Bài: Đà Thư
Tới đây, con đường sách đầu tiên của TP.HCM và của Việt Nam được khai trương ở đường Nguyễn Văn Bình, Q.1, TP.HCM trong những ngày cuối năm 2015, người ta có quyền lạc quan hơn cho làng sách trong năm mới.
Trong bối cảnh Ebook tuyên chiến sách lậu khi nhiều cửa hàng sách vẫn bán sách lậu với mức giảm giá lên tới 50 - 70% thì loại hình sách điện tử Ebook có giá rẻ tương đương đang được kỳ vọng sẽ giúp phổ biến văn hóa đọc sách có bản quyền.
Những sự kiện nổi bật năm 2015
Có khá nhiều sự kiện nổi bật được giới làm sách đưa ra bầu chọn một cách không chính thức. Trong đó phải kể đến những sự kiện nóng sau đây:
1. Cơn sốt “Tony buổi sáng” chưa bao giờ hạ nhiệt với 2 tựa sách: Café cùng Tony và Trên đường băng. Hai tựa sách này thường xuyên đứng đầu bảng xếp hạng những cuốn sách bán chạy nhất, trên tất cả các hệ thống bán. Trào lưu “Đọc sách theo Tony” cũng theo đó phát triển không kém. Hầu hết các tác phẩm được “dượng Tony” giới thiệu đều trở thành mục tiêu săn đón của giới trẻ, như Nhà Giả Kim hoặc Quốc gia khởi nghiệp.
2. Hiệu ứng điện ảnh tác động mạnh mẽ đến làng sách khi cuốn sách “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” được chuyển thể thành phim điện ảnh cùng tên thành công rực rỡ.
3. Hai cây bút gạo cội như nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư ra mắt hai cuốn sách trong chương trình tháng 3 Sách Trẻ. Hai cuốn này tiếp tục trở thành những cuốn sách được tìm kiếm nhiều nhất trong giai đoạn đó.
4. Các tác giả trẻ vẫn giữ vững phong độ khi ra mắt những sản phẩm tiếp theo trong sự nghiệp của mình. Nổi bật có Gào (Chúng ta rồi sẽ ổn thôi), Nguyễn Ngọc Thạch (Người cũ còn thương), Hamlet Trương – Iris Cao (Mỉm cười cho qua), Anh Khang (Đi đâu cũng nhớ Sài Gòn và em).
5. Trào lưu sách tô màu bùng lên mạnh mẽ với sự tham gia của nhiều đơn vị phát hành uy tín, mang đến dòng sách kỹ năng tươi trẻ dành cho những người mê mĩ thuật.
6. Truyện tranh Việt Nam bắt đầu tạo được tiếng nói, chỗ đứng trên thị trường với những gương mặt dễ thương như Thỏ bảy màu, Mèo mốc, Mật ngọt chết mèo…
7. Dòng sách tự truyện của người nổi tiếng cho ra đời những tác phẩm có sức nặng về cuộc đời của nghệ sĩ, tiêu biểu có sách của của NSƯT Thành Lộc, Danh ca Khánh Ly…
8. Sau nhiều lần vấp phải những lỗi dịch thuật, kiểm duyệt từ Cục xuất bản, dòng sách Ngôn tình, Đam mỹ của Trung Quốc đã có văn bản hạn chế phát hành tại Việt Nam.
9. Vẫn có rất nhiều ấn phẩm thuộc lĩnh vực giáo dục dành cho thanh, thiếu niên bị phát hiện sai sót với các lỗi sai như: sai kiến thức, sự kiện, sử dụng hình ảnh minh họa không phù hợp…Tiki trong năm nay cũng đã có động thái kết hợp với nhiều công ty sách uy tín như Nhã Nam, Trí Việt, Đông A… thực hiện chương trình “Công viên sách thiếu nhi” nhằm giới thiệu những tựa sách thiếu nhi hay, phù hợp lứa tuổi trẻ để phụ huynh có thể dễ dàng lựa chọn sách sạch cho con em mình.
10. Giải thưởng văn học trong nước thu hút nhiều chú ý của truyền thông với giải Sách Hay, giải thưởng thơ ở Hà Nội, trong đó đáng chú ý nhất là Tiki Book Award – Tôn vinh người làm sách, giải thưởng bình chọn công khai dành cho độc giả đầu tiên tại Việt Nam.
