Sách hay: '39 đoản thiền để thấy' - con đường đi tìm chính mình

Tự chữa lành là việc làm ý nghĩa đối với mỗi người

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều viết trong lời tựa cuốn sách: "Đây không phải là cuốn sách thông thường. Đây là con đường của một người đi tìm chính mình để xác thực mình và xác lập mình trong cái thế giới chính cá nhân mình. Đấy là con đường khó nhất và cũng chính là con đường duy nhất để tìm thấy ý nghĩa đích thực của đời sống". Trong đời sống hiện đại ngày nay, sự xô bồ, hối hả, những đổ vỡ tinh thần và thương tổn khiến không ít người chưa cảm nhận hết được ý nghĩa, sự quý giá của cuộc sống, dễ rơi vào chán chường, thậm chí là bế tắc. Vì lẽ đó, quay vào bên trong để đối diện với chính mình, để biết, để hiểu chính mình và tự chữa lành, sống tự tại, an lạc là việc làm vô cùng ý nghĩa đối với mỗi người. Nhưng không phải ai cũng có thể hiểu và làm được điều đó. Cuốn sách này, với tri kiến sâu rộng về thiền và sự trải nghiệm hành thiền trong nhiều năm qua của chính tác giả là gợi ý, là sự dẫn dắt về con đường sống tỉnh thức cho độc giả.

39 đoản thiền để thấy được chia thành 5 chương: Cắt để thấy, Đi để thấy, Nhìn để thấy, Soi để thấy và Thấy để không thấy. Đây là những đoạn văn ngắn (đoản thiền) tưởng chừng vụn vặt nhưng được kiến giải hết sức sâu sắc, gần gũi với đời sống bằng "con mắt" thiền, bằng tâm thiền. Hàng loạt những vấn đề "nan giải" của cuộc sống hiện đại được tác giả đề cập, đó là làm thế nào để loại bỏ định kiến ở trong ta (Cái đinh trong não), cách Xóa tan cơn giận, Cắt mầm đố kị, ngừng sự phán xét; làm sạch tư tưởng "ăn - thua" trong mỗi người (Ăn - thua làm gì!), làm thế nào để không còn mệt mỏi, khổ đau vì sự Ảo tưởng sở hữu, làm gì khi bị nói xấu, bị hàm oan... Những vấn đề trên thường được tác giả chia sẻ qua một tình tiết, một lát cắt, một câu chuyện ngắn được đọc, được chứng kiến, nhưng phần lớn là những trải nghiệm của bản thân.

Đây là câu chuyện trong đoản văn Cái đinh trong não: "Một ngày cuối năm 2022, một chị doanh nhân tới gặp tôi. Tất nhiên không phải là để nói về chuyện kinh doanh", "Vấn đề của chị lúc đó là trong đầu tràn ngập định kiến. Khi biết điểm xấu của nhân viên thì năm năm sau điểm xấu ấy vẫn như một cái đinh găm trong não chị". Tác giả đã khuyên chị tập thiền hằng ngày và tưởng tượng ra một đại dương mênh mông ở trong não bộ. Và rồi sau một thời gian chị đã gửi cho tác giả một bức vẽ mà các nét vẽ đã bị xóa. Phan Đăng lý giải một cách rất biện chứng, tường minh, dễ hiểu: "Người ta chỉ có thể đóng đinh vào một bức tường, chứ không thể đóng đinh vào đại dương. Bức tường khô cứng, bó hẹp; đại dương mềm mại, bao la. Mượn đại dương để chú tâm, những cái đinh trong não chị chìm nghỉm từ lúc nào không biết".

NVCC

Để có thể được sống một cuộc đời hạnh phúc

Bằng những tri kiến của một người ham đọc, đặc biệt là nghiên cứu sâu về Phật giáo, thiền học, Phan Đăng chiêm nghiệm và rút ra những điều cần thiết cho chính bản thân mình trong hành trình quay vào bên trong, sống tỉnh thức. Tác giả không áp đặt, không đưa ta lời khuyên, mà đang kể chuyện và bình về chính câu chuyện của mình. Từ đó, độc giả có thể cảm nhận, rút ra cho mình những bài học, để thực hành tỉnh thức. "Tâm thức bên trong có giá trị đặc biệt. Quay vào, làm chủ con người bên trong, và tạo ra một mối liên hệ nhịp nhàng giữa bên trong và bên ngoài có thể là chìa khóa hạnh phúc trong đời sống quá nhiều áp lực hôm nay" (Thực tập quay vào).

Qua từng đoản thiền, độc giả dễ dàng cảm nhận Phan Đăng đang kể nhưng cũng là đang "nhập vai", đứng ở vị trí rất nhiều nhân vật, sự vật để chậm rãi nghĩ suy, đối sánh, để thấy những mối liên hệ và tìm ra niềm vui, hạnh phúc trong cuộc sống với văn phong giản dị mà sâu lắng. Có khi là một cơn mưa, một chiếc lá, một cành hoa, một cái cây, mặt trời... "Trong chiếc lá vốn có cơn mưa. Một chiếc lá chết cũng có nghĩa một phần cơn mưa đã chết. Nhưng khi đó cơn mưa cũng không trách chiếc lá. Chúng cứ bình thản tựa vào nhau trong vòng sinh diệt. Sự bình thản đó ĐẸP như hơi thở của Đức Thế Tôn. Như sự lim dim của vũ trụ" (Cơn mưa trên lá).

Cảm nhận về cuốn sách này, nhà văn Đỗ Bích Thúy cho rằng: "Tinh thần chữa lành, xây dựng cách quan sát, nghĩ suy về mọi điều một cách thật điềm tĩnh và nhân ái, đó là điều mà Đăng mang tới". Trong buổi ra mắt sách của Phan Đăng, nhiều độc giả, nhất là những người trẻ, đã đặt ra rất nhiều những câu hỏi xung quanh cuốn sách, nhưng tựu chung lại đấy là câu hỏi làm sao chúng ta có thể được sống một cuộc đời hạnh phúc? Câu hỏi ấy mọi người sẽ tìm thấy và cảm nhận sau khi đã đọc đến chữ cuối cùng của đoản thiền thứ 38. Có phải vì lý do ấy nên đoản thiền thứ 39, tác giả đã để trống?