Thu phí cao tốc Nhà nước đầu tư là phù hợp, không làm 'phí chồng phí'

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới vừa gửi tới đại biểu Quốc hội báo cáo một số nội dung lớn tiếp thu, chỉnh lý dự án luật Đường bộ sẽ được thảo luận tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách từ 26 - 28.3 tới đây.

MAI HÀ

Ông Tới cho biết, qua thảo luận, có ý kiến đề nghị đánh giá sự cần thiết quy định thu phí sử dụng đường cao tốc trên tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác.

Thường trực cơ quan thẩm tra cho hay, thực hiện chủ trương của Quốc hội tại các nghị quyết phê duyệt đầu tư các tuyến đường cao tốc, Bộ GTVT đã triển khai nghiên cứu phương án thu phí trên các tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư. Đồng thời, đánh giá tác động trong trường hợp thu phí và không thu phí đối với các tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư.

Theo đó, các tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư đều có đường quốc lộ song hành, cho phép người tham gia giao thông có quyền lựa chọn sử dụng đường cao tốc hoặc quốc lộ.

Người tham gia giao thông trên đường cao tốc được hưởng nhiều lợi ích hơn do tiết kiệm thời gian, tiết kiệm chi phí vận tải, chi phí nhiên liệu, chi phí khấu hao phương tiện.

Hình thức thu phí sử dụng đường bộ hiện tại chưa phân loại được người sử dụng đường bộ thông thường và người sử dụng đường bộ cao tốc (được hưởng chất lượng dịch vụ tốt hơn).

Do đó, để bảo đảm sự phù hợp giữa mức phí đóng góp và chất lượng dịch vụ được hưởng của người sử dụng, căn cứ trên nguyên tắc người sử dụng có quyền lựa chọn tuyến song hành, nếu sử dụng dịch vụ có chất lượng cao hơn thì phải trả chi phí cao hơn, Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh cho rằng quy định thu phí cao tốc Nhà nước đầu tư là phù hợp, không dẫn đến "phí chồng phí".

Vì vậy, Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh đề nghị cho giữ quy định này, có chỉnh sửa cho chặt chẽ về nội dung và kỹ thuật lập pháp (điều 50 dự thảo luật) và quy định sửa đổi, bổ sung quy định của luật Phí và lệ phí tại khoản 1 điều 84 dự thảo luật tiếp thu, chỉnh lý.

Grab, Be không phải kinh doanh vận tải bằng ô tô

Cạnh đó, một số ý kiến cho rằng, quy định về hoạt động vận tải đường bộ dẫn đến các loại hình dịch vụ cung cấp phần mềm kết nối hành khách với tài xế được xếp vào kinh doanh vận tải bằng xe ô tô.

Các ý kiến này đề nghị giữ quy định về kinh doanh vận tải bằng xe ô tô như luật Giao thông đường bộ năm 2008; quy định loại hình kinh doanh cung cấp ứng dụng phần mềm để kết nối hành khách với tài xế như Grab, Be hay Gojek là dịch vụ phần mềm hỗ trợ kết nối vận tải.

Về vấn đề này, Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh cho rằng, dự thảo luật quy định về loại hình kinh doanh vận tải bằng xe ô tô căn cứ vào vai trò của chủ thể tổ chức hoạt động vận tải thông qua 2 yếu tố chính là "điều hành phương tiện và lái xe" hoặc "quyết định giá cước vận tải".

Trường hợp tổ chức, cá nhân chỉ cung cấp ứng dụng kết nối cho bên thứ 3 mà không trực tiếp tham gia điều hành phương tiện, lái xe hoặc quyết định giá cước thì đã được quy định là dịch vụ hỗ trợ vận tải tại điều 71 của dự thảo luật.

Cùng đó, theo ông Tới, nội dung này được xây dựng trên cơ sở quy định của Nghị định 10 năm 2020 hiện nay. Như vậy, nếu các tổ chức quản lý ứng dụng Grab, Be hay Gojek không tham gia hoạt động điều hành phương tiện và lái xe hoặc không tham gia quyết định giá cước vận tải thì không xác định là đơn vị kinh doanh vận tải.

Vì vậy, Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh đề nghị giữ quy định này như dự thảo luật.

Dự thảo luật sau khi tiếp thu, chỉnh lý quy định, kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô gồm: kinh doanh vận tải hành khách theo tuyến cố định, kinh doanh vận tải hành khách bằng xe buýt, kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi, kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng và loại hình kinh doanh vận tải hành khách mới theo quy định của Chính phủ.

Tại điều 71 về dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ cũng quy định, dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ bao gồm: kinh doanh dịch vụ bến xe, trạm dừng nghỉ, bãi đỗ xe, đại lý vận tải hàng hóa, đại lý bán vé, dịch vụ thu gom hàng, dịch vụ chuyển tải, dịch vụ kho bãi hàng hóa, dịch vụ xếp dỡ hàng hóa trên phương tiện, dịch vụ cho thuê phương tiện, dịch vụ cứu hộ giao thông đường bộ, dịch vụ phần mềm hỗ trợ kết nối vận tải bằng xe ô tô.