Có gì mới trong năm 2016?
Theo ông Trần Ngọc Thái Sơn, CEO của Tiki.vn, Hội sách TP.HCM 2016 diễn ra vào tháng 3 có thể coi như là một lần “Hoa Sơn luận kiếm” của giới văn đàn, khi chắc chắn rằng các nhà văn, tác giả tên tuổi hiện nay đều cho ra mắt tác phẩm mới. Đây cũng là cơ hội để các công ty sách, đơn vị phát hành, bán sách tung ra rất nhiều sản phẩm quà tặng độc đáo, ưu đãi và giảm giá táo bạo. Vì vậy, độc giả, người yêu sách hãy “chuẩn bị tinh thần” cho hội sách cực lớn này. Những tác giả “được cho là” chắc chắn ra sách trong sự kiện này, có nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, Anh Khang, Gào, Hamlet Trương, Nguyễn Ngọc Thạch, Trang Hạ…
Dòng sách văn học nhẹ nhàng, tản văn bắt đầu đi vào giai đoạn thoái trào. Ngôn tình Trung Quốc cũng sẽ không còn giữ được độ nóng như trong năm 2015, mà, thay vào đó, sách “tự chủ bản thân” kỹ năng mềm sẽ được quan tâm và phát triển nhiều hơn. Tuy nhiên, cũng chính vì sự khai thác quá nhiều sẽ dễ dàng dẫn tới việc không còn nhiều bài học mới mẻ được rút ra từ sách.
Dòng sách du ký, kinh nghiệm du lịch cũng sẽ được chú ý nhiều hơn khi các tác phẩm trước đó của nhiều cây viết trẻ thu hút được quan tâm lớn từ dư luận như Huyền Chip, Đinh Hằng, Nguyễn Phương Mai. Độc giả có quyền hi vọng và chờ đợi một cuốn sách du ký do người Việt Nam viết về những cảnh đẹp của Việt Nam, thứ đang còn rất thiếu thốn trên thị trường.
Sau giai đoạn cần cảm xúc tuôn trào, nhẹ nhàng của tản văn, đa phần người đọc đã muốn tiến tới giai đoạn đọc những thứ có cao trào, xung đột, tình huống và giải pháp. Điển hình của dòng sách này chính là truyện ngắn. Vì vậy, các tác giả trẻ sẽ có nhiều người thử sức bản thân với các tập truyện ngắn thay cho hàng loạt tản văn như giai đoạn trước đây. Và, sau đó, chính là thời gian mà tiểu thuyết lên ngôi.
Sách điện tử lên ngôi?
Riêng về thị trường sách điện tử trong năm 2016, sẽ có những thuận lợi và thử thách của riêng mình. Ưu điểm lớn nhất của sách điện tử là tính tiện lợi và gọn nhẹ giúp người đọc có thể đem theo cả kho sách của mình trong những thiết bị di động nhỏ gọn sẽ giúp lượng khách hàng sử dụng sách điện tử sẽ tăng từ 3 đến 5 lần trên các app phổ biến hiện tại như Miki, Alezaa... Bên cạnh đó, việc gia nhập TPP sẽ là cú hích lớn cho cả ngành sách điện tử khi xuất hiện những ông lớn dày dạn kinh nghiệm như Amazon (với Kindle) hay Barnes & Noble (với Nook)... Tuy nhiên thói quen thanh toán cho sách điện tử vẫn còn là một hành vi tương đối mới đối với tập khách hàng này, đồng thời sự dè dặt từ các nhà phát hành sách chính thống là những lực cản chính với sự phát triển của ngành sách điện tử. Theo ông Lê Đức Huy (Quản lý bộ phận nội dung số - sách điện tử miki app của Tiki), dự kiến trong năm 2016, tỷ trọng doanh thu đến từ sách điện tử sẽ tăng gấp 2.5 lần trên tổng tỷ trọng doanh thu ngành sách. Điều này sẽ biến sách điện tử trở thành một nhân tố không thể thiếu trong cuộc chơi đầy sôi động này.
