Thay van tim nhưng không tái khám thường xuyên, cụ bà nguy kịch

Phối hợp 6 chuyên khoa cứu bệnh nhân

Ngày 31.8, thạc sĩ - bác sĩ Phạm Hưng, bác sĩ điều trị Khoa Phẫu thuật tim mạch, Bệnh viện Quân y 175 (TP.HCM), cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khó thở (suy tim độ 3), chỉ số đông máu ở mức thấp, rung nhĩ đáp ứng thất nhanh, có rối loạn huyết động, đe dọa phù phổi cấp. Chẩn đoán sơ bộ cho thấy tình trạng kẹt van qua siêu âm thành ngực, bệnh nhân được làm siêu âm tim thực quản cấp cứu, chẩn đoán kẹt 1 đĩa van hai lá cơ học, huyết khối nhĩ và tiểu nhĩ trái, có chỉ định phẫu thuật cấp cứu.

16 năm trước, bệnh nhân đã được phẫu thuật thay van 2 lá tại một bệnh viện khác. Tuy nhiên bệnh nhân không tái khám thường xuyên cho đến khi bị mệt kéo dài và phải nhập viện cấp cứu.

Các bác sĩ thuộc 6 chuyên khoa đã hội chẩn và đưa ra quyết định phẫu thuật cấp cứu sau 6 giờ bệnh nhân nhập viện.

Ê kíp phẫu thuật lấy huyết khối nhĩ trái, lấy bỏ dù; van 2 lá bị kẹt do huyết khối và mô tăng sinh đã được cắt bỏ và thay bằng van sinh học mới, sửa lại van 3 lá, tạo hình lại vách liên nhĩ. Ca mổ kéo dài hơn 6 tiếng, sau đó bệnh nhân được đưa về chăm sóc tại Khoa Hồi sức ngoại.

TRẦN CHÍNH

Tình trạng tim mạch sau 2 ngày điều trị đã ổn định, hô hấp đảm bảo, rối loạn huyết động đã được kiểm soát, rút ống nội khí quản và chuyển về khoa Phẫu thuật tim mạch sau 2 ngày tiếp đó. Hiện tại, tình trạng bệnh nhân đã ổn định và được xuất viện.

Kẹt van cơ học là biến chứng hiếm gặp nhưng tỷ lệ tử vong cao

Bác sĩ Hưng cho biết, kẹt van cơ học là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao. Tỷ lệ kẹt van cơ học dao động từ 0,1% đến 5,7%, con số này tăng lên đến 6% ở những bệnh nhân có chỉ số đông máu INR dưới mức điều trị cho phép. Kẹt van cơ học ở vị trí van hai lá thường gặp hơn, gấp 2 - 3 lần so với vị trí động mạch chủ. Tỷ lệ tử vong liên quan đến kẹt van cơ học là rất cao, từ 10% đến 33% trong các nghiên cứu khác nhau. Các trường hợp dù được điều trị kịp thời bằng phẫu thuật có tỷ lệ tử vong nội viện cũng lên đến 10-15%.

Thuốc chống đông là những thuốc được sử dụng nhằm ngăn ngừa sự hình thành huyết khối tại tim và trong lòng mạch, có vai trò không thể thiếu trong điều trị một số bệnh tim mạch, đặc biệt là với bệnh nhân đã thay van cơ học.

Tình trạng sử dụng chống đông không đạt yêu cầu ở Việt Nam chủ yếu xảy ra ở các bệnh nhân ở xa, ngại đi tái khám, khám lại không thường xuyên, hoặc các bệnh nhân sống một mình, suy giảm trí nhớ dẫn đến việc theo dõi điều chỉnh chống đông không chặt chẽ khiến các biến chứng do thuốc chống đông cao (xuất huyết não, kẹt van cơ học) mà bệnh nhân trên là một ví dụ điển hình.

Do đó, các bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân phải sử dụng thuốc chống đông đều đặn, đi tái khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ hoặc đi khám ngay khi thấy có những bất thường.