Gửi lãi suất kỳ hạn nào cho có lợi?

Trước đó khoảng cuối tháng 8, NHNN thổi còi các NH huy động lãi suất cao và đến giữa tháng 9, NHNN đã quyết định giảm hàng loạt lãi suất điều hành trên thị trường 0,25% so với trước. Tuy nhiên, theo thống kê của NHNN, lãi suất tiết kiệm của các NH quốc doanh hiện nay tăng từ 0,06 - 0,23%/năm so với đầu năm tùy theo từng kỳ hạn, còn các NH cổ phần tăng lãi suất từ 0,02 - 0,76%/năm.

Vào đầu tuần này, chúng tôi ghé Ngân hàng (NH) Ngoại thương (Vietcombank) đáo hạn sổ tiết kiệm, nhân viên tư vấn cho biết khách hàng hội đủ điều kiện là khách hàng Priority sẽ được cộng thêm lãi suất 0,3% ở các kỳ hạn đối với khoản tiền gửi trên 500 triệu đồng, thay vì 2 tỉ đồng của quy định cũ. Bảng lãi suất huy động tiết kiệm tiền đồng của nhà băng này khá thấp, những kỳ hạn dưới 6 tháng từ 4,5 - 5%/năm, từ 6 - 9 tháng là 5,5%/năm, từ 12 - 60 tháng là 6,8%/năm. Khách hàng được cộng lãi suất thêm 0,3%/năm thì mức cao nhất cũng chỉ 7,1%/năm. Đây là hiện tượng khá lạ của NH này bởi suốt nhiều năm, việc cộng thêm lãi suất tiết kiệm cho khách hàng gần như không có. Nhiều ý kiến cho rằng, ông lớn Vietcombank có động thái tăng cường huy động vì từ đầu tháng 11, các khoản tiền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước đang gửi ở các NH quốc doanh lớn, trong đó có Vietcombank sẽ kết chuyển về đầu mối tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Khi quy định này thực hiện, các NH lớn sẽ hụt một phần vốn giá rẻ khá lớn.

Trong khi lãi suất tiết kiệm của một số NH khác đang ở mức khá cao như SCB huy động kỳ hạn 6 tháng lên 8,1%/năm, 9 tháng 8,25%/năm…; NH Bản Việt 6 tháng 7,4%/năm, 9 tháng 7,8%/năm, từ 12 tháng trở lên từ 8 - 8,6%/năm…; NCB 6 tháng 7,4%/năm, 9 tháng 7,5%/năm… Riêng với khách hàng gửi tiết kiệm online, lãi suất còn tăng lên vài phần trăm so với lãi suất gửi tiền tại quầy. Tuy nhiên lãi suất huy động cao nhất trên thị trường hiện nay vẫn thuộc về NH Bản Việt với chứng chỉ tiền gửi 10,2%/năm đối với kỳ hạn 60 tháng. Ông Phan Viết Cường, Giám đốc Khối khách hàng cá nhân NH Bản Việt, cho hay sau hơn 1 tháng triển khai chương trình chứng chỉ tiền gửi, NH đã huy động được tốt hơn so với dự kiến, khách hàng mới tham gia khá nhiều. Do vậy, NH có thể kết thúc sớm do đạt kế hoạch đề ra thay vì tháng 11 như dự định. Sau đợt phát hành chứng chỉ tiền gửi, ông Cường cho hay NH Bản Việt dự kiến tập trung vào huy động tiết kiệm đáp ứng nhu cầu đa dạng kỳ hạn của khách hàng.

Nhìn đường cong lãi suất huy động của các NH có thể thấy lãi suất tăng dần ở những kỳ hạn dài. Đối với người gửi tiết kiệm, đây là bài toán khó giải bởi muốn lợi nhuận cao phải gửi kỳ hạn dài, mà trong khoảng thời gian gửi, khả năng phát sinh nhu cầu cần tiền là rất nhiều.

Về việc này, ông Phan Viết Cường cho biết, NH chú trọng vào việc tư vấn ngay từ đầu để khách hàng chủ động lựa chọn kỳ hạn phù hợp. Trong trường hợp khách cần tiền đột xuất có thể vay cầm cố sổ tiết kiệm nếu thỏa mãn quy định của NHNN về mục đích sử dụng vốn và các quy định của NH Bản Việt liên quan đến sản phẩm này. Hiện NH đang tập trung vốn vay vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, tiêu dùng... và hạn chế cho vay vào lĩnh vực như kinh doanh bất động sản.

TS Đinh Thế Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu tin học và Kinh tế ứng dụng, cho rằng những khách hàng gửi tiết kiệm dài hạn để hưởng mức lãi suất cao hơn là điều hoàn toàn hợp lý. Trong quá trình gửi phát sinh nhu cầu cần tiền đột xuất, khách hàng cầm cố sổ tiết kiệm để vay NH nhằm tránh mất lãi cũng là sản phẩm tốt, NH còn thu được lãi. Tuy nhiên, trong thời gian qua, có một số biến tướng cầm cố sổ tiết kiệm nên NHNN đã yêu cầu NH các hồ sơ vay vốn cầm cố bằng sổ tiết kiệm cũng phải chứng minh mục đích sử dụng vốn. Do đó khách hàng cần cân nhắc nhu cầu sử dụng vốn của mình để chọn kỳ hạn gửi cho phù hợp, tránh mất lãi gửi tiết kiệm thời gian dài khi không vay được tiền NH.