Kinh tế

Triều Tiên vẫn có những lựa chọn khác để đối phó với cô lập kinh tế

Phương Anh - Phương Anh

29/11/2017 10:54 GMT+7

Triều Tiên đang phải đối mặt với một loạt biện pháp trừng phạt kinh tế từ Liên Hiệp Quốc (UN) và thái độ lạnh nhạt của Bắc Kinh, nhưng vẫn còn nhiều cách để quốc gia Đông Á có thể kinh doanh.

Tự động phát

Theo CNBC, mặc dù gặp phải những điều kiện hạn chế, nền kinh tế tổng thể của Triều Tiên đã tăng 3,9% trong năm ngoái, tốc độ tăng nhanh nhất kể từ năm 1999. Căn cứ trên các số liệu của chinh phủ Hàn Quốc, Bình Nhưỡng đã làm ăn với ít nhất 80 quốc gia.

Hiện chưa có báo cáo cụ thể về diễn biến của nền kinh tế Triều Tiên trong năm nay, nhưng nhiều khả năng sức ép sẽ ngày càng nặng nề hơn cho đất nước này, đặc biệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa Triều Tiên vào danh sách các nước tài trợ khủng bố và tuyên bố sẽ áp đặt thêm một số lệnh trừng phạt mạnh mẽ nhất.

tin liên quan

Xuất khẩu của Trung Quốc sang Triều Tiên đạt 2,55 tỉ USD

Căn cứ vào dữ liệu hải quan, xuất khẩu của Trung Quốc sang Triều Tiên đã tăng 20,9% trong ba quý đầu năm 2017.

Quan hệ Trung - Triều phai nhạt

Khi bị áp đặt các lệnh trừng phạt, các nhà lãnh đạo Bình Nhưỡng từ lâu tìm đến đồng minh Bắc Kinh để giảm bớt những thiệt hại. Tuy nhiên, mối quan hệ thân thiết này dường như đang có dấu hiệu phai mờ. Trung Quốc chiếm hơn 80% thương mại của nước láng giềng, nhưng các nhà phân tích nói rằng nền kinh tế lớn thứ hai thế giới gần đây đã dần trở nên quyết đoán hơn trong việc thực hiện các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Triều Tiên.

Andrei Lankov, Giáo sư Đại học Kookmin ở Seoul, hôm 27.11 viết đã có “sự đảo ngược liên tục trong chính sách Triều Tiên của Trung Quốc”. Ông cũng nhấn mạnh về sự ủng hộ của Bắc Kinh đối với nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về việc đưa ra hình phạt với Triều Tiên, một hành động mà ông Lankov nói rằng đã làm ngạc nhiên nhiều nhà quan sát, kể cả ông.

Giáo sư Lankov cho hay các nhà hoạch định chính sách và học giả Đại lục nói rằng: “Trung Quốc đã có đủ điều mình cần và nên chuyển sang một chính sách nghiêm khắc hơn”. Trong tuần qua, Trung Quốc đã triển khai một phái đoàn đặc biệt tới Triều Tiên lần đầu tiên kể tháng 2.2016. Các nhà quan sát Trung Quốc coi chuyến đi bốn ngày là sự kiện quan trọng, nhưng hiện vẫn chưa có thông tin rõ ràng về kết quả sau cuộc gặp.

Về phần mình, Bình Nhưỡng có thể sẽ cảm nhận được những ảnh hưởng từ cách tiếp cận mới của Bắc Kinh. Theo số liệu được Trung Quốc công bố hồi tháng trước, xuất khẩu nhiên liệu của nước này sang Triều Tiên giảm 71,6% so với năm ngoái.

