U não do sán lợn

Bệnh nhân là nam, 35 tuổi, ở Lào Cai, được đưa đến Bệnh viện (BV) K T.Ư (Hà Nội) trong tình trạng hôn mê, tính mạng nguy kịch. Khoảng 2 tuần trước nhập viện, bệnh nhân có dấu hiệu sốt, đau đầu, choáng kèm những cơn co giật.

tin liên quan

Đừng để cái miệng hại… cái thận

Tại BV K T.Ư, kết quả chụp cắt lớp phát hiện bệnh nhân có một khối u lớn trong não dạng nang, khiến các bác sĩ nghi ngờ trong não có nang sán hoặc khối u.

“Thông thường với những bệnh nhân tỉnh táo, bác sĩ sẽ chụp cộng hưởng từ để đánh giá kết quả chính xác hơn, nhưng do bệnh nhân đã hôn mê nên được chỉ định mổ ngay lập tức”, bác sĩ Nguyễn Đức Liên, Trưởng khoa Ngoại thần kinh, BV K T.Ư, cho biết.

“Tại vùng có khối u não, các phẫu thuật viên đã phát hiện và lấy ra một tổ nang sán hình dạng như chùm nho có kích thước khá lớn 5 x 6 cm. Trong u nang sán này còn chứa nguyên đầu sán. Sau phẫu thuật, bệnh nhân phải hồi sức 3 ngày mới tỉnh trở lại”, bác sĩ Liên nói thêm.

Cùng thời điểm với bệnh nhân 35 tuổi nêu trên, Khoa Ngoại thần kinh của BV K T.Ư cũng tiếp nhận bệnh nhân nam 54 tuổi ở Hà Giang nhập viện sau khi thường xuyên bị những cơn đau đầu kèm theo tình trạng suy giảm trí nhớ.

“Với bệnh nhân này, kết quả chụp cộng hưởng từ chẩn đoán cho thấy bệnh nhân có nang sán dây lợn trong não kích thước 4 x 5 cm”, bác sĩ Liên cho biết. Sau phẫu thuật bóc toàn bộ nang sán, bệnh nhân tỉnh táo trở lại.

Tổ nang sán ở não qua chụp phim

“Em hay ăn tiết canh khi ở nhà”, bệnh nhân nam 35 tuổi kể với bác sĩ. Còn bệnh nhân nam 54 tuổi cũng cho biết tiết canh là món ông ưa thích suốt nhiều năm qua. Theo bác sĩ Liên, đặc điểm của các trường hợp u não do sán lợn là bệnh nhân có dấu hiệu đau đầu, co giật, do sán cư trú trong não gây viêm màng não hoặc làm tổ nang sán chèn lên não. “Tình trạng đó có thể khiến bệnh nhân bị nhầm lẫn với viêm màng não, u não bởi cùng có triệu chứng tương tự”.

Các bác sĩ cũng lưu ý thêm, hầu hết các bệnh nhân tìm đến BV khi tình trạng bệnh đã nặng, với những triệu chứng như: co giật hoặc nổi u dưới da. Hầu hết các bệnh nhân u não do sán lợn có thói quen ăn tiết canh, thịt tái, sống, gỏi, rau sống. Người bị nhiễm sán có thể có các nốt ở dưới da và cơ (nhiễm bệnh "lợn gạo"). Khi xâm nhập vào cơ thể (do vệ sinh ăn uống và vệ sinh cá nhân không đảm bảo), sán dây lợn thường phát triển trong tổ chức cơ dưới da. Chúng cũng di chuyển lên phổi, di chuyển lên não sinh sống, làm tổ tạo thành các khối u gây bệnh.

Bệnh sán lợn/ấu trùng sán lợn liên quan đến thói quen ăn uống thịt lợn chưa nấu chín, tiết canh lợn có nhiễm sán khiến người có thể ăn phải ấu trùng sán hoặc sán. Ấu trùng sán lợn từ ruột xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh nhiều nơi trên cơ thể: cơ dưới da, não, phổi, mắt... Nhiều người ăn tiết canh thường nghĩ uống rượu để diệt vi khuẩn, diệt giun sán, nhưng thực tế ấu trùng giun sán không thể tiêu diệt bằng rượu bia. Để phòng bệnh cần tuân thủ nguyên tắc ăn chín uống sôi; vệ sinh tay trước khi ăn, không phân biệt đối tượng, người lớn trẻ nhỏ cần tẩy giun định kỳ 6 tháng - 1 năm/lần; không ăn tiết canh, thịt lợn tái, nội tạng không đảm bảo, không rõ nguồn gốc. Bác sĩ Nguyễn Đức Liên  (Trưởng khoa Ngoại thần kinh, BV K T.Ư)