Xét xử vụ VN Pharma: Hồ sơ về thuốc H-Capita đều làm giả

Theo đó, bị cáo Nguyễn Trí Nhật (nguyên Phó tổng giám đốc VN Pharma) là người thực hiện các chỉ đạo của Nguyễn Minh Hùng (nguyên Tổng giám đốc VN Pharma) ký hợp đồng mua bán, hợp đồng phân phối giữa 3 bên với Công ty Austin Hồng Kông, Công ty Helix Canada do bị cáo Phan Cẩm Loan (nguyên Phó trưởng phòng Xuất nhập khẩu VN Pharma) soạn thảo, nhằm hợp thức hồ sơ, chứng từ, nâng giá mua lô thuốc H-Capita từ 27 USD/hộp lên 75 USD/hộp. Đó là cơ sở để VN Pharma nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita, nhưng thực tế Công ty Austin Hồng Kông không có hàng.

Bị cáo Ngô Anh Quốc (nguyên Phó tổng giám đốc VN Pharma) không tham gia đàm phán mua thuốc, không biết nguồn gốc lô thuốc, biết việc nâng giá mua lô thuốc H-Capita từ 27 USD/hộp lên 75 USD/hộp nhưng vẫn thực hiện theo chỉ đạo của Hùng, hợp thức hồ sơ, chứng từ thanh toán và chỉ đạo bị cáo Lê Thị Vũ Phương (nguyên Kế toán trưởng VN Pharma) để ngoài sổ sách kế toán số tiền nâng giá thuốc, nhằm sử dụng chi phí cho việc tiêu thụ thuốc do VN Pharma nhập khẩu.

Ông Phan Công Chiến, Trưởng phòng Quản lý kinh doanh dược, thành viên trong Tổ thẩm định (Cục Quản lý dược) Ảnh: Ngọc Dương

Về con dấu Công ty Helix Canada, bị cáo Phan Cẩm Loan là người được Hùng chỉ đạo lấy mẫu dấu trên Giấy chứng nhận lưu hành tự do của thuốc H-Capita (viết tắt FSC), cung cấp nhân viên phòng hành chính nhân sự đi làm. Sau đó Loan đưa cho bị cáo Hoàng Trúc Vy (nguyên nhân viên Phòng Nghiên cứu và phát triển VN Pharma) quản lý, sử dụng. Con dấu Công ty Austin Hồng Kông (đã hết hạn giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu thuốc tại VN từ ngày 6.10.2013), Hùng chỉ đạo Loan đến nhà bị cáo Phạm Anh Kiệt (nguyên Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Dược Sài Gòn - Saphaco) lấy. Nguyễn Minh Hùng sử dụng các con dấu trên đóng lên hợp đồng mua bán thuốc H-Capita giữa Công ty Helix Canada và Công ty Austin Hồng Kông. Kiệt khai, Hùng sử dụng 2 con dấu trên như thế nào để nhập khẩu lô thuốc H-Capita thì Kiệt không biết, không tham gia bàn bạc, không được hưởng lợi gì.

Hoàng Trúc Vy nhận nhiệm vụ theo dõi Phạm Văn Thông (dược sĩ) viết hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita. Thông cũng là người phát hiện công thức thuốc trên FSC không đúng. Từ đó, Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Công ty TNHH thương mại hàng hải quốc tế H&C) đã gửi lại FSC mới để Thông hoàn thiện hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita; bị cáo Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu và phát triển VN Pharma) là người quản lý và vứt bịch đựng 10 con dấu có tại phòng này, trong đó có con dấu Công ty Helix Canada.

Đại diện Viện KSND TP hỏi Nguyễn Minh Hùng: “Nếu người bệnh dùng thuốc này thì hậu quả sẽ như thế nào?”. Hùng trả lời: “Sẽ không đáp ứng được phác đồ điều trị”. VKS: “Nói như vậy, khả năng bệnh nhân tử vong sẽ cao. Tại sao bị cáo phải làm vậy? Bị cáo thấy mình làm vậy là tội ác không?”. Hùng trả lời: “Bị cáo không có gì để biện minh cho hành vi của mình, bị cáo nhận thức được hành vi của mình là sai”.

