‘Thấm đòn’ Covid-19, ngành ô tô Việt Nam lao đao

Chưa kịp chạy đà cho tham vọng “bứt phá” sau những thành quả đạt được trong năm 2019, ngành ô tô Việt Nam bất ngờ hứng chịu “cú sốc” lớn từ đại dịch Covid-19.

Kể từ sau dịp Tết Nguyên đán 2020, hoạt động kinh doanh ô tô tại Việt Nam đang rơi vào trạng thái “hãm phanh”, tốc độ chậm dần rồi gần như “đóng băng” do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Hoạt động kinh doanh ô tô tại Việt Nam đang rơi vào trạng thái “hãm phanh”, tốc độ chậm dần

Theo số liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) doanh số bán hàng của toàn thị trường tính đến hết tháng 2.2020 giảm 27% so với cùng kì năm ngoái. Sức mua sụt giảm do thói quen thị trường sau mỗi dịp Tết Nguyên đán vốn là điều tất yếu, nay còn chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, khiến khách hàng không còn mặn mà với việc đến đại lý sắm ô tô bất chấp các nhà sản xuất vẫn nỗ lực tung ra sản phẩm mới.

Từ cuối tháng 2.2020, Mitsubishi Việt Nam lần lượt tung ra thị trường 2 bản nâng cấp mới của Outlander và Attrage nhưng vẫn không đủ sức hấp dẫn đễ kéo khách hàng đến đại lý. Nhân viên bán hàng tại một đại lý phân phối xe Mitsubishi ở quận Thủ Đức, TP.HCM cho hay, kể từ thời điểm xuất hiện thông tin dịch bệnh đến nay, lượng khách hàng đến đại lý đang giảm dần theo từng ngày. Riêng hai tuần đầu tháng 3 giảm hơn 50% và hiện tại mọi hoạt động gần như đóng băng.

Đại lý ô tô vắng khách giữa mùa dịch bệnh Covid-19

“Liều thuốc” giảm giá xe lần lượt được các nhà sản xuất, đại lý ô tô mạnh tay áp dụng, nhưng xem ra vẫn không đủ sức để vực dậy sức mua của thị trường. Kết thúc tháng 2.2020 doanh số bán ô tô du lịch của các thành viên VAMA giảm 3%. Trong đó, doanh số bán của Mitsubishi giảm 7%, THACO KIA giảm 7%, THACO Mazda giảm 11%, Honda giảm 27%, Ford giảm 1%... so với tháng 1.2020.

Tình hình kinh doanh trong tháng 3.2020 cũng không mấy khả quan, đại diện VAMA phải “cầu cứu” lên Thủ tướng Chính phủ cũng như các Bộ ban ngành. Như Thanh Niên đã đưa tin, ngày 20.3, VAMA đã có văn bản báo cáo gửi Chính phủ, các Bộ Công Thương, Tài Chính, Giao thông Vận tải, đồng thời đưa ra những đề xuất nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành ô tô trong nước.

Doanh số thị trường ô tô Việt Nam trong cả năm nay có thể sụt giảm hơn 15% so với dự báo của VAMA trước đó

Đại diện VAMA cho biết, doanh số của thị trường ô tô Việt Nam trong cả năm nay có thể sụt giảm hơn 15% so với dự báo của VAMA trước đó. Căn cứ vào những khó khăn mà DN ô tô đang đối mặt, VAMA đề xuất Chính phủ cân nhắc phương án giảm 50% thuế suất thuế giá trị gia tăng và giảm 50% phí trước bạ cho khách hàng mua ô tô để kích cầu tiêu dùng trong thời gian dịch bệnh Covid-19.

Khi những đề xuất của VAMA nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành ô tô trong nước vẫn chưa được Chính phủ cũng như các Bộ ban ngành chấp thuận. Các doanh nghiệp ô tô vẫn đang "gồng mình" chống chọi với những ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.

Nhiều nhà máy sản xuất ô tô đang tạm dừng hoạt động do ảnh hưởng của dịch Covid-19

Chỉ trong một thời gian ngắn hàng loạt các nhà máy sản xuất ô tô lần lượt thông báo tạm dừng hoạt động. Trong đó, Ford là hãng ô tô đầu tiên tại Việt Nam quyết định tạm dừng hoạt động sản xuất tại nhà máy ở Hải Dương để phòng dịch. Chỉ 2 ngày sau, đến lượt Toyota phát đi thông báo tạm dừng hoạt động nhà máy ô tô ở Vĩnh Phúc. Trước đó, Toyota cũng quyết định tạm thời đóng cửa hệ thống đại lý, phòng trưng bày sản phẩm.

Tiếp đó, từ ngày 1.4 đến ngày 6.4 lần lượt TC Motor – đơn vị lắp ráp, phân phối xe Hyundai, cho đến hãng xe Việt – VinFast, liên doanh Nissan tại Việt Nam và thậm chí cả hãng xe sang Mercedes-Benz… cũng quyết đinh tạm ngừng hoạt động lắp ráp xe tại Việt Nam nhằm hạn chế nguy cơ lây lan dịch bệnh.

Phần lớn các đại lý, phòng trưng bày của các hãng ô tô tại Việt Nam chuyển sang làm việc online, tiếp cận khách hàng bằng điện thoại, Internet

Tính đến thời điểm này đã có ít nhất 7 doanh nghiệp ô tô quyết định tạm dừng hoạt động sản xuất tại các nhà máy ô tô ở Việt Nam do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19. Bên cạnh đó, thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc cách ly xã hội trong 15 ngày, bắt đầu từ 0 giờ ngày 1.4. Ở thời điểm hiện tại, phần lớn các đại lý, phòng trưng bày của các hãng ô tô tại Việt Nam đã chuyển sang làm việc online, chỉ tiếp cận khách hàng bằng điện thoại, Internet.

Để không bị rơi vào cảnh thất nghiệp, nhiều nhân viên bán hàng tại các đại lý ô tô đã chấp nhận giảm lương. P.T.Đ - nhân viên bán hàng của một địa lý Nissan ở TP.HCM cho biết: “Mức lương trong tháng 3.2020 giảm 50%. Việc bán xe trong khoảng thời gian này cũng khó do đại lý chuyển làm làm việc trực tuyến online, việc liên lạc với khách hàng chủ yếu qua điện thoại nên việc chốt hợp đồng khá khó khăn. Doanh số sụt giảm khiến hoa hồng cũng không đáng là bao”. Trong khi đó, nhân viên bán hàng của một đại lý Ford ở TP.HCM chia sẻ, tháng này đại lý chỉ tạm ứng 40% lương.

Chưa bao giờ ngành sản xuất, kinh doanh ô tô Việt Nam lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn như hiện nay

Dịch bệnh Covid-19 đang bao phủ một màu mả đạm lên ngành ô tô Việt Nam. Ở thời điểm hiện tại, nhiều mẫu mã mới từng được các hãng ô tô lên kế hoạch phân phối như Ford Escape, Suzuki XL7, Mitsubishi Pajero Sport mới hay Honda City… vẫn chưa thể ra thị trường.

Làm việc trong ngành ô tô hơn 15 năm qua, Giám đốc bán hàng của một đại lý Honda ở TP.HCM chia sẻ: “Chưa bao giờ ngành sản xuất, kinh doanh ô tô Việt Nam lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn như hiện nay”.

Trong khi đó, một chuyên gia trong ngành nhận định, nếu dịch bệnh tiếp tục kéo dài, sản lượng cũng như doanh số ô tô tại Việt Nam có thể giảm về mức thấp nhất trong vòng 10 năm trở lại đây.