Chỉ cách đây vài ngày, truyền thông phương Tây dẫn các nguồn tin tình báo và quốc phòng Mỹ cho rằng Taliban có thể cô lập thủ đô Kabul trong vòng 30 ngày và chiếm được thành phố này trong vòng 90 ngày. Dự báo này đã rút ngắn rất nhiều so với mốc 6 tháng được đưa ra trước đó.
Thế nhưng, không cần đến một tuần kể từ khi thông tin trên được tung ra, Taliban đã giành quyền kiểm soát phần lớn lãnh thổ Afghanistan, bao gồm tất cả thành phố lớn và nhanh chóng bao vây Kabul tứ phía. Đến ngày 15.8, lực lượng Taliban tiến vào thủ đô mà không tốn quá nhiều công sức, cũng chẳng gặp phải sự cản trở hay kháng cự lớn nào từ phía lực lượng quân đội chính phủ.
|
Taliban là ai và vì sao muốn chiếm chính quyền Afghanistan? |
Thậm chí, Taliban có thể vào Kabul khi lực lượng quân sự Mỹ còn chưa hoàn tất việc đưa nhân viên ngoại giao rời khỏi thủ đô của Afghanistan. Nhiều nhà quan sát nói rằng Mỹ đã bất ngờ.
Thay vì giao tranh hay đổ máu, những diễn biến xảy ra tại Kabul hôm nay 15.8 có lẽ nằm ngoài dự đoán của nhiều bên. Khi tiến sát cửa ngõ Kabul, các tay súng của lực lượng Taliban nhận lệnh kiềm chế bạo lực, cho phép đi lại an toàn đối với những người muốn rời khỏi đây và hướng dẫn phụ nữ hướng đến các khu vực được bảo vệ. Taliban cũng cam kết không trả thù những người từng làm việc cho lực lượng chính phủ.
Phát ngôn viên của Taliban nói như vậy trong lúc chờ đợi lực lượng này đang đàm phán về chuyển giao quyền lực hòa bình. Đến khuya 15.8 (giờ Việt Nam), phía Taliban lại nói sẽ không có chính quyền chuyển tiếp mà Taliban muốn tiếp quản hoàn toàn quyền lãnh đạo.
Về phía chính phủ Afghanistan, Bộ trưởng Quốc phòng nói lực lượng an ninh sẽ đảm bảo cho Kabul, Bộ trưởng Nội vụ thì nói sẽ có quá trình chuyển giao quyền lực một cách êm thấm. Trong khi đó, Tổng thống Ashraf Ghani lúc đầu được giới chức nói sẽ từ chức, nhưng sau đó được cho là đã rời khỏi nước này.
Tình hình chuyển biến nhanh chóng khiến các lực lượng nước ngoài cũng trở tay không kịp, kể cả Mỹ. Theo cảnh báo an ninh mới nhất trên trang web chính thức của Đại sứ quán Mỹ tại Afghanistan, tình hình an ninh ở Kabul thay đổi nhanh cả ở sân bay. Theo đó, đã có thông tin khói lửa ở sân bay Kabul. Công dân Mỹ được chỉ dẫn đăng ký mọi tùy chọn để sớm về Mỹ nhanh nhất có thể.
|
Cuộc chiến Afghanistan qua những con số tổn thất |
Hiện chưa rõ các cuộc đàm phán đang diễn ra sẽ mang lại kết quả gì. Tuy vậy, những gì có thể nắm được lúc này là Taliban đã giành quyền kiểm soát hầu hết đất nước, chỉ chờ một cuộc chốt hạ ở giới lãnh đạo để biết Afghanistan sẽ ra sao trong thời gian tới.
|
Vào đầu tháng 5, NATO bắt đầu đợt rút 9.600 binh sĩ tại Afghanistan, sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden kêu gọi chấm dứt cuộc chiến 20 năm của Washington. Đây cũng chính là thời điểm lực lượng Taliban triển khai chiến đấu với lực lượng chính phủ tại tỉnh Helmand ở miền nam vào ngày 4.5, bắt đầu quá trình đẩy lùi quân chính phủ, giành quyền kiểm soát tại nhiều khu vực trên cả nước. Chỉ trong thời gian ngắn, Taliban giành quyền kiểm soát các khu vực biên giới của Afghanistan, sau đó là chiếm các vùng nông thôn của nước này. Cuối tháng 7, đầu tháng 8, Taliban đẩy mạnh chiến dịch tấn công các thành phố lớn như Lashkar Gah, Kandahar và Herat. Vào ngày 6.8, Taliban chiếm đô thị đầu tiên trên cả nước là Zaranj thuộc tỉnh Nimroz phía tây nam mà không cần giao tranh. Những ngày sau đó, hàng loạt thành phố thất thủ, bao gồm Sheberghan, Kunduz, Sar-e-Pul, Taloqan, Aibak, Farah và Pul-e-Khumri. Chỉ trong vòng một tuần lễ, Taliban chiếm Faizabad rồi tới thành phố Ghazni phía tây nam Kabul và Herat phía tây thủ đô, trước khi chiếm Kandahar và Lashkar Gah ở phía nam. Các thành phố Asadabad, Gardez và Mazar-i-Sharif thất thủ vào ngày 14.8, trước khi Taliban chiếm thành phố Jalalabad vào ngày 15.8 và tiến vào thủ đô. Kabul có 4 cửa ngõ chính là Maidan Shahr phía tây nam, Pul-e-Alam phía nam, Surobi phía đông và Bagram phía bắc thì đều đã rơi vào vòng vây của Taliban sau hơn 3 tháng.
|
Bình luận (0)