Vỡ mộng sàn vàng: Những bi kịch mang tên Forex

Vẽ ra các dự án mang tầm quốc tế, đưa ra nhiều lợi ích gồm lãi suất cao, hoa hồng lớn, thu nhập cao chót vót... là một số thông tin thường được các sàn Forex (giao dịch ngoại hối - NV) hay đa cấp áp dụng để chào người tham gia.

Anh Hoàng (ở TP.HCM) chia sẻ trong thời gian giãn cách xã hội vì Covid-19, tự dưng anh nhận được điện thoại mời tham gia Lion Team. Người tư vấn cho biết Lion Team không thu bất cứ lệ phí nào và sau khi bỏ tiền vào tài khoản trên sàn Fxtradingmarkets, việc quản lý tài khoản chính vẫn là của nhà đầu tư (NĐT). “NĐT có thể rút vốn bất cứ khi nào cùng với việc giới thiệu lịch sử của ban điều hành rất có uy tín, ban chuyên gia trade (giao dịch) rất có tâm, sẽ không bao giờ để mất tiền của các bạn, điều này đã được minh chứng với gần 9.000 thành viên trong hơn 1 năm qua, không có tháng nào lợi nhuận dưới 20%...”, người tư vấn nói.

Tương tự, nhiều nhóm môi giới đã lập hàng chục tài khoản Facebook, Zalo, YouTube để đăng hình ảnh, video quảng cáo về phương thức kiếm tiền nhanh chóng; trong đó, rất nhiều lần đưa thông tin về những trường hợp đầu tư trở nên siêu giàu. Những lời chào mời rất kích thích như một môi giới tên P. đã rao trên tài khoản cá nhân của mình: “Anh, chị nào có 3 triệu đồng, không gửi tiết kiệm hay không đủ mua vàng tích trữ để lấy lãi và muốn kiếm thêm thu nhập tự động thì liên hệ em nhé. Tháng trước em bỏ 3 triệu đồng, giờ trị giá đã là 12 triệu rồi”.

Một buổi hội thảo kêu gọi tham gia sàn vàng Ảnh: T.Xuân

Thậm chí, việc “show” tài khoản cho thấy mức lợi nhuận khủng cũng được đưa lên các diễn đàn để chứng thực cho việc đầu tư siêu lợi nhuận này khiến các NĐT mới không kìm lòng được.

Anh Thanh, tham gia trong một diễn đàn về tiền ảo, kể: Đầu tháng 7, anh P. đưa cho cả nhóm xem hình tài khoản của mình chỉ ký quỹ có 1.000 USD và số lãi đã lên hơn 10.000 USD vì giá vàng tăng vọt. Đến giữa tháng 7, P. tiếp tục cho cả nhóm xem số dư trong tài khoản trên đã tăng vọt lên gần 26.000 USD. Điều này khiến các bạn trong nhóm “sôi trào” và nhiều người không ngần ngại mở thêm tài khoản Forex, vì theo P., dự báo giá vàng từ nay vẫn tiếp tục xu hướng lên, chắc chắn đầu tư sẽ có lời.

Riêng với việc ủy thác đầu tư sàn vàng, chị N.An kể lại câu chuyện của mình khi bị lừa mất gần 1 tỉ đồng gửi vào Công ty cổ phần Forex Toàn Cầu 6 năm về trước. Khi đó, chị được nhân viên công ty này đảm bảo hằng tháng sẽ trả khoản lợi nhuận 3,5%, phần lãi còn lại công ty hưởng. Chị đã đồng ý ký hợp đồng ủy thác đầu tư gần 1 tỉ đồng từ tháng 6.2013 - 6.2014 là hết hạn. Trong 5 tháng đầu, công ty còn trả lãi từ 2,5 - 3,5%/tháng nhưng từ cuối năm 2013, công ty ngưng trả lãi và không chịu trả tiền gốc dù hợp đồng đã hết hạn. Khi chị tìm đến trụ sở công ty thì một đơn vị khác đã thuê lại và không có ai ở Công ty Forex Toàn Cầu cả...

