Nhưng tôi không thể quên hình ảnh bạt ngàn những bia mộ trắng ở Nghĩa trang Đường Chín. Người quản trang ngậm ngùi lý giải, đó là các phần mộ mới được tìm kiếm, quy tập từ nước bạn về, chưa xác định được danh tính và cũng chưa kịp đề chữ nghĩa trên bia. Giữa trưa hè, chúng tôi ai nấy đều chung cảm giác lạnh rất sâu, thăm thẳm lòng mình trước màu trắng đang hiện diện.
Ở Trường Sa, Nhà giàn DK1, trong lễ tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì biển đảo diễn ra gần đảo Cô Lin, chúng tôi ngồi trên chiếc xuồng đặc biệt được thả xuống để tác nghiệp. Chiếc xuồng trôi theo vòng hoa, hương nến, cúc vàng. Không có ngôi mộ, bia mộ nào cụ thể giữa đại dương, nhưng chúng tôi gặp bao niềm yêu thương và khát vọng đang hiện hữu. Lũ cá chuồn thường ngày tinh nghịch nay kéo đàn kéo lũ lượn quanh như một vòng tay.
Đôi khi, không nhất thiết ta phải đứng trước một nghĩa trang hiện hữu hay một ngôi mộ có tuổi tên, chữ nghĩa… mà cái cảm giác thấm thía, biết ơn và trĩu nặng vẫn bủa vây. Cảm giác đó kéo ghì ta xuống rồi lại nhen nhóm, thôi thúc phải làm một điều gì đó, dù nhỏ.
Phía sau những người ngã xuống vì non sông này là bao cha mẹ, vợ con, anh em… sống cuộc đời khuyết thiếu. Gia đình các liệt sĩ đã hy sinh tại quần đảo Trường Sa, đa phần đều nén nỗi đau riêng tư, bày tỏ nguyện vọng mộ phần người thân của mình được an nghỉ vĩnh viễn tại nghĩa trang nơi đầu sóng, bên những người đồng đội đang ngày đêm canh giữ biển trời Tổ quốc…
Vì thế, chính sách tri ân cần được liên tục hoàn thiện, cũng như cụ thể hơn. Chính sách đó cũng cần hiện thực hóa càng nhanh càng tốt cho kịp với đời sống. Giống như mới đây, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình nâng cao chất lượng bảo vệ, chăm sóc sức khỏe người có công với cách mạng giai đoạn 2021 - 2030. Theo đó, các cơ sở xã hội nuôi dưỡng người có công phải bảo đảm đủ điều kiện chăm sóc sức khỏe ban đầu, phục hồi chức năng cho đối tượng. Các cơ sở này cũng phải thực hiện được ít nhất 80% hoạt động chuyên môn, kỹ thuật của y tế tuyến xã…
Những tôn vinh tập trung vào ngày 27.7 là sợi dây tinh thần liên kết thiêng liêng. Nhưng liên kết đó sẽ chưa trọn vẹn nếu người già chưa được chăm sóc tận tình, trẻ em chưa được chắp cánh qua cơ hội việc làm, sức khỏe… Tất cả những điều này, không phải chưa từng được nói đến. Vấn đề là ta phải làm thật và phải thật lòng, tuyệt đối không thể là hình thức hay lý thuyết suông.
Bình luận (0)