Thái Lan phát tiền cho dân: có phải 'tiền tươi thóc thật'?

Tờ Bangkok Post hôm nay 13.9 đưa tin chính phủ liên minh của Thái Lan do đảng Pheu Thai lãnh đạo tin rằng chính sách hàng đầu của họ là phát tiền kỹ thuật số trị giá 10.000 baht (gần 7 triệu đồng) cho mỗi người dân sẽ tạo ra một "cơn sóng thần kinh tế" về tiêu dùng, mang lại lợi ích cho nhiều lĩnh vực của nền kinh tế.

Pheu Thai cũng tuyên bố việc sử dụng công nghệ blockchain cho chính sách trên sẽ giúp giải quyết tình trạng bất bình đẳng về thu nhập và đẩy nhanh sự phát triển của nền kinh tế kỹ thuật số. Ủy ban kinh tế của đảng Pheu Thai mới đây cũng công bố chi tiết về kế hoạch phát tiền kỹ thuật số trị giá 10.000 baht cho người dân Thái Lan.

Điều kiện nhận tiền kỹ thuật số

Tiền kỹ thuật số là loại tiền được tạo ra bằng kỹ thuật số, sử dụng công nghệ blockchain. Tại Thái Lan, tiền kỹ thuật số thường được gọi là đồng baht kỹ thuật số và Ngân hàng Thái Lan có kế hoạch phát hành tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC), theo Bangkok Post. Các cá nhân có thể lưu trữ và quản lý tiền kỹ thuật số của mình bằng ví kỹ thuật số.

Theo đó, đảng Pheu Thai có kế hoạch phát triển ví kỹ thuật số của riêng mình dưới dạng utility token (token tiện ích), không phải là đồng tiền mới mà đại diện kỹ thuật số của đồng baht. Utility token được thiết kế để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch (gửi và nhận thanh toán) bằng công nghệ blockchain, với một token kỹ thuật số tương đương với một baht.

Token kỹ thuật số không thể được trao đổi lấy các loại tiền tệ khác và được thiết kế đặc biệt để hỗ trợ việc phân phát tiền kỹ thuật số trị giá 10.000 baht nhằm kích thích nền kinh tế, theo Bangkok Post.

Theo kế hoạch nói trên, tất cả công dân Thái Lan từ 16 tuổi trở lên đều đủ điều kiện nhận ví kỹ thuật số. Người khuyết tật và người già nhận các hình thức phúc lợi khác vẫn nhận được toàn bộ tiền kỹ thuật số trị giá 10.000 baht mà không bị khấu trừ. 

Bangkok Post

Tiền kỹ thuật số có thể được sử dụng để mua nhiều loại nhu yếu phẩm hằng ngày, ngoại trừ các mặt hàng bị cấm như ma túy, thuốc lá, rượu và một số sản phẩm trực tuyến. Loại tiền này không thể được sử dụng để trả nợ hoặc chuyển thành tiền pháp định, ngoại trừ những thương nhân đã đăng ký theo hệ thống thuế giá trị gia tăng. 

Ngoài ra, tiền kỹ thuật số nói trên cũng chỉ có thể được sử dụng tại các cửa hàng và doanh nghiệp địa phương trong phạm vi có bán kính 4 km tính từ địa chỉ đăng ký của người nhận. Điều kiện này nhằm kích thích nền kinh tế địa phương và ngăn chặn tình trạng thu nhập dư thừa ở những khu vực thành thị.

Loại tiền kỹ thuật số do chính phủ Thái Lan định phát cho dân có giá trị trong 6 tháng và không cần phải đăng ký để truy cập vào ví kỹ thuật số. Người dùng chỉ cần tải xuống ứng dụng ví quốc gia mới để nhận phần của mình.

Đảng Pheu Thai cho hay họ đang tìm cách điều chỉnh một số điều kiện, đặc biệt là giới hạn bán kính 4 km, để kế hoạch này thuận tiện hơn cho người dùng.

Dự báo hiệu ứng của việc phát tiền kỹ thuật số cho dân

Ông Phaophum Rojanasakul, Phó tổng thư ký Ủy ban kinh tế của đảng Pheu Thai, cho hay tiền kỹ thuật số trị giá 10.000 baht được phát cho mỗi người dân có thể thúc đẩy đầu tư của một hộ gia đình thay vì chi tiêu thường ngày. "Hiệu ứng cấp số nhân của việc phát tiền kỹ thuật số sẽ phục hồi nền kinh tế và tạo thu nhập cho người dân. Trong trường hợp tốt nhất, chúng tôi đánh giá hiệu ứng cấp số nhân từ kế hoạch này là 2,6-2,7 lần", ông Phaophum nhấn mạnh.

Ông Phaophum còn nêu một ví dụ là nếu một hộ gia đình có 10 thành viên và tất cả thành viên đều đủ điều kiện tham gia chương trình phát tiền kỹ thuật số thì gia đình đó sẽ nhận được tổng cộng 100.000 baht. Đối với vài gia đình, 100.000 baht là đủ để mở một cửa hàng nhỏ, mua thêm nguyên liệu thô hoặc thực hiện các khoản đầu tư khác để tăng thu nhập hộ gia đình, theo ông Phaophum.

Nếu số tiền ít hơn, chẳng hạn như 5.000 baht/người, hoặc được trao dưới dạng tiền mặt như các chính phủ trước đây, người nhận sẽ sử dụng tiền để chi tiêu thường xuyên, điều này tạo ra hiệu ứng cấp số nhân thấp hơn, theo ông Phaophum.

Reuters

Chương trình phát tiền kỹ thuật số của chính phủ Thái Lan ước tính cần ngân sách 560 tỉ baht (hơn 378.000 tỉ đồng). "Với ngân sách khổng lồ khoảng 560 tỉ baht, chúng tôi tin rằng việc triển khai hàng loạt ví kỹ thuật số sẽ là một "cơn lốc' cho nền kinh tế", ông Phaophum nhấn mạnh.

Ông Phaophum cho biết thêm chính phủ Thái Lan dự kiến sẽ khởi động chương trình phát tiền kỹ thuật số trị giá 10.000 baht cho dân vào quý 1 của năm 2024, với nỗ lực đảm bảo số tiền này sẽ kịp thời tới tay người dân trong tháng 4 khi lễ hội té nước Songkran diễn ra, để khuyến khích chi tiêu.

Các nhà phân tích công nghệ cũng tin rằng chương trình ví kỹ thuật số của đảng Pheu Thai có thể tạo ra cơ sở hạ tầng thanh toán kỹ thuật số mới và kích thích nền kinh tế của Thái Lan, theo Bangkok Post.