‘Hồ thuỷ điện có tác dụng điều tiết, cắt lũ‘

Tại tổ 12 (gồm các đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Quảng Ngãi, Kiên Giang), Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh đã dành thời gian nói về an toàn hồ, đập thủy điện và tác động của thủy điện tới lũ lụt miền Trung thời gian qua.

Theo ông Tuấn Anh, đây là vấn đề lớn vì mục tiêu phát triển bền vững trong bối cảnh thời tiết và biến đổi khí hậu với tính dị thường, cực đoan ngày càng lớn.

"Các đại biểu đã chứng kiến các cơn bão liên tục đổ bộ vào miền Trung vừa qua, tần suất rất cao, lượng mưa và thời gian lưu bão rất lâu tại các địa phương. Chính vì vậy, câu chuyện ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu cũng như thiên tai, bão lụt trên cơ sở đảm bảo an toàn hồ đập thủy điện, hồ chứa nước, hồ thủy lợi là nhiệm vụ trọng tâm và quan trọng của Chính phủ và bộ, ngành", ông Tuấn Anh nói.

Theo Bộ trưởng Công thương, hiện nay, cả nước có 429 công trình thủy điện được đưa vào vận hành khai thác với dung tích khoảng 56 tỉ m³, chiếm 86% dung tích hồ chứa nước trên cả nước.

Về quy định pháp luật, ông Tuấn Anh khẳng định, hiện đã có đầy đủ quy định quản lý nhà nước trong đảm bảo công tác an toàn hồ đập thủy điện cũng như vận hành công trình hồ thủy điện cả liên hồ, đơn hồ.

Cũng theo ông Tuấn Anh, các bộ, ngành đã có chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương trong việc quản lý công tác an toàn hồ, đập cũng như vận hành công trình hồ thủy điện.

“Hiện có 401/401 các đập thủy điện đã được chủ đập thực hiện theo đúng quy định về báo cáo hiện trạng an toàn đập; 100% đập thực hiện đúng quy định về bảo trì, kiểm tra, sửa chữa đập; có 376/401 đập chủ đập thực hiện theo đúng quy định về quy trình vận hành hồ chứa. Có 401/401 hồ chứa có các quy trình đã được các cơ quan có thẩm quyền của T.Ư hoặc địa phương phê duyệt theo quy định về phương án ứng phó thiên tai cũng như tham gia phối hợp trong phòng chống ứng phó bão lũ tại địa phương”, ông Tuấn Anh thông tin.

Theo ông Tuấn Anh, trong thời gian qua, quy trình này cho phép đảm bảo an toàn cũng như chấp hành pháp luật trong vận hành hồ, đập thủy điện.

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, trong đợt bão lũ 2020, Bộ Công thương đã phối hợp bộ, ngành tổ chức các đoàn đi kiểm tra an toàn hồ, đập thủy điện. Vừa rồi, Thủ tướng đã trực tiếp tổ chức các đoàn đi kiểm tra, làm việc với các địa phương tại khu vực miền Trung.

"Qua thực tế, tất cả hồ, đập thủy điện tại khu vực đều đảm bảo an toàn về an toàn đập cũng như vận hành của hồ”, ông Tuấn Anh khẳng định, đồng thời cho biết, tất cả các hồ, đập thủy điện đều thực hiện quy trình xả lũ và vận hành liên hồ, đơn hồ theo đúng quy định pháp luật.

Theo ông Tuấn Anh, một số thông tin nói hồ đập thủy điện ở miền Trung và một số địa phương xảy lũ gây ngập lụt chỉ là "cách viết trên thông tin truyền thông".

“Thực tế, qua số liệu quan trắc cho thấy các hồ thủy điện có tác dụng điều tiết, cắt lũ. Ví dụ, hồ thủy điện Đắk Mi 4 là hồ có dung tích lớn. Có thời điểm đỉnh lũ ngày 28.10, nước về hồ lên tới 17.000 m³/giây. Chính nhờ dung tích lớn của Đắk Mi có khả năng chứa nước điều tiết, cắt lũ đã giúp cắt lũ tới 55%. Nếu không đỉnh lũ về ngày 28.10 là ngập lụt trắng toàn bộ khu vực hạ lưu. Chúng ta đã duy trì kéo dài sang ngày 29 - 30.10. Với lượng xả nước ở mức độ thấp hơn lượng nước về hồ nên góp phần chống lũ có hiệu quả hơn”, ông Tuấn Anh phân tích.

Theo ông Tuấn Anh, mưa lũ tại miền Trung vừa qua có nguyên nhân lớn từ tính dị thường và cực đoan của thời tiết. Con số thống kê của Bộ NN-PTNT và Bộ TN-MT cho thấy, chưa bao giờ mức độ mưa, lượng mưa lớn như vậy.

“Tại miền Trung, có khu vực có lúc lưu lượng mưa đạt đến đỉnh 2.000 mm, thậm chí là 3.000 mm”, ông Tuấn Anh nói, và cho biết với các cơn bão liên tục, thời gian lưu bão lâu và lượng mưa lớn thì hầu như tất cả khu vực miền Trung, nhất là khu vực địa chất yếu bị sạt lở gây tai nạn rất thương tâm.

“Tất nhiên, trong câu chuyện ảnh hưởng của hoạt động kinh tế - xã hội, dân sinh tới môi trường thì còn là vấn đề sẽ phải đánh giá kỹ hơn, kể cả công trình thủy điện, giao thông, công trình của quân đội... Tuy nhiên, phải khẳng định tính dị thường, cực đoan của thời tiết là một nguyên nhân rất lớn ảnh hưởng đến môi trường tại địa phương và mức độ, hậu quả ghê gớm của thiên tai, lũ lụt thời gian vừa qua”, ông Tuấn Anh khẳng định, và cho biết Chính phủ đã có chỉ đạo và tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng để báo cáo Quốc hội.