Sớm đấu giá một số khu đất dọc tuyến metro số 1 để làm TOD

TRUNG DŨNG

 7 bước thực hiện TOD

Chủ trì cuộc họp sáng nay (11.8) với các sở, ngành liên quan về kế hoạch triển khai "Đề án thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD)", Giám đốc Sở GTVT TP.HCM Trần Quang Lâm cho biết Nghị quyết số 98 của Quốc hội cho phép thành phố được triển khai thí điểm mô hình TOD với nhiều cơ chế thuận lợi.

Tuy nhiên, thời gian thí điểm không dài, chỉ trong 5 năm và thành phố xác định mô hình TOD gắn với các đầu mối giao thông nên các đầu mối phải hình thành trước hoặc song song thì mới hiệu quả. Không thể hình thành khu đô thị trước rồi mới làm cao tốc, đường sắt đô thị. Do đó, Sở GTVT muốn bắt tay vào triển khai thực hiện các dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thu hồi đất, chỉnh trang, phát triển đô thị càng sớm càng tốt, theo trình tự 7 bước:

Bước đầu tiên là xác định đầu mối giao thông tập trung có thể hình thành mô hình TOD. Bước thứ 2 là xác định phạm vi vùng phụ cận của khu vực nhà ga tuyến đường sắt, nút giao đường Vành đai 3 TP.HCM ; rà soát quỹ đất, quy hoạch cần điều chỉnh cục bộ quy hoạch; đánh giá hiện trạng kết nối hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật liên quan.

Bước 3 là tổ chức điều chỉnh cục bộ quy hoạch (nếu có). Sau đó, tới bước đề xuất dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thu hồi đất, chỉnh trang, phát triển đô thị, bao gồm đầu tư hệ thống hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật kết nối (nếu có).

Bước 5 là tổ chức thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi/báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư trình HĐND TP phê duyệt chủ trương đầu tư và bổ sung vào kế hoạch đầu tư công trung hạn của thành phố. Sau bước này, các đơn vị sẽ tổ chức triển khai dự án và bước cuối cùng là tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư các dự án đầu tư phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ.

Việc tổ chức thực hiện sẽ được chia thành 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 là triển khai thí điểm TOD tại các khu vực vùng phụ cận đầu mối giao thông tập trung - các nhà ga của tuyến tuyến đường sắt đô thị số 1 và tại các nút giao thông thuộc đường Vành đai 3 TP.HCM. 

Hiện nay, các nhà ga thuộc tuyến metro số 1 và nút giao đường Vành đai 3 đã được xác định và có cơ sở pháp lý rõ ràng. Các đơn vị đã xác định các nút giao, các nhà ga và thời gian hoàn thành. Tương tự, các tuyến số 2, số 3b, số 5... đã nghiên cứu các tuyến, sơ bộ xác định vị trí các nhà ga nên đã có thể bắt đầu xác định đầu mối. Quỹ đất vùng phụ cận để khai thác, phát triển khu vực xung quanh các khu vực này cũng đã được Sở Quy hoạch - Kiến trúc phối hợp với UBND TP.Thủ Đức và các quận huyện liên quan rà soát, thống kê. Do đó, Sở GTVT nhận thấy có thể triển khai thực hiện ngay một số dự án thí điểm theo trình tự 7 bước.

"Chúng tôi kỳ vọng với cơ chế mới từ Nghị quyết 98, từ nay đến tháng 10 có thể trình được một số dự án xin chủ trương đầu tư để thực hiện ngay việc thu hồi, đấu giá 1 số khu đất dọc  tuyến số 1 và Vành đai 3" - ông Trần Quang Lâm nói.

Ở giai đoạn 2, ngành giao thông thành phố dự kiến sẽ triển khai thực hiện tại các đầu mối giao thông của các tuyến đường sắt gắn với "Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị thành phố". Đây là mô hình hoàn toàn mới nên cần tham vấn ý kiến và kinh nghiệm từ các chuyên gia nước ngoài.

Với những phân tích trên, Sở GTVT đề xuất UBND TP chấp thuận nguyên tắc, trình tự thực hiện dự án đầu tư công độc lập và sớm ban hành kế hoạch triển khai theo đề xuất của sở. Đồng thời, chấp thuận chủ trương cho Sở GTVT thuê đơn vị tư vấn (trong đó có thuê chuyên gia nước ngoài) có chức năng, kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý, thiết kế đô thị, hạ tầng giao thông để tổ chức lập đề án TOD trong giai đoạn 2. Kinh phí thực hiện từ nguồn chi thường xuyên của ngân sách thành phố bổ sung cho sở .

Làm sao để hấp dẫn doanh nghiệp?

Đồng ý với quy trình 7 bước của Sở GTVT, song, đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc lo ngại khi bắt tay vào triển khai sẽ gặp phải vướng mắc điều chỉnh quy hoạch, quá trình đấu giá đất, liên quan đến nhiều địa phương... Đặc biệt dọc tuyến metro số 1 và Vành đai 3 hiện nay đã có nhiều công trình dày đặc, đi qua khu dân cư nên việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch sẽ mất khá nhiều thời gian. Do đó, thời gian 3 tháng tới mà Sở GTVT kỳ vọng triển khai ngay được một số dự án trên 2 tuyến đường này là khó khả thi.

Trong khi đó, đại diện UBND H.Nhà Bè - địa phương đã có kinh nghiệm triển khai xây dựng tuyến đường Nguyễn Hữu Thọ theo hình thái tương tự mô hình TOD - lưu ý các đầu mối TOD muốn hiệu quả không chỉ thực hiện chức năng trung chuyển mà còn phải kết nối nhiều loại hình giao thông như đường sắt, xe buýt và cả đường thủy. Hiện nay, thành phố đang tổ chức rà soát quy hoạch chung. Trên cơ sở đó có thể rà soát cụ thể một số khu vực khả thi xem hiện trạng sử dụng đất ra sao, có nhà đầu tư hay chưa, xác định ranh giới tiếp cận... để ưu tiên thí điểm trước.

"Quan trọng nhất là cần quy hoạch linh động trong ranh khu đất đấu giá theo định hướng phát triển. Nghĩa là chỉ đưa một số chỉ tiêu "cứng" như tỷ lệ đất dành cho giao thông là bao nhiêu phần trăm, cho thương mại bao nhiêu phần trăm, cây xanh bao nhiêu phần trăm... Như vậy, khu đất đấu giá sẽ hiệu quả hơn, hấp dẫn hơn. Không nên đi quá nhiều vào chi tiết bởi đôi khi quy hoạch quá chi tiết sẽ ràng buộc ý tưởng của nhà đầu tư" - đại diện UBND H.Nhà Bè góp ý.