Tiền nhàn rỗi đang chảy vào đâu ?

Tiền gửi tiết kiệm xuống thấp

Mới đây, một số ngân hàng (NH) đã tăng lãi suất (LS) tiết kiệm so với tháng trước. Có thể kể đến như NH TMCP Xây dựng (CBBank) tăng LS tiết kiệm 0,5 điểm % ở một số kỳ hạn như LS tiết kiệm online kỳ hạn 6 tháng lên 4,5%/năm; 12 tháng lên 4,65%/năm; kỳ hạn từ 13 tháng trở lên là 4,9%/năm. Tương tự, Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) cũng vừa nâng LS tiết kiệm dành cho khách hàng gửi online như kỳ hạn 6 tháng lên 4,1%/năm; 12 tháng lên 4,7%/năm và LS cao nhất áp dụng cho kỳ hạn 24 tháng với mức 5,35%/năm. NH TMCP OceanBank tăng LS tiết kiệm tại tất cả các kỳ hạn, với mức tăng cao nhất lên tới 0,9 điểm % áp dụng cho kỳ hạn 36 tháng lên 6,1%/năm; riêng đối với kỳ hạn 6 tháng có LS 4%/năm; 12 tháng lên 5,4%/năm…

Đây được xem là một số những NH có mức LS tiết kiệm ở mức cao trên thị trường. Còn mặt bằng chung, LS tiết kiệm vẫn đang ở mức đáy với kỳ hạn phổ biến như 3 tháng xoay quanh từ 2,9 - 3,1%/năm; kỳ hạn 6 tháng dao động 4 - 4,5%/năm và 12 tháng từ 4,6 - 4,9%/năm.

Ngọc Thắng

Chị Kim Yến (ngụ Q.1, TP.HCM) cho hay hôm 25.4 chị đến kỳ đáo hạn sổ tiết kiệm gửi 1 năm trước và gửi lại kỳ hạn 6 tháng thì LS chỉ 4,2%/năm. NH chị gửi tiền thuộc nhóm huy động LS cao nhưng từ đầu năm đến nay LS cũng liên tục giảm. So với cuối năm 2023 thì LS cho kỳ hạn 6 tháng hiện tại đã giảm đúng 1%. Một số NH có LS cao hơn 5% thường dành cho người gửi kỳ hạn dài hoặc số tiền rất lớn. Hy vọng vài tháng nữa LS sẽ tăng lại nên lần này chị chỉ chọn gửi ngắn hạn. Thực tế, khi LS liên tục sụt giảm, nhiều cá nhân đã tính toán rút bớt tiền để tìm kiếm kênh đầu tư mới hoặc chỉ gửi tiết kiệm kỳ hạn ngắn để chờ cơ hội.

Công bố mới nhất từ NH Nhà nước cho thấy trong tháng 1 vừa qua, lượng tiền gửi của các tổ chức kinh tế vào hệ thống NH giảm 165.000 tỉ đồng so với cuối năm 2023, tương ứng mức giảm 2,41%, xuống còn 6,676 triệu tỉ đồng. Tương tự, lượng tiền gửi của các cá nhân sụt giảm 34.000 tỉ đồng, tương ứng mức giảm 0,53%, xuống còn 6,498 triệu tỉ đồng. Như vậy, lượng tiền gửi của người dân và doanh nghiệp trong tháng 1 giảm gần 200.000 tỉ đồng.

Ngược lại, LS trên thị trường liên NH những ngày gần đây tăng mạnh từ 1,5 - 2,2%/năm so với đầu tháng 4. LS giao dịch giữa các NH ở mức cao bất chấp NH Nhà nước bơm tiền ra thị trường khối lượng "khủng" trong những ngày gần đây.

Hôm qua 26.4, NH Nhà nước bơm ròng vào thị trường thông qua thị trường mở hơn 27.000 tỉ đồng; trước đó ngày 24.4, nhà điều hành bơm hơn 25.000 tỉ đồng; ngày 23.4, lượng tiền được bơm ra lên gần 36.000 tỉ đồng. Đây là những phiên bơm tiền lớn nhất từ nhiều năm trở lại đây.

Dòng tiền chảy vào chứng khoán, vàng

Trong khi lượng tiền gửi vào các nhà băng sụt giảm thì kênh chứng khoán trong quý đầu năm nay tăng mạnh cả về giá lẫn thanh khoản. Kết thúc quý 1/2024, chỉ số VN-Index tăng 13,6% so với cuối năm 2023 và cao hơn mức tăng của cả năm 2023. Chỉ số VN-Index cũng nằm trong nhóm các chỉ số chứng khoán tăng tốt nhất trong khu vực và thế giới. Đồng thời, giá trị giao dịch bình quân trên Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) đạt 21.400 tỉ đồng/phiên trong quý 1/2024, tăng 35,7% so với bình quân quý 4/2023.

