Chiến sự Afghanistan khốc liệt

Hôm qua 13.8, Taliban tuyên bố kiểm soát TP.Lashkar Gah ở miền nam Afghanistan. Trước đó một ngày, lực lượng này thành công chiếm đóng Kandahar và Herat, lần lượt là thành phố lớn thứ hai và thứ ba của Afghanistan.

Lashkar Gah, thủ phủ tỉnh miền nam Helmand, đã rơi vào tay Taliban sau 2 tuần chiến sự ác liệt, Hãng Reuters hôm qua dẫn lời một sĩ quan cảnh sát địa phương. Người này cho biết các quan chức chính phủ và giới chức quân sự cấp cao đã lên trực thăng rời khỏi thành phố từ khuya 12.8. “Khoảng 200 thành viên của Lực lượng An ninh quốc gia Afghanistan (ANDSF) bám trụ ở phủ thống đốc đã đầu hàng”, theo nguồn tin.

Đài NBC News dẫn lời nghị sĩ Gul Ahmad Kamin ở TP.Kandahar xác nhận thành phố này rơi vào tay Taliban. Kandahar, nằm trên điểm giao của 3 đường cao tốc chính, đóng vai trò chiến lược đặc biệt và trước đây từng là trung tâm đầu não cho các chiến dịch quân sự Mỹ.

Còn tại TP.Herat, ông Masood Karokhai, thành viên nghị viện tỉnh Herat, cũng cho biết Taliban kiểm soát được thành phố sau khi tiến hành cuộc tấn công ở nhiều nơi. Đến hôm nay, quân chính phủ vẫn bám trụ sân bay và căn cứ quân sự nằm ngoài thành phố, nhưng tình hình có thể đảo ngược bất kỳ lúc nào.

Bên cạnh đó, mạng truyền hình Al Jazeera dẫn một nguồn tin ở tỉnh miền đông Logar cho biết tình hình giao tranh vẫn diễn ra kịch liệt tại Logar. Khu vực xung quanh phủ thống đốc chìm trong chiến sự ác liệt, và thủ phủ Pol-e Alam đã lọt vào vòng vây của Taliban.

Đây là diễn biến đáng quan ngại vì Logar giáp Kabul, chỉ cách thủ đô chưa đầy 50 km. Trước đó, TP.Ghazni, cách Kabul 150 km về hướng nam, cũng rơi vào tay Taliban hôm 12.8, theo CNN dẫn lời ông Nasir Ahmad Faqiri, người đứng đầu hội đồng tỉnh Ghazni.

Lực lượng Taliban đã chiếm đóng TP.Kandahar ẢNH: AFP

Với việc giành được Pol-e Alam và Ghazni, Taliban giờ đây kiểm soát những đầu mối phía bắc lẫn phía nam thủ đô. Điều này khiến giới chức Mỹ lên tiếng báo động vì chúng đóng vai trò then chốt cho chiến lược phòng thủ Kabul. Đài CNN dẫn lời một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden dự đoán Taliban có thể hoàn tất việc cô lập Kabul trong 30 đến 60 ngày tới.

Việc các thủ phủ liên tiếp rơi vào tay Taliban đã giáng đòn nặng nề cho quân chính phủ sau khi quân đội Mỹ và các lực lượng thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) rút khỏi Afghanistan. NBC News dẫn lời 3 quan chức quốc phòng Mỹ thừa nhận tốc độ tiến công của Taliban nhanh hơn dự đoán của Lầu Năm Góc. Đến hôm qua, Taliban đã thành công kiểm soát ít nhất 13 trong số 34 thủ phủ của Afghanistan.

Trước đà tiến như vũ bão của Taliban, Lầu Năm Góc tuyên bố điều thêm 3.000 quân để đảm bảo quá trình sơ tán công dân và nhân viên sứ quán tại Kabul. Anh triển khai 600 lính hỗ trợ nỗ lực sơ tán công dân nước này, trong khi các sứ quán và những tổ chức cứu trợ khác cũng góp sức đưa người dân về nước.

“Tôi cho rằng chúng ta đang tiến tới ngưỡng bùng nổ nội chiến”, Đài BBC dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace. Bên cạnh đó, Canada đưa lính đặc nhiệm đến Kabul, tham gia nỗ lực sơ tán viên chức và nhân viên sứ quán nước này. Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Iran yêu cầu Taliban phải đảm bảo an toàn cho các nhà ngoại giao và nhân viên tại lãnh sự quán ở Herat.

Diễn biến tại Afghanistan cũng thổi bùng quan ngại trong giới chức phương Tây rằng al-Qaeda, tổ chức đứng sau vụ tấn công khủng bố nước Mỹ ngày 11.9.2001, có thể quay lại quốc gia Nam Á. Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, thủ lĩnh thiểu số tại thượng viện Mỹ, kêu gọi Tổng thống Biden hãy tuân thủ cam kết hỗ trợ quân chính phủ Afghanistan, theo đó bắt đầu với việc hỗ trợ không lực tầm gần sau ngày 31.8. “Nếu không, al-Qaeda và Taliban có thể kỷ niệm 20 năm sự kiện 11.9 bằng việc thiêu trụi sứ quán Mỹ tại Kabul”, ông McConnell cảnh báo.

Hy vọng đàm phán rất mong manh Theo LHQ, viễn cảnh Taliban tấn công và chiếm đóng Kabul sẽ mang đến hậu quả thảm khốc cho người dân Afghanistan. Thế nhưng, LHQ cũng thừa nhận hy vọng đàm phán để chấm dứt các cuộc giao tranh vô cùng mong manh, vì Taliban đang nắm trong tay chiến thắng quân sự. Hôm qua, Hội đồng Bảo an LHQ tiến hành soạn thảo thông điệp với nội dung lên án các vụ tấn công của Taliban tại những thành phố và thị trấn, gây thương vong nặng nề cho dân thường. Dự thảo nghị quyết liên quan đến cấm vận lực lượng này cũng được cân nhắc, theo Reuters.