Và đâu đó 1 bệnh dễ chẩn đoán nhầm với mụn trứng cá hoặc bị bỏ quên đó là viêm nang lông do Malassezia - biểu hiện với tình trạng phát ban các cụm mụn có hình dạng và kích thước tương tự nhau, không nhân và ngứa. Vậy cùng tìm hiểu qua chia sẻ của Bác sĩ CKI Da liễu Nguyễn Thị Thanh Huyền (Bác sĩ Huyền Mint) ngay dưới đây để hiểu rõ hơn về bệnh này!
Bệnh viêm nang lông do nấm Malassezia là gì?
Malassezia (trước đây gọi là Pityrosporum) là một loại nấm men cộng sinh được tìm thấy trên da. Mặc dù nấm men Malassezia là một phần của hệ vi sinh vật khỏe mạnh ở người, nhưng chúng là một phần của quá trình sinh bệnh của một số bệnh về da, bao gồm viêm da tiết bã, lang ben, và viêm nang lông Malassezia. Trên da chúng được thấy ở lớp sừng và nang lông, đặc biệt ưa mỡ nên khi hệ vi sinh trên da bất ổn như sử dụng kháng sinh dài ngày, cơ thể suy giảm miễn dịch hoặc sau sử dụng steroid, hoặc thay đổi thời tiết nóng ẩm đổ nhiều mồ hôi bã nhờn thì Malassezia phát triển mạnh hơn và gây bệnh.
Vậy làm sao để phân biệt được 2 bệnh này?
Để đơn giản thì hiểu nôm na sự khác nhau nằm ở nguyên nhân gây ra. Trong mụn trứng cá biểu hiện là sự bít tắc của nang lông, tăng tiết bã nhờn và vi khuẩn P.acnes với 2 tình trạng không viêm (mụn đầu trắng, mụn đầu đen) & viêm (sẩn mụn, mụn mủ, mụn bọc, mụn nang). Trong khi với viêm nang lông do nấm Malassezia (1 số gọi là mụn do nấm hoặc mụn nấm men) là do sự phát triển quá mức nấm men khi nang lông bị tổn thương hoặc bị tắc nghẽn. Chẩn đoán xác định bằng cách soi tìm các bào tử nấm dưới kính hiển vi.
Viêm nang lông do Malassezia có thể trông giống như phát ban gồm các nốt mụn nhỏ có cùng kích thước tụ lại với nhau. Ở những người có làn da sáng, mụn có thể có vòng hoặc viền đỏ xung quanh. Hoặc tồn tại dưới dạng sần hoặc mụn mủ và đặc trưng dễ nhận biết đó là không nhân. Còn với mụn trứng cá thì sẽ có thấy có nhiều loại mụn trứng cá khác nhau, với mụn viêm có thể sưng, nóng, đỏ đau nhưng không ngứa. Viêm nang lông do Malassezia có xu hướng ngứa, thậm chí có những trường hợp ngứa dữ dội, gây cào gãi, trầy xước, nóng nực đổ mồ hôi dầu càng ngứa.
Hình ảnh: Viêm nang lông do Malassezia
Bên cạnh đó, với viêm nang lông do nấm thường sẽ có xuất hiện nhiều hơn ở những vùng body như lưng, ngực, vai và cả mặt (trán, má, cằm). Những trường hợp này không đáp ứng điều trị như mụn trứng cá, thậm chí nếu dùng kháng sinh, kháng viêm còn khiến vi nấm phát triển và làm bệnh càng nặng nề hơn. Với mụn trứng cá thì sẽ thường ở mặt, vùng chữ T nhiều. Đương nhiên với 1 số trường hợp nặng vẫn có xuất hiện mụn ở cả vùng cơ thể. Một số trường hợp vừa có cả mụn trứng cá lẫn tình trạng viêm nang lông do nấm (hay gặp ở bệnh nhân, khách hàng mụn trên nền corticoid).
Thế nên, theo Bác sĩ CKI Da liễu Nguyễn Thị Thanh Huyền (Bác sĩ Huyền Mint), nếu có mụn trứng cá 1 thời gian dài không thuyên giảm, đã điều trị, kể cả việc dùng kháng sinh rồi thì xem xét thăm khám bác sĩ da liễu và soi bào tử nấm nhé.
Ai cũng có thể bị viêm nang lông do nấm, nhưng bạn có khả năng bị nhiều hơn nếu bạn:
- Nam giới tuổi dậy thì
- Đổ mồ hôi nhiều, da nhờn
- Sống ở khu vực nóng ẩm
- Gần đây đã sử dụng thuốc kháng sinh; đặc biệt tetracycline dưới dạng kem bôi ngoài da hoặc uống
- Gần đây sử dụng steroid
- Suy giảm miễn dịch (như HIV, bệnh bạch cầu…), hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch
- Mắc các bệnh nhiễm nấm khác như viêm da tiết bã hoặc lang ben…
Để chẩn đoán viêm nang lông do Malassezia, các bác sĩ da liễu sẽ hỏi bạn về các triệu chứng, hỏi về những nguy cơ và thăm khám làn da của bạn. Dưới đèn Wood, nấm Malassezia sẽ phát sáng màu vàng lục. Về mặt xét nghiệm cạo da nơi bạn bị mụn và tìm dấu hiệu của Nấm Malassezia.
Phương pháp điều trị hiệu quả dành cho người bệnh
Với cơ chế hình thành khác nhau, việc điều trị viêm nang lông Malassezia với điều trị mụn trứng cá cũng không giống nhau. Bác sĩ thường sẽ kê đơn thuốc kháng nấm dạng uống và/hoặc kem bôi kháng nấm để điều trị viêm nang lông do nấm. Tác dụng phụ của thuốc uống có thể có như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng hoặc nhiễm độc gan. Do nguy cơ tác dụng phụ, bác sĩ có thể dùng kem kháng nấm dạng thoa trước khi kê đường uống. Liệu pháp quang động (PDT) hoặc thoa nhóm Retinoids như Tretinoin cũng có thể đạt hiệu quả.
Đặc biệt ngưng ăn đồ ngọt, ăn đồ chiên xào dầu mỡ. Vì là nấm nên sẽ không dùng đồ chung, giặt phơi quần áo khăn, chăn ga gối của mình trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Hạn chế tiếp xúc các yếu tố nguy cơ;
- Tắm và thay quần áo tập luyện ngay sau khi tập luyện.
- Mặc quần áo rộng rãi, đặc biệt là khi trời nóng và ẩm hoặc khi bạn tập luyện.
- Cẩn thận khi cạo, nhổ hoặc tẩy lông.
- Chỉ sử dụng bồn tắm nước nóng và hồ bơi được bảo dưỡng tốt và sạch sẽ.
- Giặt đồ bơi và để khô sau mỗi lần sử dụng.
Với trường hợp mụn trứng cá đi kèm viêm nang lông do nấm: Ngừng uống kháng sinh, steroids và kem bôi chứa kháng sinh. Thoa kháng nấm cùng các hoạt chất điều trị mụn khác như Retinoids, Salicylic acid, Benzoyl Peroxide… Nếu tình trạng mụn không thuyên giảm, nên gặp bác sĩ da liễu để thăm khám và điều trị nhé.
Bình luận (0)