Taliban chỉ mất hơn 3 tháng để kiểm soát Afghanistan sau khi Mỹ và liên minh công bố rút quân hoàn toàn, một phần được cho là nhờ nguồn lực tài chính hùng hậu của lực lượng này.
Thuốc phiện
Theo trang News.com.au, các nguồn thu của Taliban được hé lộ một phần bởi ông Mullah Yaqoob, con trai của cố lãnh đạo Taliban Mullah Mohammad Omar trong một báo cáo mật của NATO.
|
Taliban hứa chính phủ Afghanistan sẽ có cả người ngoài lực lượng |
Vào cuối tài khóa kết thúc tháng 3.2020, bên cạnh khai khoáng, Taliban còn thu được 416 triệu từ kinh doanh thuốc phiệm và 240 triệu từ nguồn quyên góp.
Các khoản xuất khẩu trị giá khoảng 240 triệu USD, còn bất động sản trị giá khoảng 80 triệu USD, theo chuyên gia tài chính Hanif Sufizada tại Đại học Nebraska ở Omaha (Mỹ).
Một cánh đồng anh túc lậu bị cơ quan chức năng Afghanistan triệt phá vào năm 2017 Ảnh: AFP |
“Các khâu gồm nông dân trồng cây anh túc, các phòng thí nghiệm để sản xuất và những thương gia xuất ra nước ngoài”, ông cho biết.
Theo chuyên gia Charles Miller tại Đại học quốc gia Úc, một trong những lý do Taliban rất thành công là nhờ lĩnh vực thuốc phiện. Theo ông, nhiều chuyên gia cho rằng Taliban sẵn sàng bảo vệ kinh doanh, dù hợp pháp hay không.
Thuế và phí
Taliban còn đánh thuế người dân và các ngành công nghiệp, thậm chí còn phát hành hóa đơn thuế. Các lĩnh vực chịu thuế gồm khai khoáng, truyền thông, viễn thông và các dự án do viện trợ quốc tế tài trợ.
Tài xế cũng phải đóng phí sử dụng đường sá tại các khu vực do Taliban kiểm soát, còn các cơ sở kinh doanh cũng phải đóng tiền xin giấy phép.
|
Taliban là ai và vì sao muốn chiếm chính quyền Afghanistan? |
Theo ông Miller, trên thực tế Taliban có lợi thế vì người dân chỉ cần trích một khoản từ lợi nhuận để trả là hầu như có thể đảm bảo an toàn ở khắp mọi nơi tại Afghanistan. Trong khi đó, nếu trả cho chính phủ Afghanistan hoặc các nhóm dân quân khác thì họ có thể bị các tay súng Taliban cướp.
“Chính phủ Afghanistan và các lực lượng dân quân khác không kiểm soát được nhiều đối với cấp dưới, trong đó có những quan chức địa phương phụ trách trực tiếp, trong khi Taliban thì có thể”, ông nhận định.
Một thành viên Taliban lục soát túi của người ra khỏi sân bay Kabul vào ngày 16.8 Ảnh: AFP |
Về quyên góp, Taliban nhận nhiều khoản từ những tổ chức, quỹ ở các nước vùng Vịnh. “Nhiều cá nhân tại Ả Rập Xê Út, Pakistan, Iran và một số nước vùng Vịnh cũng đóng góp cho Taliban khoảng 60 triệu USD hằng năm thông qua phong trào Haqqani của Taliban”, theo ông Omah.
Taliban còn sở hữu nhiều bất động sản ở Afghanistan, Pakistan và một số nước khác.
|
Tiền có thể còn tăng mạnh
Theo ông Miller, giờ đây Taliban đã kiểm soát Afghanistan và có khả năng sẽ kiếm thêm rất nhiều tiền thông qua hợp tác với Trung Quốc.
“Người Trung Quốc đã đưa ra các đề nghị đối với Taliban. Tôi cho rằng họ đang muốn bắt đầu làm ăn với Taliban và một trong những lý do là Afghanistan có rất nhiều tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là lithium và quặng sắt”, ông nhận định.
Theo ông, dù trữ lượng các khoáng sản trên của Afghanistan có thể không lớn so với Úc nhưng nếu Trung Quốc kết thân với Taliban, họ sẽ có một nguồn cung gần gũi và đáng tin hơn. “Không ngạc nhiên khi họ đã mời một đại diện của Taliban đến Bắc Kinh trong thời gian gần đây”, ông nêu rõ.
Việc khai thác quặng sắt, đồng, vàng, thiếc, các kim loại khác và khoáng sản đất hiếm tại các vùng núi của Afghanistan giúp Taliban thu được khoảng 460 triệu USD, do các công ty trả cho lực lượng này để duy trì hoạt động, theo con số của NATO.
Tuy nhiên, ông Miller lưu ý rằng việc hợp tác với Trung Quốc sẽ khiến Taliban cần chi nhiều tiền để xây dựng cơ sở hạ tầng nhằm khai thác khoáng sản, cũng như đầu tư để vận chuyển đến Trung Quốc. Do đó, mối quan hệ đối tác có thể sẽ không diễn ra lập tức mà có thể là kế hoạch lâu dài.
|
Bình luận (0)