Trong phần xét hỏi của HĐXX, bị cáo Võ Mạnh Cường trình bày công ty Cường không có chức năng kinh doanh thuốc. Nhưng Cường cho rằng mình có đầy đủ giấy tờ chính thống làm đại diện của 2 công ty Helix Canada và Health 2000 Canada tại VN. HĐXX giải thích giấy ủy quyền mà bị cáo có không được hợp thức hóa lãnh sự nên về nguyên tắc không có giá trị.

Về lô thuốc H-Capita, Cường khai Nguyễn Minh Hùng gặp Cường đặt vấn đề có nhu cầu mua thuốc H-Capita. Tuy nhiên, đối chất lại tại tòa, Hùng khai Cường đến chào Hùng một số mặt hàng, trong đó có H-Capita. Đến lúc này, bị cáo Cường nói không nhớ. Theo lời khai tại tòa, trong phi vụ mua bán lô thuốc H-Capita 9.300 hộp, Cường hưởng trên 30.000 USD và đã nộp cho cơ quan điều tra.

Tại tòa, Cường cho rằng cáo trạng truy tố bị cáo “không đúng”. Cường khai bị cáo mua, nhận hàng và các giấy tờ pháp lý về thuốc từ một người tên là Raymundo. Cường đã cung cấp thông tin, hình ảnh, email của người này nhưng cơ quan tiến hành tố tụng không đưa vào hồ sơ vụ án, dẫn đến mọi thứ đều đổ lên đầu bị cáo. HĐXX phân tích về Raymundo, Cơ quan điều tra đã tách ra, khi xác định được đối tượng sẽ xử lý sau.

Trách nhiệm của Cục Quản lý dược đã được tách ra xử lý Chiều 25.9, HĐXX thẩm vấn các cá nhân trong Tổ thẩm định (Cục Quản lý dược) trong việc thẩm định đơn hàng nhập khẩu thuốc H-Capita. Ông Phan Công Chiến (Trưởng phòng Quản lý kinh doanh dược), thành viên trong Tổ thẩm định trình bày, Tổ thẩm định (Cục Quản lý dược), được thành lập đầu tháng 1.2013, gồm 10 chuyên gia, chia làm 3 nhóm: nhóm pháp lý, nhóm thẩm định tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm, nhóm thẩm định dược lý lâm sàng. Tổ trưởng Tổ thẩm định là ông Nguyễn Tấn Đạt (Trưởng phòng Quản lý kinh doanh dược năm 2013). Theo ông Chiến, trong quyết định thành lập Tổ thẩm định thì ông nằm trong nhóm pháp lý. Theo sự hiểu biết chuyên môn của ông, hồ sơ cấp phép H-Capita gồm 5 danh mục, tài liệu: Đơn hàng nhập khẩu, giấy phép lưu hành (FSC), giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc - GMP, tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm thuốc, mẫu nhãn và hướng dẫn sử dụng. Về trách nhiệm bản thân trong đánh giá hồ sơ của VN Pharma đạt yêu cầu, ông Chiến cho rằng với vai trò của nhóm pháp lý, ông đã thực hiện đúng và đủ theo quy chế của Tổ thẩm định và quy định tại Quyết định 151 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư 47. Khi HĐXX hỏi ông Chiến có ý kiến gì về việc Tổ thẩm định đều đánh giá đơn hàng của VN Pharma đều đạt chuẩn, trong khi toàn bộ hồ sơ của VN Pharma cung cấp là hồ sơ giả, ông Chiến trình bày, bản thân mình chỉ có thể ý kiến về nhóm pháp lý. HĐXX cho hay, HĐXX chỉ dừng lại ở việc hỏi ý kiến của từng cá nhân trong Tổ thẩm định bởi trách nhiệm của tổ này hay Cục Quản lý dược trong việc cấp phép nhập khẩu cho VN Pharma đã được Viện KSND tối cao tách ra. Theo hồ sơ vụ án, từ kết quả thẩm định của các nhóm và đề xuất của tổ trưởng Tổ thẩm định, ngày 20.12.2013, ông Trương Quốc Cường - Thứ trưởng Bộ Y tế (58 tuổi, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý dược giai đoạn năm 2013) ký công văn đồng ý cho VN Pharma nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita 500 mg Caplet.