Công dân tại một nhà máy dệt may của Triều Tiên Ảnh: Reuters

Hướng về Nga

Trước thái độ lạnh nhạt của Trung Quốc, không có gì ngạc nhiên khi Triều Tiên đang tìm cách xoay hướng. Tháng 5.2017, các phương tiện truyền thông nhà nước của Triều Tiên báo cáo rằng, nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã gửi lời chúc đến Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Moscow có lịch sử gắn kết lâu dài với Triều Tiên. Trước khi sụp đổ vào những năm 1990, Liên Xô chiếm gần một nửa thương mại nước ngoài của nền kinh tế khép kín nhất thế giới. Hiện tại Nga dường như đang tăng cường sự hiện diện của mình một lần nữa trong nền kinh tế Triều Tiên. Tháng trước một công ty viễn thông lớn của Nga được cho là đã cung cấp kết nối internet cho Triều Tiên. Thông tin này đến vào thời điểm Bộ Tư lệnh Mỹ đang tiến hành các cuộc tấn công chống lại tin tặc Triều Tiên, The Washington Post đưa tin.

Các sự hợp tác khác cũng đang được tiến hành. Một dịch vụ phà mới đã được hoạt động để vận chuyển hàng hóa giữa Triều Tiên và cảng Vladivostok của Nga, ngoài ra Nga còn đưa ra kế hoạch mở rộng đường sắt nối giữa hai nước. Tuy nhiên, khối lượng thương mại Nga - Triều chính thức hồi năm ngoái chỉ đạt 77 triệu USD, giảm so với mức 113 triệu USD năm 2013. Điều này có thể là một tin không mấy khả quan cho người đứng đầu Cơ quan Phát triển Viễn Đông của Nga, khi tuyên bố Moscow muốn tăng khối lượng thương mại lên 10 tỉ USD với Triều Tiên vào năm 2020.

Song, các chuyên gia lưu ý rằng việc cung cấp dầu của Nga cho Triều Tiên không xuất hiện trên số liệu hải quan chính thức. Do đó, ước tính khối lượng thương mại thực tế ít nhất cũng sẽ cao hơn ba lần so với số liệu được ghi nhận. Dữ liệu quý 1/2017 cho thấy, thương mại Nga - Triều đã tăng gấp đôi lên 31,4 triệu USD. Nhưng theo giới quan sát, hiện mối quan hệ Moscow và Bình Nhưỡng phát triển ra sao vẫn còn là một ẩn số. “Thật khó để nói chắc chắn Triều Tiên đang giao dịch làm ăn với ai và như thế nào”, Bejamin Katzeff Silberstein, nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, một cơ quan tư vấn của Mỹ có trụ sở tại Pennsylvania, nói với CNBC.

tin liên quan

Tăng trưởng kinh tế: Vũ khí bí mật của Triều Tiên

Trong khi Liên Hiệp Quốc đang áp đặt thêm nhiều lệnh trừng phạt mới lên Triều Tiên về vấn đề vũ khí hạt nhân, nhiều người đặt câu hỏi vì sao những lệnh trừng phạt như thế thất bại trong hơn một thập niên qua.

Bán vũ khí và xuất khẩu lao động

Mặc dù than và hàng dệt may là mặt hàng xuất khẩu chính thức hàng đầu của Triều Tiên, nhưng các giao dịch kinh doanh của nước này đã vượt xa khỏi phạm vi đó, mở rộng sang bán vũ khí và xuất khẩu lao động.

UN ước tính hơn 50.000 công nhân Triều Tiên đang làm việc ở nước ngoài, chủ yếu là ở Nga và Trung Quốc, ngoài ra còn ở các nước như Malaysia, Qatar, Ethiopia và Ba Lan. Xuất khẩu lao động đã đem về khoảng từ 1,2 tỉ USD đến 2,3 tỉ USD cho nền kinh tế Triều Tiên, gần một phần ba khối lượng thương mại 6,5 tỉ USD của nước này trong năm ngoái.

Theo nguồn tin của Hàn Quốc, Triều Tiên cũng đã bán 300 triệu USD vũ khí vào năm 2015. Một số lô hàng vũ khí đã bị chặn bởi cơ quan chính phủ Syria, Ai Cập, Yemen và Cuba. Quốc gia Đông Á đã có mối quan hệ thương mại sinh lợi với một số nước châu Phi, và hàng hóa giao dịch trên khắp châu lục này có giá trị hơn 100 triệu USD một năm. Được biết, UN đang điều tra bảy nước châu Phi vì các nước này có thể vi phạm lệnh trừng phạt quốc tế dành cho Triều Tiên.