Quá khứ lịch sử chung, các vấn đề sắc tộc - tôn giáo cũng như mưu đồ của thực dân Anh để ngỏ việc phân định biên giới ở Kashmir khiến hai bên tới tận ngày nay vẫn thân thiện ít mà nghi ngại nhiều, vẫn chưa hết ganh đua và thậm chí đối đầu.
Cả hai nhanh chóng trở thành những tác nhân quyền lực giàu ảnh hưởng ở Nam và Trung Á, là đối tác chiến lược của các nước lớn. Đã xảy ra 4 cuộc chiến nhưng không giúp bên nào đạt được mục tiêu trong tranh chấp lãnh thổ. Cuộc chạy đua về tên lửa và vũ khí hạt nhân vẫn dai dẳng chưa dứt. Sau 65 năm, quan hệ song phương đến nay hòa bình nhưng chưa hòa thuận, hợp tác nhưng chưa thân thiện.
Cả hai đều chưa tự và chưa giúp nhau thoát ra khỏi tình thế khó xử là đề phòng và nghi ngại nhưng vẫn phải hợp tác, là không biết nên bình thường hóa quan hệ để giải quyết ổn thỏa vấn đề Kashmir hay phải giải quyết trước thì mới bình thường hóa quan hệ. Là chạy đua vũ trang hạt nhân và tên lửa nhưng không thể dùng chúng để dọa nhau. Bi kịch lớn nhất của cặp quan hệ này là bất đồng về việc coi hòa bình là mục tiêu hay phương cách xử lý vướng mắc.
Nếu như có được đồng thuận quan điểm, dù theo hướng nào chăng nữa, thì chắc chắn quan hệ này tốt đẹp hơn rất nhiều. Thà chọn một trong hai cách tiếp cận để đạt mục đích thì vẫn hơn coi cái này là điều kiện tiên quyết của cái kia. Bài học lớn nhất từ 65 năm qua đối với cả hai xem ra cũng chính là đó.
Thảo Nguyên
Bình luận (0)