Bài: CGDD Nguyễn Thanh Tuyền - công ty thực phẩm FoodPanda
Lịch sử về khoai tây
Khoai tây là một loại cây trồng ngắn ngày thuộc họ cà, có danh pháp khoa học là Solanumuberosum. Quê hương hoang dã của loài thực vật này là từ vùng cao nguyên trên biên giới giữa Bolivia và Peru của dãy núi Andes ở Nam Mỹ từ 8.000 năm trước. Theo nghiên cứu, ít nhất 7.000 năm trước cộng đồng người cổ đại tại Nam Mỹ đã thuần hóa và gieo trồng khoai tây dại quanh các bờ hồ. Vào thập niên 1700, sau khi chinh phục Đế chế Inca, người Tây Ban Nha đã phát hiện, đem khoai tây về châu Âu và phổ biến ra toàn thế giới.
Trong cơn sốt tìm vàng AlaskanKlondike năm 1897 – 1898, giá trị của khoai tây được tính bằng vàng, những người thợ đào vàng đánh giá cao hàm lượng dinh dưỡng mà nó mang lại và họ đã đổi vàng lấy khoai tây. Năm 2008, Liên Hợp Quốc tuyên bố là năm quốc tế về khoai tây để nhắc nhở rằng đây là một trong những loại thực phẩm thiết yếu của thế giới và đề cao vai trò vô cùng quan trọng của khoai tây trong An ninh lương thực và xóa đói giảm nghèo thế giới.
“Vũ khí” bảo vệ con người
Ngoài tác dụng với các loại đồ vật và dụng cụ, khoai tây còn là “vũ khí” bảo vệ con người. Khi bị bỏng, chỉ cần một lát khoai tây đắp lên chỗ bỏng, để yên một thời gian, vết bỏng sẽ dịu nhẹ tức thì. Khoai tây còn có tác dụng làm đẹp, mang đến một làn da láng mịn và mềm mại cho phụ nữ. Giảm sưng tấy khi tiêm: trẻ rất dễ bị sưng tấy sau khi tiêm, vì vậy sau khi tiêm, bạn nên đắp một lát khoai tây lên vết tiêm ấy để giúp trẻ bớt đau và khó chịu. Trị quầng thâm mắt do ngủ muộn, thức khuya. Dùng khoai tây để đắp lên quầng thâm, thư giãn trong 15 - 20 phút là bạn có thể có một đôi mắt sáng trong trở lại. Giảm nếp nhăn: Đắp khoai tây trực tiếp hoặc dùng nước ép, để vào ngăn mát tủ lạnh để rửa mặt, khoai tây sẽ mang đến cho bạn cảm giác thư giãn, thoải mái, giảm các nếp nhăn và nám da do lão hóa. Giảm phù: Khi mặt bạn bị sưng phù lên do dị ứng, khoai tây giã nhỏ, gói trong miếng vải màn đắp lên mặt 30 phút sẽ giảm sưng phù và giúp bạn dễ chịu ngay sau đó. Trị mụn: chỉ với ½ củ khoai tây chín xay nhuyễn thêm sữa và đắp mặt nạ 20 phút mỗi ngày liên tục trong vòng 1 tháng sẽ giúp bạn loại bỏ các nhân mụn cám và đầu đen. Và dĩ nhiên, khoai tây còn là “trợ thủ” đắc lực để có những món ăn ngon.
Khoai tây giúp giảm mặn cho các món ăn: khi món ăn được nêm mặn quá tay, thay vì thêm nước có thể ảnh hưởng đến món ăn, bạn có thể dùng khoai tây khối vừa ăn cho vào đun cùng, sau đó vớt bỏ khoai tây, món ăn sẽ đằm và trở nên hấp dẫn hơn. Khoai tây làm dầu mỡ trong veo: Mỡ chiên bánh, chiên chả, nem... thường bị cháy đen. Ðể tránh điều đó, hãy cắt nhỏ một nhúm khoai tây cho vào chảo mỡ, mỡ sẽ trong veo sau đó.
Lựa chọn khoai tây
Để có những món ăn ngon với khoai tây, chuyên gia ẩm thực của foodpanda đã đưa ra một số “mẹo” để giúp bạn nhận biết được khoai tây ngon, đặc biệt tránh lựa chọn phải khoai tây Trung Quốc chất lượng kém: Khoai tây Trung Quốc to, thon dài, đồng đều, vỏ dày, ít bị sứt sẹo, bóng đẹp, mắt củ to, trên vỏ có các châm li ti.
Trong khi khoai tây bình thường có hình bầu dục hoặc tròn, cỡ củ khá chênh lệch, vỏ mỏng, dễ bị trầy xước, bong tróc, mắt củ ít và nhỏ. Khoai tây ngon khi cắt ngang bề mặt sẽ khô và nhiều tinh bột, trong khi khoai tây Trung Quốc lại nhiều nước và ít tinh bột hơn. Khi chiên, khoai tây ngon sẽ khó nát, ăn rất bùi và thơm, còn khoai tây Trung Quốc lại dễ bị nát, ăn dẻo và không bùi. Khoai tây ngon sẽ có ruột màu vàng ruộm, trong khi khoai Trung Quốc ruột khoai lại có màu trắng. Nên tránh lựa chọn những củ khoai tây nhăn nheo, bóp thấy hơi mềm vì đây là những củ để lâu ngày, bị héo và mất chất dinh dưỡng. Không nên chọn những củ khoai tây có nốt, mắt màu đen hay các chấm, hoặc khoai tây bị chảy nước. Bạn lại càng không nên chọn những củ khoai tây có màu xanh hoặc đã mọc mầm. Đây là những củ khoai tây rất độc và rất có hại cho sức khỏe.
Để bảo quản khoai tây, nên cất giữ nơi khô ráo, thoáng mát hoặc những nơi có nhiệt độ dưới 5 độ C được xem là lý tưởng để cho vị ngọt và màu sắc của khoai tây đậm đà hơn. Khoai tây không nên được để lâu quá 2 tuần. Sau thời gian này, các chất dinh dưỡng bên trong sẽ bị mất đi nhanh chóng và dễ hư hỏng. Khi bảo quản, nên cho khoai tây vào hộp giấy cùng với vài quả táo tàu chưa chín, điều này sẽ giúp khoai tây tươi ngon lâu hơn.