Năng nhặt chặt bị
Mùa ốc ruốc bắt đầu từ tháng hai âm lịch. Chờ lúc con nước rọt, bờ biển sóng lặng, vào khoảng 2-3 giờ sáng, dân cào ốc ruốc ở xóm Ninh Tịnh, phường 9, TP Tuy Hòa (Phú Yên) dậy sớm gọi nhau ơi ới, xe máy nổ giòn, họ phóng đi tứ tán ra các bãi biển từ Tuy Hòa, Tuy An và xa nhất là đèo Nại - sông Cầu (Phú Yên). Nơi nào bãi biển có cát là họ sà xuống, dầm mình, dúi que cào xuống nước ở độ sâu trên đầu gối, rồi trườn ra ở độ sâu hơn tới lưng quần, có chỗ sâu tới ngực. Họ dừng lại kéo từng nhát ốc lẫn cát vào bờ, vụt lên giũ xuống, đãi ốc trong nước - cát theo nước ra ngoài, ốc nằm lại trong túi lưới mùng. Nhát nào "trúng đậm" là 5-7 ký, nhát nào thưa cũng được vài ba ký. Khi số bao mang theo đã chứa đầy ốc là vác cào lên bờ về nhà. Hôm nào xe máy tải không hết ốc, họ phải nhờ xe buýt.
Ốc về, ngâm nước ngọt, đãi sạch cát, luộc chín, bỏ chợ. Nhả ốc trộng hơn (lớn) giá sỉ 4.000 đồng/ký, ốc nhỏ 2.000-3.000 đồng/ký. Bình quân mỗi ngày một chuyến đi cào ốc ruốc, trừ chi phí xăng xe, một lao động kiếm được trên dưới 100.000 đồng. Cào ốc ruốc là công việc của đàn ông, thanh niên có sức khỏe. Mỗi lần đi cào ốc, ít nhất phải hơn 4 giờ ngâm mình, chịu lạnh trong nước biển. Cào ốc như người đi mót lúa, chịu khó "năng nhặt chặt bị", ai làm lớt phớt phải về tay không, tốn xăng xe, thời gian...
Dậy từ 3 giờ sáng, chị Thoa xóm tôi lục đục luộc ốc, cho vào bao, kèm theo túi gai bàn chải, chở ốc vô chợ Tuy Hòa bán sỉ. Tôi thắc mắc, ngày nào cũng có hàng chục bao, tính cả tấn ốc vào chợ đều được "nuốt sạch" mà không xảy ra tình trạng ế ẩm, trả treo, ép giá như một số nông thủy sản khác.
Xả stress, chống... buồn tình
Ngồi ăn hết một bụm ốc, mất vài chục phút, béo bổ cái nỗi gì mà ốc ruốc không bị "đắt đồng ế chợ", chúng tôi thắc mắc. Nghe vậy, chị Thoa giải thích: "Anh cứ ăn thử vài lần, lể ốc quen tay là thấy ghiền liền hà!". Theo chị Thoa, ốc ruốc là thứ ăn chơi, ruột ốc tuy nhỏ nhưng mỗi lần dùng gai bàn chải "khòe" nó ra khỏi vỏ là một cái thú. Khi đưa thịt ốc vào đầu lưỡi, nhăm nhắp một chút, vị mặn ngon ngọt, thơm lờ, trôi tuột là dịch vị kích thích phải nhanh tay khòe cái nữa, cái nữa... Một ký ốc, mấy bà, mấy cô bán hàng ngoài chợ ngồi lể trong "nháy mắt"! 2.000 đồng/lon, 4 lon vị chi 1 ký, ăn hết ký này, ăn sang ký nữa không biết no mà chưa thấy đã thèm! Ăn thứ gì no mất ngon, chứ riêng ốc ruốc, ăn càng nhiều càng thấy "ghiền nặng", chưa thấy ai biết ớn là gì!
 |
|
Đãi ốc ruốc. Ảnh: Mạnh Tâm |
Trò chuyện cùng tôi, một bác sĩ chuyên khoa thần kinh ở Bệnh viện đa khoa Phú Yên cho biết: Cũng như người ta đã có nghiên cứu về tác dụng tích cực đến sức khỏe của việc đan len hay một số thú vui tỉ mẩn khác, việc ngồi nhâm nhi lể những con ốc ruốc cũng sẽ có tác dụng xả stress, chống... buồn tình! Ai hổng tin, thử ngồi lể ốc ruốc xem sao!
