Thuế GTGT của ta đang 'cho không' các nước số tiền rất lớn

Vấn đề nghiêm trọng, phải giải quyết thấu đáo!

Ngày 8.8, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp, hiệp hội, VCCI đã gửi văn bản đến Bộ Tài chính góp ý dự thảo luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), trong đó tập trung vào nhóm hàng hóa không chịu thuế.

NGỌC THẮNG

Theo điều 5, luật Thuế GTGT hiện nay, hàng không chịu thuế gồm: nông sản chưa chế biến, giống cây trồng, giống vật nuôi, phân bón, máy nông nghiệp, tàu cá, thức ăn chăn nuôi, muối, phần mềm máy tính, và một số loại máy móc, thiết bị, vật tư khác…

Các doanh nghiệp trong nước sản xuất hàng hóa thuộc nhóm này hiện không phải đóng thuế GTGT cho sản phẩm đầu ra; đồng thời không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào trong quá trình sản xuất kinh doanh. Trong khi đó, sản phẩm tương tự nhập khẩu cũng không phải chịu thuế GTGT khi nhập khẩu nhưng lại được hoàn thuế GTGT khi xuất khẩu ra khỏi nước đối tác. Như vậy, các mặt hàng thuộc diện không chịu thuế, hàng hóa nhập khẩu đang có chi phí thuế thấp hơn hàng hóa sản xuất trong nước.

Theo VCCI, quy định về đối tượng không chịu thuế GTGT đang gây tác động không mong muốn là bảo hộ ngược, khuyến khích nhập khẩu hàng hóa thay vì sản xuất trong nước. Hàng hóa nhập khẩu có chi phí thuế thấp hơn so với sản xuất trong nước chính là chi phí thuế GTGT chưa được khấu trừ kể trên.

Nếu so sánh với thuế nhập khẩu, khi đàm phán các hiệp định thương mại tự do (FTAs), Việt Nam chỉ chấp nhận hạ thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng với một số đối tác theo nguyên tắc "có đi có lại", tức là các nước khác cũng phải đồng ý mở cửa thị trường cho hàng hóa của Việt Nam. Trong khi đó, quy định về đối tượng không chịu thuế GTGT khiến Việt Nam đang "cho không" tất cả các nước đối tác số tiền thuế rất lớn và "mở toang" thị trường trong nước của rất nhiều mặt hàng với lợi thế cho hàng nhập khẩu.

"Quy định về hàng hóa không chịu thuế hiện nay là vấn đề nghiêm trọng, tồn tại từ nhiều năm và cần được giải quyết một cách thấu đáo trong sửa đổi luật Thuế GTGT lần này, nếu không sẽ khiến sản xuất trong nước tiếp tục chịu thua thiệt, ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển của đất nước". VCCI nêu quan điểm.

Xóa bảo hộ ngược, ngân sách thu nhiều tiền hơn

VCCI đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục rà soát để loại bỏ các mặt hàng thuộc đối tượng không chịu thuế theo các nguyên tắc: đối với các loại hàng hóa, dịch vụ mà Việt Nam không nhập khẩu từ nước ngoài (hoàn toàn tự sản xuất, cung ứng và tiêu dùng trong nước) thì tiếp tục duy trì diện không chịu thuế. 

Đối với các loại hàng hóa, dịch vụ mà Việt Nam có nhập khẩu từ nước ngoài để tiêu dùng trong nước thì cần loại bỏ khỏi diện không chịu thuế mà chuyển sang các mức thuế suất phù hợp. Về các mức thuế suất khi chuyển các mặt hàng không chịu thuế, VCCI đề xuất 4 phương án.

Phương án 1: chuyển các mặt hàng không chịu thuế sang diện chịu thuế với các mức thuế suất 5%. Phương án này dựa trên mức thuế suất 5% hiện hành, không bổ sung thêm mức thuế mới, không làm phức tạp thêm hệ thống thuế; nhưng mức thuế suất này tác động không đồng đều đến các mặt hàng, doanh nghiệp.

Phương án 2: chuyển các mặt hàng không chịu thuế sang diện chịu thuế với các mức thuế suất 5% hoặc 0%. Theo đó, các mặt hàng có tỷ trọng thuế GTGT chưa được khấu trừ trên 5% thì chuyển về mức 5%, còn các mặt hàng có tỷ trọng thuế GTGT chưa được khấu trừ dưới 5% thì chuyển về mức 0%.

Phương án 3: chuyển các mặt hàng không chịu thuế sang diện chịu thuế với các mức thuế suất khác nhau. 

Phương án 4: cho phép doanh nghiệp trong nước chọn phương pháp tính thuế.

VCCI đề nghị Bộ Tài chính ưu tiên cân nhắc lựa chọn phương án 3 hoặc phương án 4.