Mụn trứng cá - Nỗi lo của bao người

Bài: Trần Lệ Thủy

Thưa bà, mụn được phân chia như thế nào? Nguyên nhân chính dẫn đến các tình trạng đó? 

 Mụn trứng cá có nhiều loại khác nhau, đặc trưng cho các nguyên nhân khác nhau. Như mụn răm là loại trứng cá nằm sâu dưới da, thường xuất hiện khi cơ thể bị nóng, nội tiết tố không ổn định. Mụn chân tóc nằm gọn trong nang tóc do mồ hôi và dầu ở tóc làm bịt lỗ chân lông. Mụn ở trán hay bắt đầu từ áp lực công việc, cuộc sống gây căng thẳng thần kinh. Hệ tiêu hóa có vấn đề, ăn nhiều đạm, đồ rán, rối loạn kinh nguyệt làm mụn mọc quanh miệng, quai hàm. Mụn hai bên má xuất hiện khi nội tiết tố bất ổn định. Mụn đầu đen do hắc tố da tích tụ phía trên của tuyến bã nhờn bị nghẹt tắc. Nóng gan, yếu thận, nhiều độc tố trong người, thần kinh căng thẳng thì phát mụn khắp mặt. Mụn lâu năm, không có chế độ bảo vệ và chăm sóc da tốt có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng, viêm nặng. Mụn u nang là những mụn to, không có nhân, tổn thương trên da nặng, thường xuất hiện ở nam giới. Khi bị kích ứng mỹ phẩm, thường xuất hiện mụn nước li ti, tạo thành từng mảng đỏ, ngứa ngáy khó chịu...

Công đoạn “lể”, hút mụn có phải là bắt buộc không? Giữa hút mụn bằng chân không và laser với cách lấy mụn cơ học thì phương pháp nào tốt hơn?

 Có hai luồng ý kiến có và không. Riêng tôi đồng ý với lể hút mụn. Vì nếu chưa làm thông thoáng lỗ chân lông, thì việc bôi thuốc, đắp thuốc và mặt nạ sẽ không hiệu quả. Hút mụn có thể không đau nhưng giai đoạn khắc phục lâu hơn. Còn “lể” hút cơ học gây đau nhiều hơn những việc chữa sẹo, vết thâm nhanh hơn. Thời gian điều trị không có một hằng số nào, giai đoạn khắc phục viêm nhiễm làm giảm mụn thì không lâu, sau tuần đầu đã thấy đỡ nhiều, nhưng để lấy lại làn da mịn màng không còn vết thâm thì sẽ tốn khá thời gian cùng lòng kiên nhẫn của bạn.

Có đúng thuốc tránh thai là toa thuốc phù hợp với tuổi teen trong việc chống mụn?

Tôi chưa bao giờ kê đơn này, dù bệnh nhân của tôi tuổi teen khá nhiều và cũng chưa có ai nói đã dùng thuốc tránh thai để trị trứng cá. Nhưng có một cơ sở khoa học chứng minh cho việc dùng thuốc này sẽ đỡ mụn. Đó là tác dụng làm cân bằng hormone trong cơ thể của thuốc tránh thai, từ đó làm giảm hoạt động của tuyến bã nhờn. Mỗi loại vitamin có công dụng khác nhau với cơ thể, như vitamin E chống lão hóa, vitamin B5 se khít lỗ chân lông,… do đó việc bổ sung vitamin thường xuyên cho cơ thể hay biết kết hợp với quá trình điều trị trứng cá chỉ có lợi cho người bị.

Việc trang điểm có làm mụn nặng thêm?

 Trang điểm, nhất là những người có đặc thù công việc phải trang điểm dày, giữ lâu trên da  làm bít lỗ chân lông gây ảnh hưởng đến da. Việc chọn lựa mỹ phẩm không phù hợp cũng rất nguy hiểm. Vệ sinh da không đúng cách, đặc biệt khi tẩy trang da cuối ngày cũng làm da yếu đi.  Những người có nguy cơ cao bị mụn hãy chọn mỹ  phẩm không chứa dầu, không gây trứng cá (ghi trên nhãn là "oil free and non–comedogenic") để giảm thiểu gây tắc nghẽn tuyến bã nhờn.

Tuổi dậy thì không bị mụn trứng cá, tại sao lúc trưởng thành lại bị mụn trứng cá?

 Theo các chuyên gia da liễu, có các lý do chính mụn trứng cá có thể xuất hiện ở tuổi 30 - 40 hoặc 50 là do: sự thay đổi chế độ ăn uống, hoạt động, tình trạng căng thẳng kéo dài, rối loạn nội tiết tố (giai đoạn mang thai hoặc mãn kinh), dùng thuốc ngừa thai, bị kích ứng với mỹ phẩm, các bệnh lý tiềm ẩn như đa nang buồng trứng, u tuyến thượng thận,… Phụ nữ trưởng thành thường bị mụn nhiều hơn nam giới vì mụn liên quan đến nội tiết tố (hormone) và nội tiết tố nữ thường dao động bất thường trong suốt cuộc đời trong khi nội tiết tố nam lại ổn định.

Điều trị bao lâu mụn sẽ giảm?

Không có công thức nào chung cho mọi trường hợp bị mụn. Tùy theo từng loại mụn, thời gian phát bệnh lâu mau mà thời gian điều trị khác nhau. Nên tham khảo và tư vấn với bác sĩ da liễu cũng như các chuyên gia uy tín về mụn để biết hướng điều trị và thời gian điều trị hợp lý.

Xin cảm ơn chuyên gia.