Vì sao bệnh nhân Covid-19 tái dương tính sau khi được công bố khỏi bệnh?

Theo đó, bệnh nhân (BN) thứ 74, được Bệnh viện (BV) đa khoa tỉnh Bắc Ninh điều trị và được công bố khỏi bệnh ngày 10.4, đã ra viện, cách ly tại nhà ở Phú Thọ. Trong quá trình cách ly, BN không sốt, không ho, không khó thở. Ngày 25.4, sau 14 ngày cách ly tại nhà, BN được lấy mẫu xét nghiệm, kết quả dương tính lại với SARS-CoV-2, được chuyển đến BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư cơ sở 2 (H.Đông Anh, Hà Nội).

Hai ca tái dương tính mới nhất là BN thứ 207 và 224. BN thứ 207 nhập viện BV dã chiến Củ Chi (H.Củ Chi, TP.HCM) ngày 1.4 và đã 3 lần xét nghiệm cho kết quả âm tính. Ngày 18.4, BN đủ điều kiện công bố khỏi bệnh. Trong thời gian được theo dõi tại nhà, BN được xét nghiệm lại và cho kết quả dương tính ngày 25.4.

BN thứ 224 điều trị tại BV dã chiến Củ Chi từ ngày 30.3 và đã có 5 lần xét nghiệm cho kết quả âm tính, đủ điều kiện công bố khỏi bệnh ngày 18.4. Ngày 23.4, sau khi theo dõi tại nhà, BN được xét nghiệm lại và cho kết quả dương tính trở lại.

Ngày 25.4, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 cũng đã thông báo có 5 ca dương tính trở lại sau khi được công bố khỏi bệnh là BN thứ 188, 52, 149, 137 và 36. Các BN đều đã được đưa vào theo dõi, điều trị. Các BN này khi được công bố bình phục đều không còn sốt, ho, khó thở, không còn thấy tổn thương phổi qua phim chụp X-quang.

Về các trường hợp nêu trên, GS-TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế, nhận định có thể người đó chưa khỏi bệnh hoàn toàn; hoặc đã khỏi bệnh nhưng đang trong quá trình đào thải xác vi rút; hoặc người lành mang bệnh (chúng ta có 1 trường hợp), xảy ra khi cơ thể người mang vi rút chưa sản xuất đủ kháng thể để tiêu diệt vi rút…

Bộ Y tế cho biết đang giao BV Bệnh nhiệt đới T.Ư và Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư nghiên cứu sâu các trường hợp nêu trên.

Đánh giá ban đầu về nguyên nhân tái dương tính với một số BN Covid-19 sau khi đã bình phục với nhiều lần xét nghiệm âm tính, một bác sĩ của BV Bệnh nhiệt đới T.Ư (Hà Nội) cho rằng, các trường hợp tái dương tính không phải do chất lượng xét nghiệm, mà khi làm xét nghiệm khẳng định tình trạng nhiễm vi rút là làm xét nghiệm gien. Do đó, thậm chí con vi rút đã chết rồi nhưng thực tế vẫn còn gien tồn tại, khiến cho xét nghiệm giải trình tự gien lại cho kết quả dương tính.

“Vì vậy, xét nghiệm gien có thể chưa khẳng định tuyệt đối BN đó đang còn nhiễm vi rút gây bệnh. Trong trường hợp cần thiết, có thể làm xét nghiệm đo tải lượng vi rút để biết được vi rút đó tồn tại nhưng đang còn hoạt động hay không hoạt động”, bác sĩ trên đề xuất.

Ông Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp của Trung tâm đáp ứng khẩn cấp các sự kiện y tế công cộng, Bộ Y tế, nhận định có thể không phải tái nhiễm mà do âm tính giả, vì tại thời điểm lấy mẫu, mẫu vi rút yếu chứ chưa hết hoàn toàn.

“Ngoài ra, có thể lượng vi rút còn tồn đọng trong cơ thể BN ở trạng thái “ngủ”, trước khi được kích hoạt trở lại nếu hệ miễn dịch của BN chưa phát triển đủ để chống lại vi rút hoặc hệ miễn dịch bị yếu đi, lượng vi rút có thể được kích hoạt lại”, chuyên gia này lý giải.

Theo ông Trần Đắc Phu, khả năng lây nhiễm bệnh cho người khác từ các trường hợp tái dương tính sẽ không cao. Hiện chưa ghi nhận các ca tiếp xúc gần của BN tái nhiễm bị lây nhiễm bệnh.

PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết đã yêu cầu sở y tế các tỉnh thành và các BV được phân công điều trị Covid-19 theo dõi sức khỏe và xét nghiệm cho người bệnh đã ra viện.

“SARS-CoV-2 là vi rút còn rất mới nên cần tiếp tục tìm hiểu thêm về khả năng lây lan cũng như độc lực. Thực tế điều trị cho thấy, có những BN Covid-19 khởi đầu không có triệu chứng đặc biệt, nhưng 5 - 6 ngày sau có diễn biến nặng, tổn thương phổi, suy hô hấp”, PGS Khuê lưu ý.