Thu thuế bất động sản giảm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến thu ngân sách TP.HCM

Năm 2022, thu ngân sách trong lĩnh vực bất động sản tại TP.HCM đạt hơn 35.000 tỉ đồng, chiếm khoảng 10,6% tổng nguồn thu trên địa bàn thành phố. Hằng năm, thống kê của Cục Thuế TP.HCM thì số thu từ bất động sản luôn chiếm trên 10% tổng nguồn thu nội địa của thành phố. Năm 2021 cũng là năm đầu tiên TP.HCM đạt số thu trên 300.000 tỉ đồng, trong đó, thu của bất động sản cũng tăng cao hơn so cùng kỳ và cao hơn so với dự toán.

ĐỘC LẬP

Sang quý 1/2023, thu ngân sách của TP.HCM trong 3 tháng đầu năm đạt 96.400 tỉ đồng, đạt 29,6% so dự toán và tăng 3,5% so cùng kỳ. Tuy vậy, thu từ bất động sản sụt giảm nghiêm trọng, chỉ được 4.300 tỉ đồng, chiếm 4% trên tổng thu của địa bàn.

Mức giảm thu rất sâu tại từng loại thuế. Ví dụ, thuế thu nhập chuyển quyền sử dụng bất động sản, thừa kế trong 3 tháng chỉ được 800 tỉ đồng, giảm 59% so cùng kỳ năm ngoái, giảm 30% so cùng kỳ năm 2021; lệ phí trước bạ thu đạt 287 tỉ đồng, giảm 50% so cùng kỳ năm 2022 và giảm 19% so cùng kỳ năm 2021; thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 53 tỉ đồng, giảm 38% so cùng kỳ năm 2022. Ngoài ra, thu tiền sử dụng đất lũy kế 3 tháng đầu năm đạt 1.300 tỉ đồng, giảm 79% so cùng kỳ năm ngoái và giảm 52% so cùng kỳ 2021; thu tiền thuê đất đạt 294 tỉ đồng, giảm 81% so cùng kỳ 2022 và 39% so với 2021…

Như vậy, tất cả các khoản thu, kể cả thuế thu nhập cá nhân và thuế doanh nghiệp từ bất động sản trong quý đầu năm giảm rất sâu. Thu nhập cá nhân trong 3 tháng đạt 6.000 tỉ đồng, giảm 91% so cùng kỳ và giảm 58% so cùng kỳ năm 2021. 

Với những con số "biết nói" trên, ông Dũng cho biết, thu ngân sách từ thị trường bất động sản giảm sâu ảnh hưởng đến tình hình thu ngân sách chung của thành phố. Ngoài ra, khó khăn của doanh nghiệp dẫn đến tình trạng nợ tiền thuê đất và tiền sử dụng đất rất lớn. Thống kê hết 31.12.2022, nợ 2 loại thuế trên hơn 13.000 tỉ đồng, chiếm khoảng 30% tổng số nợ. Nếu tính đến hết 31.3 vừa qua, số nợ thuế sử dụng đất còn cao hơn.

Để hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó khăn, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ từ Quyết định 123/2023, Cục Thuế TP.HCM đã giảm 30% tiền thuê đất năm 2022 cho doanh nghiệp, Cục Thuế TP đã tích cực triển khai, hướng dẫn, tuyên truyền đến người dân và doanh nghiệp. Đến  nay, đã tiếp nhận được hơn 2.000 hồ sơ với số tiền giảm 30%, khoảng 600 tỉ đồng. Thứ hai, triển khai gia hạn nộp thuế giá trị gia tăng và tiền thuê đất theo Nghị định 34/2022. 

Tiếp theo, theo Nghị định 12/2023 về gia hạn thu thuế giá trị gia tăng và thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và giá trị gia tăng hộ kinh doanh, gia hạn 3 - 6 tháng 50% tiền thuê đất... Cục Thuế TP.HCM ước tính số gia hạn thuế tiền thuê đất trên địa bàn khoảng 15.700 tỉ đồng; thuế giá trị gia tăng khoảng 8.000 tỉ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp khoảng 7.000 tỉ đồng, tiền thuê đất khoảng 500 tỉ đồng và gia hạn thuế cho hộ kinh doanh khoảng 200 tỉ đồng.

"Thời hạn làm các thủ tục xin gia hạn các loại thuế nói trên từ nay đến 31.9.2023 và chúng tôi tích cực chỉ đạo các phòng triển khai thông tin đến người dân, doanh nghiệp trên nhiều kênh thông tin đại chúng", ông Dũng thông tin và cho biết Cục Thuế TP đã tham mưu giảm thuế giá trị gia tăng 2% cho tất cả doanh nghiệp.

Ngoài ra, ông Dũng chia sẻ thêm, năm 2022, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính một số nội dung liên quan chống gian lận trong chuyển nhượng bất động sản cá nhân, khai 2 giá để trốn thuế, việc này cũng có gây ách tắc hồ sơ. Theo chỉ đạo, chuyển sang hình thức "tiền phòng, hậu kiểm", tuyên truyền là chính, nghi ngờ kiểm tra sau để hỗ trợ cá nhân và doanh nghiệp. Với những vướng mắc liên quan thực thi pháp luật thuế của doanh nghiệp, chúng tôi ghi nhận, chi tiết nào vượt thẩm quyền sẽ có báo cáo. Quan điểm của chúng tôi là trả lời hướng dẫn đề làm được, không vòng vo...