Bài: Thùy Dung
Tạp chí Thời Trang Trẻ đã trò chuyện với cô Đỗ Thị Thanh Thiên – Hiệu trưởng trường Phổ thông Ngôi Sao nhân dịp cuốn “Những ngôi sao sáng” năm học 2017-2018 vừa được hoàn thành.
Cô Đỗ Thị Thanh Thiên - Hiệu trưởng trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Ngôi Sao
- Thưa cô, cô có cảm xúc như thế nào khi nhìn các học sinh lớp 12 sau bảy năm gắn bó đang chuẩn bị ra trường?
Phòng làm việc của tôi nhìn ra sân trường nên cả năm luôn nhìn thấy đám học trò lau nhau, đứa tập thể dục, đứa chơi đùa chạy nhảy... Tổng kết năm học xong, trường vắng teo. Các thầy cô còn nhiều việc để làm nhưng thỉnh thoảng nhìn ra sân trường lại thấy thiếu vắng. Chính học trò tạo nên không khí cho trường học. Bây giờ trong trường chỉ còn các bạn khối 12 nán lại ôn luyện, chuẩn bị thi. Suốt 7 năm đồng hành, từ thuở tụi nhỏ còn bé tẹo lớp 6, nay đã lớn bổng ra dáng đàn anh, đàn chị. Càng gần ngày thi càng thấy thương học trò nhiều hơn. Mệt mỏi, lo lắng, trầm tĩnh, hay hối hả … mỗi đứa một kiểu. Chẳng mấy chốc chúng sẽ ồ ạt đi thi, rồi kéo nhau về trường làm thủ tục, giấy tờ, và tung cánh. Trường Ngôi Sao giống như một gia đình nhỏ, nên học sinh tốt nghiệp rồi cũng hay về lại trường. Nếu ở xa, nhiều em vẫn giữ liên lạc với thầy cô. Trường nhỏ nên đầm ấm và gắn bó.
- Cô có thể chia sẻ vài kỷ niệm đáng nhớ, khiến cô gắn bó với ngành Giáo Dục?
Tôi về trường năm 2000, đến nay đã 18 năm. Thời gian dài mà tưởng như mới hôm qua. Do công việc làm quản lý nhiều hơn giảng dạy nên tôi thường chuyện trò, lắng nghe từ gia đình và học sinh. Thường khi hiệu trưởng cần giải quyết việc gì đó liên quan đến học trò, là ca hơi khó. Tôi phải phối hợp thông tin từ nhiều nguồn, nhất là từ cha mẹ, và từ các em. Vì vậy, được chia sẻ những câu chuyện rất dài, rất riêng tư và nặng trĩu.
Những kỷ niệm đáng nhớ nhất là từ những vụ việc của học sinh, mà câu chuyện riêng của các em và gia đình vẫn còn mãi đeo bám trong tâm trí tôi, cả khi vụ việc đã được giải quyết. Nhận chia sẻ, đôi khi cảm giác như mình cùng trải nghiệm, cùng loay hoay, cùng thấm thía. Trẻ em có thể là kết quả, mà cũng có thể là hậu quả của người lớn. Chúng ta nhiều lúc không lường hết được ảnh hưởng của mình lên con trẻ to lớn, sâu sắc đến nhường nào. Rất nhiều điều đáng tiếc đã xảy ra, người gánh chịu là trẻ con, mà người lớn không dễ gì cứu chuộc được. Cha mẹ, thầy cô, càng hiểu các em sẽ càng thấy trách nhiệm của mình.
Để nuôi dạy một đứa trẻ phải vô cùng cẩn thận, phải dấn thân. Và trên hết, phải từ lòng yêu thương. Giáo dục là làm việc với con người nên rất thú vị. Nhưng kết quả của giáo dục không chỉ hiện tại, mà còn tác động mãi về sau trong cuộc đời của con người. Vì thế không thể và không dám làm ẩu. Tôi nghĩ, mình hoặc phải gắn bó, làm cho có chất lượng, không thì nên dừng lại, chuyển sang ngành nghề khác. Bởi nếu làm không tới, thì hậu quả thực sự không nhỏ, lòng không thể yên ổn.
- Vì sao trường Ngôi Sao lại chọn cách ghi nhận thành tích của học sinh theo cách rất khác biệt - làm một cuốn kỷ yếu ghi lại những hình ảnh đẹp của các em bên bạn bè, thầy cô?
