mm, điện khí hóa, vận chuyển hành khách, có tốc độ thiết kế 350 km/h, tốc độ khai thác 320 km/h.
Tổng mức đầu tư dự án ước khoảng 58,71 tỉ USD, trong đó vốn nhà nước chiếm khoảng 80%, vốn tư nhân khoảng 20%.
Bộ GTVT đề xuất thực hiện phân kỳ đầu tư, trong đó giai đoạn 1 (từ năm 2020 - 2032) sẽ nghiên cứu, đầu tư xây dựng đoạn Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TP.HCM với chi phí khoảng 24,71 tỉ USD. Giai đoạn 2 (dự kiến từ năm 2032 - 2050) đầu tư đoạn Vinh - Đà Nẵng, hoàn thành năm 2040, đoạn Đà Nẵng - Nha Trang hoàn thành năm 2050.
Tuy nhiên, theo Liên danh tư vấn thẩm tra Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (Công ty TNHH Tư vấn và Xây dựng Đại học Giao thông vận tải, Công ty TNHH Evo mc, Công ty Ove Arup & Partners Hong Kong Limited, Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng và Thương mại Hưng Phú), với mục tiêu chỉ vận tải hành khách, không chở hàng thì dự án không đảm bảo tính khả thi và hiệu quả đầu tư.
Tư vấn thẩm tra cho rằng dự án sẽ khả thi với phương án khai thác hỗn hợp tàu khách và tàu hàng tốc độ cao với vận tốc 225 km/giờ và 160 km/giờ cho tàu khách liên vùng, tàu hàng container.
Theo phương án này, mỗi ngày trên hành lang Bắc - Nam sẽ có 270 đôi tàu khách và tàu hàng được thông qua, thay vì chỉ có 116 đôi tàu như phương án đề xuất của Bộ GTVT.
Tư vấn thẩm tra đề nghị thực hiện phân kỳ đầu tư dự án theo 2 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 (2025 - 2035) có tổng mức đầu tư 27,24 tỉ USD sẽ triển khai giải phóng mặt bằng, xây dựng 2 dự án thành phần là Ngọc Hồi - Vinh dài 260 km và Nha Trang - Thủ Thiêm dài 361 km; giai đoạn 2 (2035 - 2041) có tổng mức đầu tư 33,781 tỉ USD sẽ tập trung xây dựng đoạn Vinh - Nha Trang dài 886,75 km.
Tiến độ thực hiện ra sao?
Về hướng tuyến, số lượng nhà ga và vị trí nhà ga, Hội đồng nhấn mạnh, đây là yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả, cũng như phát huy vai trò của dự án.
Hội đồng đã xin ý kiến và được 20 tỉnh/thành phố đồng thuận với phương án số lượng nhà ga. Trong đó, có 8 tỉnh/thành phố nhất trí với phương án tuyến và vị trí nhà ga; 12 tỉnh chưa đồng thuận với phương án tuyến và vị trí nhà ga do tư vấn thẩm tra đề xuất.
Bên cạnh đó, theo Hội đồng, kết quả phân tích độc lập của tư vấn thẩm tra cho thấy, dự án phải thông toàn tuyến thì mới đạt hiệu quả. Tuy nhiên, thời gian thực hiện như đề xuất trước đó của Bộ GTVT đến năm 2050 mới đưa vào khai thác toàn tuyến là quá dài, sẽ dẫn đến rủi ro về tăng tổng mức đầu tư, bỏ lỡ cơ hội phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng thời, lộ trình này sẽ khó hiện thực hóa mục tiêu chỉ đạo của Bộ Chính trị và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng là đến năm 2045 đưa Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Vì vậy, Hội đồng đề nghị Bộ GTVT tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 49, Ban Cán sự đảng Chính phủ tại Thông báo số 1209 và ý kiến của tư vấn thẩm tra để hoàn thiện phương án phân kỳ đầu tư hợp lý, đảm bảo tính khả thi, hoàn thành dự án trước năm 2045.
Về phương án huy động vốn, Hội đồng đề nghị Bộ GTVT nghiên cứu phương án đề xuất của tư vấn thẩm tra để hoàn thiện phương án huy động vốn cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đảm bảo tính khả thi.
Huy động vốn từ đấu giá 50 khu đô thị nhà ga
Tư vấn đề xuất huy động vốn từ đấu giá bất động sản tại 50 khu đô thị nhà ga có quy mô từ 200 ha đến 500 ha/khu (theo mô hình TOD) là 39 tỉ USD, chiếm 63,15% tổng mức đầu tư.
Đơn vị tư vấn cũng kiến nghị triển khai dự án theo phương thức PPP, trong đó đối tác công sẽ huy động vốn nhà nước và quản lý xây dựng, bảo trì và bảo dưỡng kết cấu hạ tầng; đối tác tư có trách nhiệm huy động vốn đầu tư phương tiện vận tải và nhà ga cao tầng.
Đối tác tư sẽ thành lập bộ máy vận hành khai thác và trả phí khấu hao hạ tầng đã đầu tư (dự kiến khấu hao trong vòng 75 năm) và trả phí bảo dưỡng hạ tầng cho đối tác công. Mô hình triển khai dự án theo hình thức chìa khóa trao tay.
Bình luận (0)