Lúng túng trong bình ổn, điều tiết giá thịt heo

Đề nghị Bộ Công thương cho nhập khẩu thịt heo Ngày 20.12, Bộ NN-PTNT có văn bản gửi Bộ Công thương đề nghị chủ động cho nhập khẩu thịt heo để ổn định tình hình giá của thực phẩm này trong các tháng cuối năm 2019 và dịp Tết Nguyên đán Canh Tý. Theo đó, Bộ NN-PTNT đề nghị Bộ Công thương có kế hoạch cho nhập khẩu thịt heo từ các quốc gia có hiệp định song phương để cân đối việc thiếu hụt thịt heo trong nước và hài hòa lợi ích giữa các bên. Bộ NN-PTNT không cấp định mức (quota) nhập khẩu thịt heo, cũng như bất kỳ động vật, sản phẩm động vật nào; tất cả đều bảo đảm thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và thông lệ quốc tế.

Sức nóng của thị trường thịt heo bắt đầu ở khoảng giữa tháng 11, khi giá heo hơi bắt đầu tăng ở các tỉnh chịu ảnh hưởng từ dịch, sau đó lan dần ra cả nước. Ngay sau cuộc họp của Chính phủ chỉ đạo bình ổn thị trường cuối năm do Phó thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì, chiều 18.11, Bộ NN-PTNT mời các tỉnh chăn nuôi trọng điểm và các doanh nghiệp (DN) ngành chăn nuôi bàn việc tái đàn và điều tiết, bình ổn giá heo.

Khi đó, ông Vũ Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Công ty CP chăn nuôi CP VN, cho biết heo hơi của DN đang bán ra là 68.000 đồng/kg, nhưng thị trường giá đã trên 70.000 đồng/kg. Còn ông Nguyễn Như So, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn DABACO VN, thông tin: Heo hơi đang xuất giá 68.000 đồng/kg, cá biệt mới có giá 69.000 đồng/kg. Các DN trong ngành chăn nuôi heo bày tỏ không muốn giá heo tăng nóng và cam kết cùng các cơ quan chức năng điều tiết mức giá có lợi cho người tiêu dùng.

Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến, hội nghị ngày 18.11 có mục tiêu kêu gọi DN đồng hành, bàn giải pháp bình ổn giá heo, theo hướng có lợi cho người tiêu dùng, không để giá thịt tăng quá cao. Nhưng qua khảo sát của chúng tôi sau hơn 1 tháng, giá heo hơi từ chính các DN này liên tục được điều chỉnh tăng giá, mức tăng cao nhất lên tới trên 10.000 đồng/kg. Cụ thể, trong ngày 16.12, giá heo hơi của DABACO tại Bắc Ninh đã tăng lên mức 91.000 đồng/kg, còn tại Tuyên Quang là 92.000 đồng/kg. Còn Công ty cổ phần chăn nuôi CP VN, giá heo hơi bình quân trên cả ba miền không dưới 80.000 đồng/kg. Một DN khác có đại diện dự họp là Công ty CP Tập đoàn Mavin, giá heo hơi ngày 18.12 trong khoảng 88.000 đồng/kg đối với heo biểu trên 90 kg/con và giá 92.000 đồng/kg với heo biểu trên 100 kg/con.

Hơn 1 tháng qua, giá heo hơi liên tục xác lập các mức giá vô tiền khoáng hậu. Khảo sát trong ngày 20.12, tại chợ đầu mối gia cầm, gia súc Hà Nam giá heo hơi dao động trong khoảng 92.000 - 94.000 đồng/kg. Trước đó, trong các ngày 16 - 18.12, giá heo hơi lập đỉnh lên tới 95.000 - 96.000 đồng/kg. Còn tại Thái Nguyên và Lào Cai, giá heo hơi đang trong khoảng 90.000 - 92.000 đồng/kg; tại Hưng Yên giữ ở mức 92.000 - 95.000 đồng/kg.

Theo các thương lái, heo giao dịch ngoài thị trường chủ yếu là nguồn cung của các DN, thương lái giết mổ heo thịt thường phải mua qua các đại lý trung gian khiến giá đội lên cao. Trong khi đó, nguồn cung heo từ các trang trại của người dân còn rất ít, không đáng kể nên dự báo, giá heo hơi càng gần tết còn tăng cao, gần nhất đang tiến về mốc 100.000 đồng/kg.

Giá thịt heo tăng cao trong hơn 1 tháng khiến nhiều sản phẩm, thực phẩm đồng loạt tăng giá, ảnh hưởng đến lợi ích người tiêu dùng. Nhưng trả lời báo chí ngày 18.12, ông Phùng Đức Tiến cho rằng thịt heo tăng chung trên toàn thế giới, không riêng gì VN. Để chứng minh, ông Tiến dẫn chứng giá thịt heo tại Trung Quốc lên tới 150.000 - 170.000 đồng/kg, cá biệt có nơi lên 300.000 đồng/kg.

Giải thích về giá heo hơi từ các DN liên tục tăng, ông Phùng Đức Tiến giãi bày Bộ NN-PTNT và các DN luôn đồng hành với người chăn nuôi, người tiêu dùng. “Nhưng giá thịt heo ở mình chưa quá gay gắt, nóng bỏng như các nước khác”, ông Tiến nói. Cũng theo ông Tiến, việc nguồn cung và giá heo có sự đồng hành của nhà nước, DN, người dân chứ không phải DN lợi dụng dịp này để đẩy giá quá cao.

Bất thành trong điều tiết, bình ổn giá thịt heo, Bộ NN-PTNT bị Ủy viên Bộ Chính trị - Phó thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá, phê bình và yêu cầu kiểm điểm, rút kinh nghiệm. Động thái mới nhất sau ý kiến phê bình của Phó thủ tướng, Bộ NN-PTNT ngày 19.12 ban hành 2 văn bản gửi UBND các tỉnh, TP; DN trong chăn nuôi. Theo đó, Bộ đề nghị các địa phương, cơ quan thú y kiểm tra xác nhận điều kiện an toàn sinh học, hỗ trợ cho các gia trại, trang trại, DN nhanh chóng tái đàn, phát triển đàn heo tại địa phương để góp phần bù đắp thịt heo thiếu hụt dịp Tết Nguyên đán Canh Tý và những tháng đầu năm 2020. Còn tại văn bản gửi đến các DN, Bộ NN-PTNT đề nghị tổ chức sản xuất, chăn nuôi, bình ổn giá heo; cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời về nguồn cung, giá mặt hàng thịt heo để người sản xuất, người tiêu dùng biết tránh hiện tượng găm hàng, thổi giá lên cao bất thường.