Từ những năm đầu thành lập trường (1992), dù còn nhiều khó khăn, ba tôi lúc ấy là Hiệu trưởng, đã rất chú trọng việc tuyên dương, khen thưởng học sinh. Trường có nhiều hình thức để khen thưởng. Một trong số đó là việc cuối mỗi năm học, trường sẽ in cuốn “Những ngôi sao sáng” để ghi nhận và tuyên dương tất cả thành tích học sinh đạt được trong năm. Khởi đầu chỉ là cuốn sổ giản dị, chữ quay roneo. Nay cuốn Những ngôi sao sáng được in công phu nhiều màu sắc, hình ảnh, giấy láng đẹp hấp dẫn. Học sinh được chụp hình, được ghi nhận thành tích, không chỉ là những em học giỏi. Nếu em chơi thể thao hay, vẽ đẹp, múa đẹp, nếu hoạt động Đoàn Đội, đóng góp cộng đồng tốt … em cũng sẽ được tự hào lưu dấu trong cuốn Những ngôi sao sáng. Em có cái để kỷ niệm, để khoe với mọi người, để nhớ, và rất xem lại hình ảnh thầy cô, bạn bè. Trong năm học em sẽ cố gắng, để cuối năm bóng dáng mình được xuất hiện đâu đó trong cuốn sổ. Thành tích tốt đẹp của em lưu trong Những ngôi sao sáng còn có thể là tấm gương cho những thế hệ sau trong gia đình. Đó là niềm thú vị riêng của học sinh trường Ngôi Sao.
- Ngoài kỷ yếu Những ngôi sao sáng, trường Ngôi Sao còn có hình thức khen thưởng nào dành cho các em học sinh?
Khen thưởng phải xứng đáng và kịp thời, phải có tác dụng làm học sinh tự hào, phấn chấn, có ý thức vươn lên. Khen thưởng nhiều em, nhưng không để các em cảm thấy khen thưởng tràn lan, dễ dãi. Có nhiều mức độ khen thưởng và hình thức khen thưởng khác nhau một cách rõ ràng để học sinh từ mức được khen thưởng này có khát vọng vươn lên mức cao hơn. Có nhiều điều đặc biệt trong khen thưởng như khen thưởng các em tiến bộ nhanh nhất khối, nhanh nhất lớp. Điều này có tác dụng rất lớn đến tinh thần phấn đấu, vươn lên trong học tập của các em. Không chỉ khen thưởng cuối kỳ mà còn khen thưởng hàng tháng, học sinh được chụp ảnh đưa lên bảng danh dự và website nhà trường. Đặc biệt, trường còn mời nhiều phụ huynh đến trường, bước lên sâu khấu tận tay trao thưởng và chụp ảnh cùng con. Đó là giây phút hạnh phúc và tự hào nhất!
- Xin cô chia sẻ đôi chút về sứ mệnh và quan điểm giáo dục của trường Ngôi Sao?
Trường Ngôi Sao là trường phổ thông cấp 2-3 nằm ở TP.HCM, thành phố trung tâm công nghiệp, kinh tế lớn nhất nước. Người công dân thành phố đòi hỏi phải đủ sức, đủ tài. Chúng tôi đặt mục tiêu giáo dục của trường mình là đào tạo học sinh từ lớp 6 đến lớp 12, có đủ khả năng thi lên và học tốt ở bậc Đại học, trở thành người lao động trí óc giỏi, phẩm chất tốt. Chúng tôi chú trọng đầu tư chiều sâu, hiện đại hóa nhà trường, cập nhật những tư tưởng và phương pháp giáo dục tiến bộ để nâng cao chất lượng đào tạo. Chúng tôi chú trọng giáo dục phẩm chất, trong đó, đặc biệt là giáo dục rèn luyện cái tính và những tình cảm nhân bản cho học sinh. Đồng thời đào tạo phát triển nâng cao dần năng lực của học sinh, nhất là năng lực tư duy sáng tạo. Truyền thụ kiến thức cơ bản một cách vững chắc cũng quan trọng, nhưng không phải là yếu tố quyết định. Giáo dục đào tạo phẩm chất và năng lực luôn luôn kết hợp chặt chẽ với nhau, và phải được thể hiện quán triệt trong mọi hoạt động của nhà trường. Tất cả thành viên trong trường, từ hiệu trưởng đến người lao công, cũng đều phải thấm nhuần quan điểm ấy.
- Trường Ngôi Sao và đội ngũ Sư phạm của trường quan tâm thế nào đến cảm xúc của các em học sinh?
