Hải sản Việt Nam bị 'thẻ vàng' thêm 6 tháng

Trước đó, ngày 23.10.2017, EC thông báo áp dụng biện pháp cảnh báo bằng thẻ vàng đối với sản phẩm hải sản xuất khẩu của Việt Nam. Nguyên nhân là do ngành khai thác hải sản của Việt Nam vi phạm các nguyên tắc IUU về khai thác hợp pháp, bền vững, có khai báo. Việc bị phạt thẻ vàng làm phát sinh thêm thời gian, chi phí kiểm tra khi hàng thủy sản của Việt Nam xuất vào thị trường của EU. Khi phạt thẻ vàng, EC đưa ra 9 khuyến nghị Việt Nam cần phải thực hiện ngay trong 6 tháng (từ 23.10.2017 đến 23.4.2018). Sau thời gian 6 tháng, từ ngày 15 đến 24.5.2018, EC cử đoàn công tác sang Việt Nam để giám sát việc thực thi các khuyến nghị trên.

EC đánh giá việc khắc phục thẻ vàng của Việt Nam trong thời gian qua vẫn còn một số thách thức lớn. Việc kiểm soát đánh bắt, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác còn nhiều lỗ hổng. Việc kiểm soát đánh bắt cũng lộ rõ nhiều vấn đề cần xử lý. Hiện nay, Việt Nam có gần 110.000 tàu cá, trong đó khoảng 33.000 tàu cá đánh bắt xa bờ (công suất 90 CV trở lên), nhưng chỉ khoảng 3.000 tàu được lắp thiết bị định vị vệ tinh Movimar. Lượng tàu cần lắp các thiết bị định vị vệ tinh còn rất lớn.

Phía Việt Nam đã công bố thông tin thể hiện sự minh bạch, không giấu giếm và chia sẻ với EC rằng Việt Nam đang thiếu kinh phí lắp đặt thiết bị cho tàu cá và nỗ lực khắc phục trong thời gian tới. Ngoài ra, dù Việt Nam đã lồng các khuyến nghị của EC vào luật Thủy sản 2017, các nghị định, văn bản hướng dẫn… nhưng cần đẩy mạnh việc thực thi ở các địa phương.

Các khuyến nghị chính của EC Đảm bảo thực hiện và thực thi có hiệu quả của pháp luật quốc gia sửa đổi. Tăng cường việc thực hiện có hiệu quả các quy tắc quốc tế và các biện pháp quản lý thông qua một chế độ xử phạt đầy đủ được thực thi và theo dõi. Khắc phục những thiếu sót đã được xác định trong thanh tra, kiểm soát và giám sát (MCS) liên quan đến các yêu cầu đặt ra của các quy định quốc tế và khu vực cũng như trong khuôn khổ hệ thống chứng nhận khai thác; tăng cường quản lý và cải tiến hệ thống đăng ký và cấp phép khai thác. Cân bằng năng lực khai thác và chính sách đội tàu cá; tăng cường truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản và thực hiện tất cả các bước cần thiết, phù hợp với luật pháp quốc tế, để ngăn chặn các sản phẩm thủy sản đánh bắt bất hợp pháp được buôn bán và nhập khẩu vào lãnh thổ. Tăng cường và đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia khác (đặc biệt là các quốc gia ven biển trong vùng biển mà tàu thuyền treo cờ Việt Nam có thể hoạt động) phù hợp với các nghĩa vụ quốc tế; đảm bảo tuân thủ các nghĩa vụ báo cáo và lưu giữ trong RFMOs (các tổ chức quản lý nghề cá khu vực).