Mỹ cáo buộc Trung Quốc dùng lãnh sự quán ở Houston để trộm nghiên cứu

Chính phủ Mỹ hôm 21.7 đã ra lệnh Trung Quốc đóng cửa tổng lãnh sứ quán của nước này ở Houston (bang Texas), khiến Bắc Kinh nổi giận và nhiều nhà ngoài ngoại giao Trung Quốc phải đốt tài liệu trong khuôn viên của tổng lãnh sự quán.

Trong tuyên bố trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ nói chung chung về khả năng Trung Quốc vi phạm chủ quyền của Mỹ và dọa dẫm người Mỹ, theo tờ South China Morning Post.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn với tờ The New York Times ngày 22.7 (giờ Mỹ), Trợ lý ngoại trưởng Mỹ chuyên trách khu vực Đông Á David Stilwell được cho là có lời giải thích chi tiết nhất từ trước tới nay về việc chính quyền Tổng thống Donald Trump ra lệnh đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston.

Ông Stilwell nói rằng Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) đã gửi sinh viên đến Mỹ một cách công khai và theo nhiều cách thức đa dạng để nghiên cứu những nội dung nhằm gia tăng lợi thế chiến tranh của nước này cả trong kinh tế lẫn những lĩnh vực khác. Ông Stilwell còn nói tâm điểm của những hoạt động này nằm ở Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston. Cơ sở ngoại giao này cung cấp dịch vụ lãnh sự ở 8 bang của Mỹ, trong đó có Texas.

Ông Stilwell cũng cáo buộc tổng lãnh sự Trung Quốc ở Houston và nhiều nhà ngoại giao khác ở đó dính líu đến hoạt động khả nghi tại sân bay quốc tế ở Houston, nơi họ hỗ trợ đưa công dân Trung Quốc lên chuyến bay thuê trở về nước.

The New York Times còn dẫn lời ông Stilwell cho rằng hãng hàng không Air China, thực hiện các chuyến bay đặc biệt đưa công dân Trung Quốc về nước giữa lúc đại dịch Covid-19, đang giữ giấy tờ với ngày sinh giả dành cho các nhà ngoại giao Trung Quốc nói trên.

Chuyên gia về chính trị Trung Quốc Jessica Chen Weiss tại Đại học Cornell (Mỹ) nhận định cáo buộc trên của ông Stilwell cho thấy Tổng lãnh sự  quán Trung Quốc ở Houston đã hỗ trợ sinh viên đánh cắp nghiên cứu từ các đại học ở Mỹ.

Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington D.C và Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa có phản ứng về cáo buộc từ ông Stilwell.