Cảm xúc con người có sức mạnh vô cùng lớn. Mọi suy nghĩ, quan niệm, hành động của con người nếu được bắt nguồn từ cảm xúc chân thật - bằng sự rung động của các giác quan - thì sẽ đưa đến kết quả vững chắc. Vì thế trong trường Ngôi Sao rất hạn chế việc thuyết giáo mà chú trọng khêu gợi cho học sinh quan sát, cảm nhận thực tế. Từ đó, các em tự rút ra những suy nghĩ, và hành động đúng đắn.
Áp lực cuộc sống lên mỗi cá nhân ngày càng lớn. Việc khơi gợi, vun đắp cảm xúc tích cực rất cần thiết để ta có thể chịu được áp lực, vượt qua thử thách, và hưởng thụ cuộc sống tươi đẹp. Gia đình và trường học là những môi trường gần gũi đầu tiên, cho đứa trẻ cảm xúc, tác động để em phát triển tiếp cảm xúc ấy. Gia đình và trường học rất cần phối hợp cùng nhau, để trẻ em được lớn lên trong sự yêu thương, tin cậy, cùng nhiều tình cảm tích cực. Từ nền tảng này, các em sẽ tự phát triển rất tốt.
- Ngoài việc dạy kiến thức, nhà trường còn chú tâm thế nào đến việc giáo dục kỹ năng sống cho các em?
Học sinh phổ thông cấp 2-3, lứa tuổi từ 11 đến 17, là giai đoạn quan trọng của đời người, phát triển cơ thể và hình thành tính cách. Ngay từ ngày đầu thành lập, trường đã tổ chức dạy 2 buổi/ngày nên có thời gian để ngoài dạy bộ môn còn tăng cường trang bị cho học sinh những kỹ năng mềm. Khi Bộ Giáo dục Đào tạo quy định 2 tiết Thể dục/tuần thì trường Ngôi Sao, học sinh học 4-7 tiết Thể dục. Trường không có hồ bơi, nhưng mỗi năm vào tháng 3-4-5 trời nóng, trường đều tổ chức xe đưa đón, thuê hồ bơi để học sinh được bơi lội. Định kỳ hàng năm tổ chức 9 hội thao, tất cả học sinh đều có thể tham gia: cờ vua, cờ tướng, bơi lội, cầu lông, bóng chuyền, bóng ném, bóng rổ, bóng đá, trò chơi vận động.
Học sinh có câu lạc bộ Khoa học, câu lạc bộ Ngôn ngữ, được tổ bộ môn cùng phụ huynh hướng dẫn, đồng hành, giúp các em tự đứng ra tổ chức những sự kiện lớn như: đêm Trung thu, đêm Giáng sinh, ngày Hội Xuân, đêm hội gói và nấu bánh chưng, bánh tét … Học sinh có các ngày hội lớn như Ngày hội sách, Ngày hội tiếng Anh, Ngày Khoa học, cuộc thi làm và bắn Tên lửa nước... tuy là ngoại khóa bộ môn nhưng được nâng lên thành sự kiện tập trung nhiều hoạt động, giúp học sinh thực hành nhiều kỹ năng. Các môn đẩy mạnh dạy học theo dự án, ngoại khóa, thực nghiệm, tham quan học tập tại nhà máy, xí nghiệp, cơ sở nuôi trồng, phòng thí nghiệm... Ngoài ra, trường còn kết nối với các tổ chức văn hóa, giáo dục quốc tế, dạy cho học sinh những chuyên đề hữu ích như: Giáo dục giới tính sức khỏe sinh sản vị thành niên, Giáo dục tài chính. Chúng tôi đưa các đoàn học sinh và giáo viên của mình đi giao lưu học tập với các trung tâm, học viện tại New Zealand, Nhật, Philippine. Mỗi chuyến đi là một trải nghiệm đáng nhớ, và rèn luyện cho thầy trò nhiều kỹ năng.
- Năm học 2018 - 2019 sắp tới, có những hoạt động thú vị nào tại trường Ngôi Sao?
Năm học 2018 - 2019, trường Ngôi Sao chủ trương tăng cường mạnh mẽ khâu thực hành, thực nghiệm trong dạy học, tăng cường các hoạt động văn thể mỹ, và ngoại khóa ... Mục đích làm cho học sinh học tập được nhiều hơn, học trong tâm thái thích thú hơn. Tất cả hoạt động của nhà trường đều nhằm hướng đào tạo học sinh thành những người năng động, tự giác, tích cực. Khuyến khích các em chủ động đề xướng những việc làm hữu ích.