Từ tháng hai đến tháng tư, ốc ruốc theo sóng dạt vào bờ, làm quà tặng cho đời và gợi nhớ cho những ai ưa ăn để thưởng thức về một loài ốc biển nhỏ nhoi nhưng giàu phong vị, trước khi vỏ của chúng trở thành những tấm mành mỹ nghệ nhiều màu, được xuất khẩu sang nhiều nước.
Đau đầu nạn "cát cứ"
Ông hàng xóm nhà tôi quanh năm sống bằng nghề thợ xây và phụ hồ đợi mùa ốc ruốc như chờ mùa gặt. Ăn Tết xong, sửa lại que cào, rổ xúc chuẩn bị ra biển dầm mình cào ốc, hôm nào trúng đậm, cân được tạ, ngày đó chắc mẩm có vài ba trăm ngàn đồng; của "trời cho" được vậy, ai mà chẳng ham. Mấy năm trước, dân lao động thời vụ xóm Ninh Tịnh 2, phường 9 (TP Tuy Hòa) sau một mùa cào ốc, chi phí xong cho gia đình, nhịn nhặt dành dụm có nhà kiếm cũng được vài triệu đồng. Anh Sáu Long, người hàng xóm khoe với tôi rằng, năm trước sắm được ti-vi, năm vừa rồi mua được tủ lạnh cũng là nhờ cào ốc ruốc.
Mùa ốc ruốc năm nay, cả xóm trên 15 hộ chuyên chờ cào ốc ruốc bỗng dưng chuyển sang bán ốc. Hỏi ra mới biết, các bãi ốc ruốc dọc bờ biển từ Long Thủy cho đến đèo Nại bỗng dưng có chủ! Bãi Xép, Bãi Ngang, Bãi Dài... Từ Tuy An cho đến Sông Cầu, một số tay "ngang ngược" đã chia nhau quản lý và khai thác. Dân nơi khác đến chỉ cắm que cào ngồi bờ để chờ mua lại. Ai không nghe lời, họ dọa "chặt lốp xe, nếu thò que xuống biển". Không ít cuộc tranh cãi, ẩu đả đến đổ máu đã xảy ra; chính quyền sở tại rất đau đầu, nhưng chuyện cứ thỉnh thoảng tái diễn "tít ngoài bãi" rồi mạnh ai nấy "ôm đầu" nên cũng chẳng có cách gì vãn hồi (!?).
Ông Năm Đựng, một người chuyên cào ốc ruốc ở Tuy Hòa, than vãn: "Từ xa xưa, con cua cái ốc là của trời cho, ai giỏi cào mò nấy hưởng. Vậy mà bây giờ tranh bờ, xí bãi om xòm, dân lao động kiếm cái ăn từ biển giờ cũng bị cấm cản chia chác, kể cũng lạ".
Ông Năm Đựng cho hay: trước đây, trừ chi phí xăng xe đi cào ốc, công chở nước biển về ngâm đãi cát, cắt gai bàn chải (dùng để lể ốc), mắm muối, gia vị, củi đun hấp ốc, mỗi tạ ốc kiếm từ 250.000 -300.000 đồng; giờ phải mua lại dân địa phương với giá 2.500đ/kg, cộng với chi phí, công xá ngồi chợ bán đằng đẵng, 1 tạ ốc ruốc nay chỉ kiếm trên 100.000 đồng là cùng.
Mùa ốc ruốc, là dịp giúp cho dân lao động không có việc làm ổn định có được nguồn thu nhập đắp đổi xoay trở trong những tháng đầu năm. Năm nào ốc có giá, những con ốc nhỏ nhoi gom lại từ các bãi ven biển Phú Yên cũng cho khoản thu nhập tạm gọi "ngày làm tháng ăn", giúp họ thoát cảnh ăn không ngồi rồi do thiếu việc làm. Năm nay, được mùa ốc ruốc nhưng bị nạn "cát cứ" cấm cản, dân chuyên chờ cào ốc ruốc thu nhập không đáng bao nhiêu, đã có nhiều người phải chuyển làm chuyện khác "dễ thở" hơn.
Mạnh Tâm - Hùng Phiên
Bình luận (0)