Thu thuế 2.500 tỉ từ cá nhân kinh doanh online, Bộ Tài chính nói 'rất thấp'

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT), nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Theo Bộ Tài chính, quy mô thị trường TMĐT Việt Nam những năm gần đây tăng trưởng mạnh, từ 16,4 tỉ USD năm 2022 lên 20,5 tỉ USD năm 2023, ước đạt 25 tỉ USD (tương đương khoảng 630.000 tỉ đồng) trong năm 2024. Tuy nhiên, tổng số thu thuế từ hoạt động kinh doanh TMĐT của doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước và nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam chỉ chiếm khoảng 20% quy mô doanh thu thị trường TMĐT và tỷ trọng này đang có xu hướng giảm từ 20,1% năm 2022 xuống 17,4% năm 2024. Như vậy, có thể thấy rằng nhiều đối tượng kinh doanh chưa thực hiện việc kê khai, nộp thuế theo quy định của pháp luật thuế đối với doanh thu từ hoạt động TMĐT.

ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH

Đối với hoạt động TMĐT trong nước, hiện tại, Tổng cục Thuế đã xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu về hoạt động TMĐT trong nước với thông tin về các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT từ hơn 400 sàn giao dịch là hơn 500.000 tổ chức và cá nhân kinh doanh, số thuế thu được ước tính năm 2024 đạt 116.000 tỉ đồng. Đối với hoạt động TMĐT xuyên biên giới, thông qua việc quản lý thu thuế từ cổng thông tin điện tử, Tổng cục Thuế có dữ liệu thông tin về 120 nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có phát sinh thu nhập tại Việt Nam từ hoạt động kinh doanh TMĐT với số thu tính đến nay là 17.800 tỉ đồng.

Bộ Tài chính cũng cho rằng, theo số liệu quản lý thu thuế trong giai đoạn từ năm 2022 đến 2024, kết quả tổng số thu thuế của các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMĐT có xu hướng tăng (năm 2022 là 83.000 tỉ đồng, năm 2023 là 97.000 tỉ đồng và năm 2024 là 116.000 tỉ đồng). Trong đó, số thu từ hộ, cá nhân bán hàng online rất thấp. Cụ thể, năm 2022 thu được 183 tỉ đồng và năm 2023 là 67 tỉ đồng. Trong năm 2024, theo dữ liệu của hơn 400 sàn TMĐT đã cung cấp thông tin cho cơ quan thuế theo quy định thì có hơn 300.000 cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với số thu thuế năm 2024 sẽ đạt khoảng 2.500 tỉ đồng.

Ngoài các hoạt động kinh doanh trên các sàn TMĐT lớn trong nước, các hộ, cá nhân còn hoạt động kinh doanh trên các nền tảng cung cấp dịch vụ sàn TMĐT nước ngoài như: Booking, Agoda, Airbnb, Tripadvisor… (nền tảng sàn thương mại điện tử dịch vụ lưu trú); các nền tảng nội dung thông tin số, nền tảng mạng xã hội như: Netflix, Spotify (nền tảng thuê bao); Google, Youtube, Facebook, Tiktok (nền tảng quảng cáo, mạng xã hội); Apple Store, CH Play (nền tảng kho ứng dụng)… Hiện nay đang xuất hiện đối tượng kinh doanh mới đó là các cá nhân là người ảnh hưởng lớn (KOL) trong xã hội, thực hiện kinh doanh trên các sàn TMĐT, nền tảng số thông qua việc livestream quảng cáo bán hàng hóa, dịch vụ...

Bộ Tài chính nhấn mạnh: Hiện nay, việc quản lý thu thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên nền tảng TMĐT, nền tảng số đang do các Cục thuế, Chi cục thuế quản lý thu nên chưa thực sự hiệu quả, số thu thuế từ hoạt động kinh doanh TMĐT rất nhỏ so với quy mô và tốc độ tăng trưởng của hoạt động này.