Theo ước tính, dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán vào cuối quý 1/2024 đã lên hơn 200.000 tỉ đồng, tăng khoảng 26.000 tỉ đồng so với cuối năm vừa qua. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của các nhà đầu tư tại công ty chứng khoán cũng ước đạt hơn 100.000 tỉ đồng. So với con số cuối năm 2023, số dư tiền gửi đã tăng hơn 20.000 tỉ đồng. Đây là số dư tiền gửi của nhà đầu tư tại công ty chứng khoán cao nhất trong vòng 2 năm qua. Nhiều công ty chứng khoán dẫn đầu đã ghi nhận mức tăng tiền gửi của nhà đầu tư trong tài khoản chứng khoán từ 2.000 - 3.000 tỉ đồng so với cuối năm 2023…

Nhật Thịnh

Theo ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty chứng khoán NH Đông Á, dòng tiền tham gia vào thị trường chứng khoán trong quý đầu năm nay tăng mạnh. Điều đó thể hiện rõ giá trị giao dịch hằng ngày tăng và số dư tiền gửi tại các công ty chứng khoán cũng lên cao. Hàng loạt thông tin dự báo chứng khoán năm 2024 sẽ tăng cũng khiến nhiều cá nhân tự tin hơn khi tham gia kênh này. Ngoài ra, cũng có thể một phần tiền được chuyển sang vàng khi giá kim loại quý liên tục tăng. Dù vậy, ông Tuấn cho rằng số tiền tham gia mua vàng cũng không quá nhiều. Bởi chênh lệch giữa giá vàng trong nước với thế giới, giữa giá mua và bán cao khiến nhiều người lo ngại rủi ro.

"Trong quý 1/2023, giá nhiều cổ phiếu tăng cao giúp nhiều nhà đầu tư thu lãi vượt xa LS ngân hàng gửi cả năm. Nhưng nhìn chung mức tăng của thị trường không quá mạnh. Báo cáo kết quả kinh doanh quý 1/2024 của rất nhiều doanh nghiệp niêm yết đã tăng cao hơn mức thấp của cùng kỳ năm trước. Cùng với quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán của Chính phủ; hệ thống KRX sẽ được đưa vào vận hành trong thời gian tới thì chứng khoán sẽ có nhiều cơ hội tiếp tục tăng trong năm nay. Vì vậy khi LS tiết kiệm ở mức thấp, xu hướng dịch chuyển dòng tiền của nhà đầu tư cá nhân ra khỏi NH cũng ngày càng hiện rõ", ông Huỳnh Anh Tuấn chia sẻ.

Đồng quan điểm, TS Huỳnh Thanh Điền (Trường ĐH Nguyễn Tất Thành) nhận định việc dòng tiền dịch chuyển ra khỏi hệ thống NH khi LS thấp phù hợp với dự báo trước đó. Đối với người VN, kênh đầu tư truyền thống từ trước đến nay chủ yếu sẽ là bất động sản và chứng khoán. Để mua bất động sản thì cần số tiền lớn, trong khi đầu tư chứng khoán thì dễ vì chỉ cần lượng tiền nhỏ hơn. Từ đầu năm đến nay, giao dịch chứng khoán tăng cao đã cho thấy rõ lượng tiền tham gia kênh này mạnh hơn. Đối với bất động sản, một số phân khúc cũng có dấu hiệu ấm trở lại. Hơn nữa, một số doanh nghiệp cũng đã có những chính sách bán hàng với các phương án thanh toán hấp dẫn, linh hoạt. Tuy nhiên, nhìn chung thị trường bất động sản vẫn đang đối diện nhiều khó khăn nên các nhà đầu tư vẫn chờ đợi. Những người này có thể tạm thời gửi tiền ở NH nhưng sẽ lựa chọn kỳ hạn ngắn hơn, từ 3 - 6 tháng thay vì chọn kỳ hạn đến 12 tháng trở lên như trong giai đoạn có LS cao trước đây. Bên cạnh đó, giá vàng liên tục tăng từ đầu năm đến nay cũng cho thấy nhu cầu mua vào gia tăng cả trên thế giới lẫn VN. Nhưng vàng không phải là kênh đầu tư mà thường được chọn là tài sản tích lũy, trú ẩn khi nhà đầu tư lo ngại về bất ổn địa chính trị hay kinh tế sụt giảm. Vì vậy, thường lượng tiền cũng phân bổ vào vàng không lớn.