Tổng tham mưu trưởng quân đội Triều Tiên vừa bị 'xử tử' là ai?

Việc Triều Tiên có thử được bom nhiệt hạch được hay không là chuyện đến nay còn gây nhiều tranh cãi, nhưng có một điều chắc chắn: chỉ những quan chức cao cấp nhất, tin cẩn nhất của ông Kim mới có cơ hội xuất hiện cùng ông trước ống kính trong những sự kiện "đánh bóng tên tuổi" cực kỳ quan trọng như tuyên bố thử bom nhiệt hạch.

Ông Ri cũng đứng bên cạnh lãnh đạo Kim Jong-un trong lễ tưởng niệm hồi tháng 8 năm ngoái nhân ngày mất của nhà lập quốc Kim Il-sung (Kim Nhật Thành), ông nội của nhà lãnh đạo hiện nay. Thông tấn xã nhà nước KCNA của Triều Tiên lúc đó đã ca ngợi sự tôn kính của các lãnh đạo cấp cao "làm tăng thêm lòng trung thành của quân đội và củng cố vững chắc hệ thống lãnh đạo" Triều Tiên.

Những diễn biến như trên cùng với cái ghế Tổng tham mưu trưởng quân đội Triều Tiên khiến không ai có thể nghi ngờ về vai vế của ông Ri trong hệ thống lãnh đạo cũng như trong mắt ông Kim.

Thế nên, các chuyên gia về Triều Tiên ở nước ngoài đã lập tức phát hiện sự vắng mặt của ông Ri trong cuộc phóng vệ tinh vừa qua, sự kiện mà chính quyền Triều Tiên tìm mọi cách quảng bá rộng rãi. Cứ theo logic thông thường thì không lý gì một tổng tham mưu trưởng quân đội tin cẩn như ông Ri lại vắng mặt trong một sự kiện quan trọng như thế này.

Theo thông tin từ thông tấn xã Yonhap của Hàn Quốc, ông Ri bắt đầu nổi lên từ năm 2012 trong hàng ngũ lãnh đạo cấp cao trong quân đội. Rất mau sau đó, vào tháng 5.2013, ông được nhà lãnh đạo trẻ tuổi Kim cất nhắc lên chức tổng tham mưu trưởng quân đội, thay thế cho nhân vật cực kỳ cứng rắn Kim Kyok-sik.

Ông Ri Yong-gil - Ảnh: Reuters

Còn Tân Hoa Xã của Trung Quốc (nước láng giềng theo dõi sát sao tình hình Triều Tiên) thì trong một lần đưa tin về việc bổ nhiệm tướng Hwang Pyong-so làm phó nguyên soái đã nhận định rằng với sự bổ nhiệm này, ông Hwang chỉ xếp sau Tổng tham mưu trưởng quân đội Ri Yong-gil và Bộ trưởng Quốc phòng Jang Jong-nam. Bản tin của Tân Hoa xã cũng viết rằng ông Ri là "nhân vật số 2 của Kim Jong un trong quân đội".

Chính báo giới của Triều Tiên thì luôn ca ngợi tướng Ri là lãnh đạo trung thành trong quân đội và tín cẩn trong chính phủ.

Không có một thông tin nào từ phía Triều Tiên về ông Ri, cũng không ai thấy ông trên bất kỳ phương tiện truyền thông đại chúng nào kể từ vụ thông báo thử bom nhiệt hạch. Mọi chuyện im lặng cho tới khi từ Hàn Quốc, hãng tin Yonhap đưa tin tướng Ri đã bị xử tử hồi đầu tháng 2 vì tội chia bè kết phái và tham nhũng. Yonhap nói lấy thông tin này "từ các nguồn bên trong Triều Tiên". Nguồn tin này tiết lộ rằng ông ta bị xử tử ngay sau cuộc họp của Đảng Lao động Triều Tiên cầm quyền với Ủy ban liên quân, diễn ra trong 2 ngày 2 và 3.2 vừa qua. Tên của ông Ri không được đăng tải trong danh sách các quan chức tham dự cuộc họp.

Tất cả giải thích đều có vẻ hợp lý. Nhưng tới nay, không một thông tin chính thức nào từ phía Triều Tiên đề cập tới ông này nên tất cả cũng chỉ mới được xem là đồn đoán. Sau hàng loạt vụ thanh trừng kể từ khi ông Kim lên cầm quyền, chẳng hạn vụ xử tử nhân vật số 2 Jang Song-thaek (là dượng của ông Kim) và Bộ trưởng Quốc phòng Hyon Yong-chol, người ta hẳn có nhiều lý do để tin rằng ông Ri đã chịu chung số phận. Nhưng cũng không có ít quan chức bị đồn đoán xử tử sau đó.... sống lại, xuất hiện trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Vì thế, để biết chắc ông Ri có còn tồn tại hay không thì chỉ còn có cách... đợi.