Căng thẳng 'làn sóng' nhập cảnh trái phép ở Quảng Ninh

Sông biên giới Ka Long, đoạn qua mốc 1364 (2) + 300 (thôn Lục Phủ, xã Bắc Sơn, TP.Móng Cái, Quảng Ninh), hơn 2 tháng qua như cái “rốn” về hoạt động nhập cảnh trái phép từ Trung Quốc vào Việt Nam.

Tại khu vực này có một bến sông trái phép được lập ra từ khoảng 7 năm nay. Nơi này được cư dân địa phương quen gọi là “bến Ngọc”. Sở dĩ có cái tên như vậy vì bến sông hình thành trong khu đất rộng hàng nghìn mét vuông của một người tên Ngọc, xung quanh luôn kín cổng cao tường, với hàng rào gạch cao hơn 2 m.

Bến sông chỉ cách địa phận TP.Đông Hưng (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc) vài chục mét và cách QL18 vài cây số nên luôn tiềm ẩn tình trạng xuất nhập cảnh trái phép. Suốt 2 tháng qua, gần như ngày nào, tổ tuần tra của Đồn phòng Bắc Sơn (Bộ đội Biên phòng Quảng Ninh) cũng bắt được các đối tượng nhập cảnh trái phép vào Việt Nam qua địa điểm này. Ngày cao điểm phát hiện gần 50 đối tượng, ngày vắng thì vài người.

Một chiều cuối tháng 7, chúng tôi theo chân các chiến sĩ Đồn Biên phòng Bắc Sơn đi tuần tra dọc biên giới 15 km mà đơn vị này đang quản lý. Cứ vài tiếng, tổ tuần tra của đơn vị lại lao xuống bờ sông bắt giữ được người nhập cảnh trái phép. Chiều 29.7, chúng tôi chứng kiến gần 40 công dân Việt Nam đang lội qua suối để nhập cảnh trái phép vào Quảng Ninh. Từ trạm gác U Bò cách đó vài trăm mét, ngay lập tức, tổ tuần tra của Đồn Biên phòng Bắc Sơn đã bao vây để không ai chạy thoát vào rừng.

Trung tá Đặng Toàn Dân, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Bắc Sơn, cho biết hầu hết các vụ nhập cảnh trái phép trong thời gian qua ở Quảng Ninh đều do đơn vị bắt giữ, với hàng trăm đối tượng. “Hồi tháng 6 có nhóm người Trung Quốc sau khi vượt biên sang Việt Nam là lên xe máy trốn chạy, anh em trong đơn vị đã phải rất vất vả mới truy bắt được. Qua điều tra của chúng tôi, các đối tượng được chính cư dân biên giới tiếp tay”, trung tá Dân chia sẻ.

Theo giải thích của một cán bộ Đồn Biên phòng Bắc Sơn, những người vượt biên từ Trung Quốc về nước là lao động Việt Nam tự do, họ xuất cảnh trái phép để làm thuê cho các nhà máy ở nước bạn. Từ 2 tháng nay, do dịch bệnh ở Trung Quốc diễn biến phức tạp, lũ lụt hoành hành, hoạt động sản xuất ở các nhà máy bị đình trệ, nên hàng nghìn người Việt ồ ạt vượt biên về nước.

Quảng Ninh là địa phương có hơn 200 km đường biên giới trên đất liền, dưới biển với Trung Quốc. Nhiều năm trở lại đây, dọc tuyến biên giới có tới hàng chục đường mòn, lối mở mà các đối tượng có thể tổ chức đưa người vượt biên. Không những thế, nhiều tuyến đường tuần tra biên giới của lực lượng biên phòng lại nằm trên khu rừng giao cho tư nhân quản lý, thậm chí được cả chính quyền địa phương cấp số đỏ như ở khu vực xã Bắc Sơn (P.Hải Hòa, TP.Móng Cái), nên khi lực lượng chức năng đi tuần tra, lại phải xin phép chủ nhà để họ mở cổng.

Ngay điểm nóng kể trên, nhiều tháng qua, để hoàn thành nhiệm vụ, các chiến sĩ biên phòng phải ngồi nhờ dưới "bến Ngọc". Chốt kiểm soát tạm được lập ra ở đây chỉ vỏn vẹn 1 chiếc bàn nhựa, không điện nước. Trên chiếc bàn có vài hộp khẩu trang y tế, máy đo thân nhiệt cầm tay.

Đại úy Lê Thanh Công, Đội trưởng kiểm soát hành chính (Đồn Biên phòng Bắc Sơn), cho biết địa bàn đơn vị quản lý toàn đường rừng. Trong khi đó, các đối tượng nhập cảnh trái phép thường chọn đêm tối để vượt biên sang Việt Nam. “Những ngày nước cạn, các đối tượng chỉ cần vài phút là vượt qua sông biên giới để từ Trung Quốc sang Việt Nam. Lực lượng tuần tra của đơn vị nhiều lần phải xử lý hàng chục đối tượng cùng lúc”, đại úy Công nói.

Không chỉ tuyến biên giới trên đất liền, gần đây, Quảng Ninh cũng liên tiếp bắt giữ các đối tượng nhập cảnh trái phép bằng đường biển, trong đó có cả người Trung Quốc. Mới đây nhất, sáng 29.7, lực lượng chức năng tỉnh này bắt giữ 6 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép bằng tàu “lạ”, đã lên một xe taxi định tìm cách đi vào nội địa.

Trao đổi với Thanh Niên, một lãnh đạo Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh cho biết, để ngăn chặn "làn sóng" người nhập cảnh trái phép mang mầm bệnh về nước, tỉnh Quảng Ninh đã lập 3 tuyến phòng thủ. Trong đó, lực lượng biên phòng là tuyến đầu; tuyến thứ 2 do chính quyền địa phương bố trí; tuyến 3 là lực lượng liên ngành, chủ đạo là công an, tuần tra trên tuyến tỉnh lộ, quốc lộ…

Kiểm tra dọc tuyến biên giới vào chiều 29.7 vừa qua, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh yêu cầu các địa phương phải phá dỡ, bịt các đường mòn lối mở, không cho các đối tượng lợi dụng để đưa người qua biên giới.

Ông Bùi Văn Khắng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, cho biết: “Việc ngăn chặn người nhập cảnh trái phép luôn phải chủ động để đối phó với mọi tình huống. Chúng ta không thể trông chờ vào hàng rào nhà hàng xóm được, dù họ tốt đến đâu”. Cũng theo ông Khắng, vài ngày tới, địa phương này sẽ mở phiên tòa xét xử điểm nhóm cư dân biên giới về hành vi móc nối với người Trung Quốc đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.