Nên giảm giá điện, nước để hỗ trợ người dân

Dịch bệnh Covid-19 đang bước vào những ngày cực kỳ căng thẳng. Tất cả các hoạt động kinh tế, xã hội gần như “đóng băng” hoàn toàn. Tình trạng cắt giảm lương, thu nhập, cho thôi việc diễn ra trên diện rộng.

Đã có hàng vạn, hàng triệu người trên cả nước, từ người làm công ăn lương, tiểu thương, buôn bán hộ gia đình, kinh doanh vỉa hè cho tới người bán vé số... đều khó khăn.

Khi giá dầu, giá than tăng, khiến giá điện sản xuất tăng, điện phải bù lỗ, ngành này đã từng kêu gọi người dân đồng hành với họ thì đây là dịp để điện đồng hành với người dân… PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính)

Người nhẹ thì giảm thu nhập, người nặng thì mất việc. Bên cạnh đó, từ gần 1 tháng qua khi dịch bệnh có chiều hướng ngày càng lan rộng và khó kiểm soát, đa số người dân đã tự ý thức giảm các hoạt động ngoài đường. Chính phủ cũng vẫn đang kêu gọi người dân hạn chế tối đa việc ra khỏi nhà để tránh lây nhiễm trong 2 tuần quyết định này. Ở nhà tránh dịch. Doanh nghiệp giảm lương, thu nhập nhưng chi phí cho các sản phẩm, dịch vụ thiết yếu lại tăng bất khả kháng.

Anh Thanh Hiếu (ngụ Q.4, TP.HCM) cho biết kể từ sau tết đến nay, 2 đứa con gái của anh nghỉ học. Từ đầu tháng 3, cả 2 vợ chồng anh chỉ nhận lương 50%, thời gian làm việc cũng giảm tương ứng. Đến tuần trước thì cơ quan cho làm việc ở nhà toàn phần để tránh lây lan bệnh tật.

Thế là cả nhà 4 người 24/7 “tại gia”. TP.HCM đang bước vào những ngày nắng nóng đỉnh điểm của mùa khô, nên ở nhà thì quạt, máy lạnh chạy cả ngày. Bình thường cả nhà đi làm, đi học chiều muộn mới về, lo tắm giặt cơm nước xong, ngồi nghỉ ngơi xíu là tới giờ đi ngủ, ai về phòng nấy. Bây giờ ở nhà không phải đi làm, điện, quạt bật từ phòng trong ra tới phòng ngoài.

“Nhà tôi tiền điện hằng tháng chưa tới 2 triệu đồng, tháng này lên gần 2,5 triệu đồng. Tiền nước cũng vậy, từ khoảng 800.000 - 900.000 đồng/tháng nay lên hơn 1,4 triệu đồng. Giờ đi ra đi vào là phải rửa tay, rồi ở nhà cơm nước ngày 3 bữa, bảo sao không tăng. Biết là dịch bệnh, bắt buộc phải ở nhà nhưng đúng khổ thật. Lương thì giảm, tiền điện nước thì tăng”, anh Hiếu than.

Đó cũng là tình trạng của hầu hết các gia đình hiện nay. Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số tiêu dùng (CPI) quý 1 năm nay tăng 5,56% so với quý 1/2019. Trong đó, ngoài giá thực phẩm và giá thịt heo tăng mạnh, các chỉ số giá điện sinh hoạt và nước sinh hoạt trong quý 1 cũng tăng cao, đẩy CPI toàn quý tăng. Cụ thể, so với quý 1/2019, chỉ số giá điện sinh hoạt quý 1/2020 tăng gần 9,9%, chỉ số giá nước sinh hoạt tăng đến 4,75%.

Theo PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), hai chỉ số giá điện và nước tăng mạnh theo công bố của Tổng cục Thống kê cho thấy người dân đang nghỉ việc tại nhà, thu nhập giảm sút, nhưng lại nặng gánh chi phí sinh hoạt hằng ngày. Điện và nước là hai sản phẩm thiết yếu. Học sinh, sinh viên đều nghỉ ở nhà, nhu cầu sử dụng điện, nước trong mỗi gia đình tăng gấp rưỡi, gấp đôi là đương nhiên. Đây là điều không ai mong muốn, nhất là lúc thu nhập giảm, kinh tế khó khăn như thế này. Điện, nước là những mặt hàng có tác động rất mạnh đến đời sống của người dân nên các ngành này cần lên phương án giảm giá, dù trong ngắn hạn để phần nào chia sẻ, đồng cảm với người dân, doanh nghiệp.

“Bộ Công thương và EVN theo chỉ đạo của Chính phủ là không tăng giá điện và cũng đã lâu giá điện không tăng. Khi giá dầu, giá than tăng, khiến giá điện sản xuất tăng, điện phải bù lỗ, ngành này đã từng kêu gọi người dân đồng hành với họ thì đây là dịp để điện đồng hành với người dân…”,

PGS-TS Đinh Trọng Thịnh bày tỏ quan điểm và dẫn chứng: Chính phủ Malaysia cũng đã đưa ra quyết định giảm giá điện cho toàn dân trong 6 tháng, kể từ tháng 4.2020.

Theo AP, giữa tháng 3 năm nay, sau khi ghi nhận ca nhiễm Covid-19 tăng đột biến, Thủ tướng Malaysia đã công bố hỗ trợ tài chính bổ sung để giúp đỡ người nghèo, bao gồm cả việc trao tiền mặt cho khoảng 33.000 công nhân nghỉ phép không lương, giảm giá hóa đơn tiền điện trong 6 tháng và trả tiền trợ cấp tiền mặt sớm cho các gia đình có thu nhập thấp.

PGS-TS Nguyễn Lê Ninh, chuyên gia năng lượng - Ủy viên Ban Chấp hành Liên hiệp Các hội khoa học - kỹ thuật TP.HCM (thuộc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.HCM), cho rằng giá dầu đang giảm mạnh, từ 50 - 60 USD/thùng, xuống 20 - 25 USD/thùng, nên giá thành điện ở mảng sản xuất dùng dầu chắc chắn có giảm.

EVN đề xuất giảm tiền điện trong khu cách ly tập trung Chiều 30.3, EVN phát thông báo liên quan Nghị quyết một số giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh đáp ứng, đảm bảo an sinh xã hội ứng phó dịch bệnh Covid-19. Theo đó, các đối tượng EVN đề xuất báo Thủ tướng và các bộ ngành xem xét miễn, giảm giá điện là khách hàng trong giai đoạn đại dịch Covid-19, trọng tâm là các khu vực cách ly tập trung, các viện xét nghiệm SARS-CoV-2, các bệnh viện đang thực hiện nhiệm vụ chữa trị bệnh nhân bị nhiễm Covid-19.