Sóng gió Hoàng gia Ả Rập Xê Út

Tờ The Guardian hôm qua dẫn các nguồn tin cấp cao từ Mỹ và Ả Rập Xê Út cho hay Quốc vương Salman dường như ngày càng không hài lòng về những động thái của con trai, thái tử Mohammed. Kể từ khi được phong thái tử năm 2017, ông Mohammed tiến hành chiến dịch cải cách sâu rộng, đưa ra nhiều quy định mới mang tính cởi mở hơn về xã hội và tôn giáo, tấn công vào vị thế của những hoàng thân “thủ cựu và giàu quyền lực”, song song với thực thi đường lối ngoại giao và an ninh cứng rắn hơn trước. Điều này đã khiến nhiều nhân vật từ các chi tộc đầy quyền lực trong hoàng gia hết sức bất mãn nhưng vua Salman vẫn ra sức bảo vệ con trai.

tin liên quan

Rạn nứt xuất hiện giữa vua và thái tử Ả Rập Xê Út?

Tuy nhiên, theo các nguồn tin, quan hệ cha con đã bắt đầu rạn nứt sau vụ sát hại nhà báo đối lập Jamal Khashoggi tại Lãnh sự quán Ả Rập Xê Út ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 10 năm ngoái, kéo theo một cuộc khủng hoảng ngoại giao lớn. Một số nước phương Tây lẫn Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) kết luận thái tử Mohammed đã chỉ đạo vụ việc nhưng chính quyền Riyadh luôn bác bỏ cáo buộc này. Quốc vương Salman được cho là cảm thấy thái tử Mohammed đã quá nóng vội và mạnh tay, thậm chí có dấu hiệu vượt quyền, giữa lúc nhà vua đang chịu sức ép từ nhiều thế lực trong hoàng tộc yêu cầu phải “cầm cương” con trai.

Một nguồn tin tiết lộ căng thẳng lên mức cao độ khi vị quốc vương 84 tuổi sang thăm Ai Cập hồi cuối tháng 2 và các cố vấn đã cảnh báo về nguy cơ “xảy ra biến cố” đối với ngai vàng. Bộ Nội vụ Ả Rập Xê Út đã nhận lệnh khẩn cấp phải chọn lựa 30 nhân viên an ninh “tuyệt đối trung thành” để lập tức bay đến Cairo thay thế nhóm an ninh đang tháp tùng nhà vua, theo The Guardian. Động thái này xuất phát từ lo ngại một số nhân viên an ninh trung thành với thái tử có thể thu thập thông tin mật hoặc thậm chí khống chế quốc vương. Một dấu hiệu bất thường nữa là ông Mohammed không có mặt tại sân bay để đón quốc vương trở về sau chuyến công du.

Chưa hết, trong thời gian Quốc vương Salman thăm Ai Cập, vị thái tử 34 tuổi ký 2 quyết định nhân sự quan trọng vào ngày 23.2, bao gồm việc bổ nhiệm quận chúa Reema bint Bandar bin Sultan làm nữ đại sứ đầu tiên của nước này tại Mỹ, và em trai Khalid bin Salman làm Thứ trưởng Quốc phòng. Theo tờ Daily Sabah, việc bổ nhiệm người em ruột 31 tuổi nhằm củng cố quyền lực cho nhánh gia đình của ông Mohammed do Quốc vương Salman có 3 vợ và 13 người con. Dù nhân sự đã được quy hoạch từ trước nhưng một nguồn tin tiết lộ rằng vua Salman khi xem truyền hình mới biết con trai ký các quyết định. Thông thường, quyết định bổ nhiệm các thành viên trong hoàng gia luôn do quốc vương đích thân ký.

Trong khi đó, một phát ngôn viên của Đại sứ quán Ả Rập Xê Út tại Mỹ cho biết quốc vương mỗi khi đi nước ngoài thường ủy quyền xử lý nội vụ cho thái tử. “Mọi sự ám chỉ đều là vô căn cứ”, người phát ngôn nhấn mạnh.

Nghị sĩ Mỹ đòi xử lý vụ Khashoggi CNN ngày 6.3 đưa tin nhiều thượng nghị sĩ Mỹ thuộc đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa đồng loạt chỉ trích Tổng thống Donald Trump trong việc xử lý thông tin của CIA về vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi. Theo thượng nghị sĩ Tim Kaine, chính phủ “đã không xử lý vụ việc một cách nghiêm túc”. Đến nay, Washington chỉ mới ban hành lệnh cấm vận đối với 17 cá nhân Ả Rập Xê Út liên quan, trong khi không đề cập gì đến thái tử Mohammed. Nhiều nghị sĩ kêu gọi Tổng thống Trump áp đặt các lệnh cấm vận cứng rắn nhằm vào đích danh ông Mohammed. Nhà Trắng lẫn chính phủ Ả Rập Xê Út, vốn là đồng minh quan trọng của Mỹ ở Trung Đông, chưa có phản ứng về thông tin trên.