Chưa có tiền lệ
Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (Vecom) vừa có một số kiến nghị góp ý vào dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung luật Quản lý thuế.
Theo Vecom, nội dung sửa đổi, bổ sung khoản 4 điều 42 luật Quản lý thuế quy định các sàn giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) có trách nhiệm khai thuế thay, nộp thuế thay cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT.
Trong khi đó, nội dung bổ sung khoản 4a điều 98 luật Quản lý thuế quy định các sàn TMĐT và các tổ chức cung cấp dịch vụ logistics hỗ trợ hoạt động TMĐT có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin của thương nhân kinh doanh trên sàn TMĐT hoặc sử dụng dịch vụ vận chuyển của các tổ chức logistics.
Vecom không đồng tình và đề xuất loại bỏ 2 điều khoản nói trên bởi trái với quy định pháp luật hiện hành và thông lệ quốc tế.
Cụ thể, quy định tại dự thảo có những mâu thuẫn với luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT).
Theo quy định tại Nghị định 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ, sàn TMĐT là "website/ứng dụng TMĐT cho phép các thương nhân, tổ chức, cá nhân không phải chủ sở hữu website có thể tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình mua bán hàng hóa, dịch vụ trên đó".
Do đó, khoản 4 điều 42 trái với luật Thuế TNCN, do sàn TMĐT không phải đối tượng thuộc 5 trường hợp tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập cho cá nhân quy định tại điều 11, điều 12, điều 15, điều 16, điều 17 của luật Thuế TNCN.
Vecom cho rằng, việc buộc trách nhiệm cho các sàn TMĐT phải kê khai thay, nộp thuế thay cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT (sau đây gọi chung là người bán) là không phù hợp với quy định tại điều 24 luật Thuế TNCN. Theo đó, việc nộp thuế của tổ chức chi trả thu nhập phải dựa trên cơ sở khấu trừ thu nhập mà họ chi trả cho đối tượng nộp thuế, khác hoàn toàn về bản chất với việc kê khai thay, nộp thuế thay.
Luật Thuế GTGT quy định rõ người nộp thuế GTGT là tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT và tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa chịu thuế GTGT (điều 4 luật Thuế GTGT). Ngoài ra, luật Thuế GTGT chưa cho phép áp dụng cơ chế khấu trừ, quyết toán, hoàn thuế GTGT đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Như vậy, quy định tại khoản 4 điều 42 mâu thuẫn với luật Thuế GTGT và không khả thi, đặc biệt sẽ dẫn đến thiệt thòi cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong trường hợp nộp thừa thuế.
Vecom đánh giá, khoản 4 điều 98 luật Quản lý thuế hiện hành quy định khá tổng quát về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến người nộp thuế trong việc cung cấp thông tin người nộp thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế.
Việc bổ sung quy định như tại khoản 4a điều 98 theo dự thảo là gượng ép, không đảm bảo kỹ thuật lập pháp, phá vỡ cấu trúc của luật.
Chưa kể, hiện tại Nghị định 91/2022/NĐ-CP hướng dẫn luật Quản lý thuế đã quy định các sàn TMĐT phải cung cấp thông tin người bán cho cơ quan thuế. Do vậy, khoản 4a điều 98 của dự thảo đang lặp lại quy định tại Nghị định 91/2022/NĐ-CP, vì vậy không tuân thủ quy định tại khoản 2 điều 8 luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Cũng theo Vecom, việc yêu cầu các sàn TMĐT kê khai thay, nộp thay thuế TNCN cho người bán là chưa có tiền lệ ở các nước trong khu vực cũng như trên toàn thế giới.
Các quốc gia trong khu vực (Thái Lan, Indonesia, Singapore, Malaysia, Philippines), hay các thị trường như Trung Quốc, Mỹ đều không có quy định yêu cầu các sàn TMĐT phải kê khai thay, nộp thuế thay (đặc biệt là thuế TNCN) cho người bán. Người bán tự chịu trách nhiệm đối với các nghĩa vụ về thuế của mình.
Tạo gánh nặng và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp
Vecom nhìn nhận, các quy định trên cũng không phù hợp với thực tế và tạo ra nhiều gánh nặng, chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
Hiện nay, thuế TNCN và thuế GTGT được áp dụng với nhiều mức khác nhau cho các đối tượng, hàng hóa, dịch vụ khác nhau. Việc phân loại người bán, cũng như phân loại mặt hàng, dịch vụ để tính toán mức thuế, kê khai và nộp thuế hầu như chưa thể thực hiện được một cách tự động đối với các sàn TMĐT.
Về bản chất, việc kê khai thay, nộp thuế thay, chính là thu thuế thay cho cơ quan thuế. Đây là vấn đề nằm ngoài chuyên môn, lĩnh vực hoạt động chính của các sàn TMĐT nên sẽ tạo cho các sàn TMĐT gánh nặng rất lớn trong việc đầu tư và vận hành.
Vecom dẫn lại một khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vào năm 2022, dự kiến, quy định kê khai, nộp thuế thay này đòi hỏi các sàn TMĐT phải đầu tư chi phí lên đến hàng chục tỉ đồng mỗi năm cho việc thực thi.
Khoản chi phí này đến từ các yêu cầu về vận hành, bao gồm bổ sung nhân sự chuyên môn, thay đổi cấu trúc tổ chức và vận hành, đầu tư xây dựng và nâng cấp hệ thống, công nghệ, cơ sở dữ liệu... nhằm phục vụ việc thực hiện trách nhiệm kê khai thay, nộp thuế thay cho người bán.
Thậm chí, còn phải đầu tư đội ngũ chăm sóc khách hàng có chuyên môn để giải đáp thắc mắc, khiếu nại cho hàng trăm ngàn người nộp thuế… thay vì tập trung nguồn lực đầu tư phát triển công việc kinh doanh cốt lõi.
Hơn nữa, dù quy định này có thể giúp giảm đầu mối kê khai, giảm gánh nặng cho cơ quan thuế, nhưng thực chất mọi gánh nặng sẽ được đặt lên các sàn TMĐT vốn không có chuyên môn và không phải là đại lý thuế. Điều này gây hoang mang cho doanh nghiệp và nhà đầu tư, gây ảnh hưởng đến tính cạnh tranh trong thu hút đầu tư và phát triển kinh tế...
Bình luận (0)