'Trừng phạt 2023': Nỗ lực ngoài tuổi 70 của Liam Neeson

Trong Retribution, Liam Neeson vào vai Matt Turner - giám đốc ngân hàng đang trên đường chở hai con đi học. Cú điện thoại từ một kẻ lạ mặt thông báo bom được cài dưới ghế ngồi, ông và con chỉ toàn mạng nếu làm theo những chỉ dẫn điên rồ. Tác phẩm là bản làm lại thứ ba của phim Tây Ban Nha El desconocido (2015), sau bản Đức (2018) và bản Hàn (2022).

Roger Ebert

Khi Liam Neeson không dùng nắm đấm

Liam Neeson dường như bị đóng đinh bởi Taken (2008), khi ông thủ vai một cựu đặc vụ săn lùng kẻ bắt cóc con gái mình. Sau Taken, nhà làm phim chủ đích mời Neeson tham gia các tuyến vai và kịch bản tương tự.

Trên thực tế, Retribution cũng không quá xa rời đường dây câu chuyện kể trên. Khác ở chỗ, Matt Turner chỉ là tầng lớp cổ cồn trắng, không phải đặc vụ hay cựu binh tinh nhuệ. Ở tuổi 71, có lẽ Liam Neeson muốn chọn vai ít đánh đấm, thiên về phát triển cảm xúc nhiều hơn. Thay vì tập trung ghi hình tay đấm cùng những cú ra đòn hiểm hóc, Retribution có những góc cận khắc họa gương mặt đau khổ, đầy tâm trạng của nhân vật chính khi ba vai trò người chồng - người cha - người lương thiện đối chọi gay gắt.

Khác với các tuyến vai trước khi nhân vật của Liam Neeson thường gieo rắc nỗi sợ hãi lên bọn tội phạm, lần này, ông bị động sau tay lái. Retribution buộc nhân vật chính phải dùng tài ăn nói và mưu kế để thỏa hiệp với kẻ thủ ác. Chất giọng trầm nam tính, đôi mắt chất chứa nhiều tâm tư lọt thỏm bên dưới vết chân chim tuổi tác càng khiến diễn xuất của Liam Neeson chân thực, giàu cảm xúc hơn.

Lionsgate

So với Liam Neeson, các diễn viên còn lại chỉ ở mức phục vụ mạch truyện, không tạo được điểm nhấn. Lilly Aspell và Jack Champion, trong vai hai người con ngồi chung xe với Matt, không có nhiều cơ hội thể hiện, khi phần lớn thoại của họ là lời trách than, kêu cứu. Hai diễn viên Gen Z cũng tỏ ra lép vế về diễn xuất khi ở chung khung hình với gương mặt gạo cội như Liam Neeson.

Theo Bilge Ebiri viết trên trang Vulture, góc quay trong phim là điểm yếu. Thay vì tập trung tương tác của ba nhân vật trong một khung hình, "Retribution thường gồm ba shot: cận cảnh mặt của Matt, cận cảnh mặt người con gái, cận cảnh mặt người con trai. Điều này tạo ra kịch tính và cảm xúc cần thiết, song cũng làm mất tính kết nối giữa các vai diễn".

Sự cũ kỹ của kịch bản

Bản gốc El desconocido thành công do ở bối cảnh 2015, các thiết bị viễn thông chưa phát triển như bây giờ. Ở năm 2023 khi mỗi người đều sở hữu chiếc smartphone, thật khó hình dung khi một "cáo già kinh tế" như Matt Turner lại không tìm được cách bắt thóp kẻ gài bom. Kịch bản mới có thêm câu thoại "Đừng dại tìm cách liên lạc với cảnh sát, vì tao biết hết", song chỉ như thế cũng không lý giải được việc tại sao nhà Turner không thử ghi âm, hay livestream để chứng minh vô tội.

Tương tự, biên kịch do cứng nhắc theo sát "sườn bài" cũ, nên đã bỏ lỡ cơ hội giới thiệu những hiểm nguy mới của thời 4.0 như trí tuệ nhân tạo, deepfake (công cụ làm giả khuôn mặt)... Kẻ thủ ác gây ác theo cách thô sơ là một chuyện, nhưng phía cảnh sát không có sự linh động trong khâu giải cứu con tin, truy vấn thực hư là điều vô lý.

Lionsgate

Để tạo bất ngờ, nhà làm phim quyết định thay đổi lý do kẻ thủ ác tấn công Matt và những cộng sự của anh. Tuy nhiên, động cơ của nhân vật phản diện vì thế trở nên nhạt nhòa và ngớ ngẩn, không còn đủ sức nặng ở nửa cuối phim. Thay đổi này cũng khiến màn đấu tranh tâm lý giữa hai nhân vật, vốn là điểm nhấn trong các bản cũ, trở nên nhàm chán, có phần giáo điều.

Trên trang The Atlantic, cây viết David Sims nói Retribution là phép ẩn dụ cho sự nghiệp tuổi xế chiều của Liam Neeson: "Một người đàn ông ngoài 70 mắc kẹt trong trong xe hơi, tương tự Neeson kẹt trong những phim hành động có nội dung na ná nhau". Nhìn chung, Retribution là phim có kịch bản ở mức trung bình trong sự nghiệp của Liam Neeson trong vài năm trở lại đây. Nhưng Neeson là kiểu tài tử gạo cội mà khán giả sẽ đi xem phim của ông vì chính ông, chứ không phải do nội dung.