Ông Huỳnh Văn (ngụ Q.Tân Bình, TP.HCM) “đánh” Forex hơn 15 năm nay và hiện đang làm IB (viết tắt của Introducing Broker - môi giới trong thị trường Forex), thừa nhận đã chứng kiến nhiều trường hợp “cháy” tài khoản lên đến vài ngàn, vài chục ngàn USD là bình thường. Trường hợp tan cửa nát nhà cũng không hiếm, nhất là các phụ nữ tham gia mà không cho gia đình biết. Chẳng hạn như trường hợp một chị có chồng và 2 con, muốn tham gia Forex để kiếm thêm tiền chợ, lấy tiền tích cóp được đầu tư, không ngờ thua lỗ và mất kiểm soát, đi mượn tiền bạn bè để gỡ, càng gỡ càng thua. Đến khi số nợ nần này tăng cao 200.000 USD, chị không giấu được thì gia đình mới biết. Không khí gia đình quá nặng nề mà chủ nợ đến đòi nên chị đành phải để con lại, bỏ nhà đi trốn.

Một trường hợp khác mà ông Huỳnh Văn chứng kiến có số lỗ nặng nhất là 3 triệu USD khi người này vô nhiều lệnh khối lượng lớn mà không kiểm soát được, đến khi lệnh ngược sóng thị trường thì cố giữ mà không chịu cắt lỗ nên càng mất tiền nhiều hơn. Đòn bẩy trên thị trường này từ 100 - 500 lần nên những người lạm dụng đánh lệnh lớn thì càng dễ cháy. Theo ông Huỳnh Văn, tỷ lệ người thua chiếm hơn 95% trên thị trường, một số ít NĐT còn lại có thắng nhưng số tiền không nhiều, chủ yếu là chủ sàn và nhân viên môi giới.

Chính phủ hiện chưa cho phép tổ chức hoạt động kinh doanh trên sàn Forex. Các tổ chức và cá nhân hoạt động kinh doanh trên sàn Forex là trái pháp luật. Nhưng theo quy định, Bộ Công an, UBND cấp tỉnh, TP và Ngân hàng Nhà nước có trách nhiệm phối hợp kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng.

TS Lê Đạt Chí, Phó trưởng khoa Tài chính (Trường ĐH Kinh tế TP.HCM), nhận định hiện có 2 kiểu đánh Forex phổ biến. Đó là NĐT tự thanh toán bằng thẻ tín dụng thông qua việc mở tài khoản trên các sàn quốc tế. Thứ hai là thông qua tài khoản của cá nhân (hoặc đại diện của một tổ chức) trong nước để đầu tư trên nền tảng kết nối với sàn quốc tế. Nếu theo phương thức đầu tiên thông qua thẻ tín dụng thì việc quản lý thanh toán ngoại tệ ra quốc tế thuộc về ngân hàng phát hành thẻ. Từ đó Ngân hàng Nhà nước cũng có trách nhiệm quản lý hoạt động này. Nếu là hình thức kinh doanh thứ hai thì phụ thuộc vào sự quản lý của nhiều ngành như đầu tư, công thương và cả ngân hàng, công an.

“Các loại thẻ tín dụng nếu như cá nhân chi tiêu mua hàng trên các trang thương mại thì bình thường, nhưng nếu để thanh toán, mua ngoại tệ, mua vàng trên các sàn quốc tế... thì ngân hàng tra soát cũng sẽ biết được. Các hoạt động kinh doanh online, ngành thuế và ngân hàng phối hợp vẫn tìm ra được thì các thanh toán ngoại hối, sàn Forex cũng không khó để theo dõi. Việc vẫn còn tồn tại các sàn giao dịch chui ở VN là do sự lơ là của các bộ ngành có liên quan”. TS Lê Đạt Chí