Bà Kerry Nguyễn - Long đã buồn rất lâu vì câu chuyện của một nhà quản lý bảo tàng hồi 2011 khi người này lý giải việc bộ sưu tập hơn 1.000 hiện vật gốm sứ Việt Nam được sưu tập từ năm 1927 - 2000 vẫn bị xếp trong kho, không có ai nghiên cứu.
Theo nhà quản lý này, thật ra, những hiện vật đầu tiên nhập kho từ năm 1927 chỉ để dùng đối chiếu với sưu tập gốm Trung Quốc mà họ đã khai quật. Người này cũng cho bà biết gốm Việt Nam đóng vai trò tài liệu tham khảo, và xếp hạng 2 sau gốm Trung Quốc... "Chỉ muốn khóc vì thất vọng", bà Kerry Nguyễn - Long chia sẻ.
Nỗi thất vọng đó khiến người phụ nữ Úc làm con dâu Việt Nam này bắt tay vào việc nghiên cứu nghệ thuật Việt. Cuốn Arts of Việt Nam (1009 - 1945) được ra đời với mong muốn có thể thuyết phục người đọc về giá trị nguyên bản của nghệ thuật Việt Nam. Để làm được điều đó, tác giả đã đi sâu tìm hiểu nguồn cội của nền nghệ thuật ấy, từ vấn đề xã hội, lịch sử đến ảnh hưởng tôn giáo, đặc biệt là thói quen, tập quán sinh sống và sáng tạo của người Việt. Bà Kerry Nguyễn - Long cũng tham chiếu nhiều tài liệu trên thế giới liên quan đến những tạo tác cổ của người Việt mà trong đó, có không ít nhầm lẫn, định kiến rằng đó chỉ là "phiên bản mờ nhạt" của nghệ thuật Trung Hoa.
Sau Arts of Việt Nam (1009 - 1945) 10 năm, bà Kerry Nguyễn - Long nâng cấp bản in đầu tiên thành Vietnam Visual Arts in History, Religion & Culture ( tạm dịch: Nghệ thuật tạo hình Việt Nam trong lịch sử, tôn giáo và văn hóa).
Cuốn sách cũng do NXB Thế giới ấn hành này hoàn thiện hơn với bản in màu, dày 500 trang, khổ 25,5 x 19,5 cm, cùng hơn 300 hình ảnh minh họa. Những dữ liệu thông tin và phân tích về nghệ thuật Việt Nam trong lịch sử cũng đầy đặn hơn dựa trên các tài liệu khảo cổ học mới được cập nhật, công bố từ phía Việt Nam.
Nghệ thuật Việt Nam, qua những nghiên cứu của bà Kerry Nguyễn - Long, cũng dần dần rõ ràng hơn với người đọc trên thế giới. Giải nhì Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại lần thứ 9 năm 2023 cho cuốn Vietnam Visual Arts in History, Religion & Culture (Nghệ thuật tạo hình Việt Nam trong lịch sử, tôn giáo và văn hóa) cho thấy sự ghi nhận này.
Điều đặc biệt quan trọng là người đồng hành với bà trong nhiều thập kỷ nghiên cứu, tìm kiếm tài liệu, nhất là tài liệu tiếng Việt, đồng hành cùng bà trong mọi chuyến điền dã mỗi khi có dịp về Việt Nam, không ai khác là người bạn đời, ông Nguyễn Kim Long.
Ông tỉ mỉ với từng bức ảnh, khuôn hình, từng ghi chú ngắn dài, dịch toàn bộ tài liệu mỗi khi tìm được sang tiếng Anh cho vợ, rồi lại tiếp tục tìm kiếm tài liệu mở rộng liên quan theo mong muốn của bà…
Có lẽ, hiểu được tình cảm và trách nhiệm của bà dành cho nghệ thuật Việt Nam, cũng bởi tình cảm theo lẽ thường của một người Việt Nam, ông đã luôn bên bà. Như bà nói, cuốn sách là "một nỗ lực chung của chúng tôi". Và giá như bạn biết rằng, toàn bộ chi phí nghiên cứu cũng như in ấn, xuất bản sách đều từ "tiền tiết kiệm hưu trí" của cả hai vợ chồng ông bà. Quả là một "sóng đôi tình yêu" và trách nhiệm.
Đã hơn 30 năm kể từ bài viết đầu tiên của Kerry Nguyễn - Long về nghệ thuật Việt Nam, nhan đề Bat Trang Ceramics: A Living Vietnamese Tradition (tạm dịch: Gốm sứ Bát Tràng: Một truyền thống sống động của Việt Nam), đăng tải trong Tạp chí quốc tế Arts of Asia (Nghệ thuật châu Á), năm 1993.
Arts of Asia được coi là tạp chí lớn nhất trong số những ấn phẩm định kỳ về nghệ thuật châu Á, phát hành tới 90 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Hiện tại, Kerry Nguyễn - Long là một thành viên ban biên tập của tạp chí này.
Với giới nghiên cứu mỹ thuật cổ Việt Nam, bà Kerry Nguyễn - Long cũng là một người quen. Bà là đồng tác giả với TS Bùi Minh Trí, viết cuốn Gốm sứ hoa lam Việt Nam (Nhà xuất bản Khoa học xã hội, năm 2001).
Bình luận (0)