Dù đã phê chuẩn Công ước LHQ về luật Biển (UNCLOS), Trung Quốc đến nay vẫn khăng khăng không chấp nhận vụ kiện của Philippines chống lại tuyên bố chủ quyền phi lý của nước này ở Biển Đông và sẽ không tuân thủ phán quyết từ Tòa trọng tài thường trực LHQ (PCA), dự kiến đưa ra vào ngày 12.7.
Trong phát biểu tại Đối thoại Mỹ - Trung về Biển Đông do các viện nghiên cứu hai nước tổ chức tại Washington D.C hôm 6.7, cựu Ủy viên Quốc vụ Đới Bỉnh Quốc tuyên bố phán quyết sắp tới “chẳng hơn tờ giấy lộn”, theo chuyên san Foreign Policy. Ông này còn lớn tiếng nói Trung Quốc “sở hữu khả năng chiếm lại các đảo và bãi đá” trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam và “sẽ không bị hăm dọa, cho dù Mỹ có điều 10 tàu sân bay”.
Giới quan sát nhận định chuyến đi của ông Đới nằm trong chiến dịch tuyên truyền cấp tập của Trung Quốc trước khi PCA đưa phán quyết, vốn được dự đoán sẽ bất lợi cho Bắc Kinh. Trước đó, tờ China Daily dẫn nguồn tin giấu tên trắng trợn nói thẳng: “Sẽ không có việc gì xảy ra nếu các bên liên quan gạt sang một bên phán quyết của tòa”.
|
Cũng trong ngày 6.7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi lên giọng kêu “nhìn nhận khách quan” về cuộc tập trận phi pháp đang diễn ra ngày 11.7 xung quanh quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Ông Hồng ngụy biện rằng đó là “cuộc tập trận theo thông lệ nằm trong kế hoạch thường niên của hải quân”. Tuy nhiên, không những vi phạm chủ quyền Việt Nam, Trung Quốc lần này triển khai tới 3 hạm đội tham gia tập trận với nhiều chiến hạm, máy bay và trực thăng. Đây được cho là động thái thị uy khi cuộc tập trận kết thúc đúng một ngày trước phán quyết.
Cùng ngày, Trung Quốc bất ngờ tuyên bố máy bay vận tải nội địa Y-20 chính thức được đưa vào phục vụ không quân. Tân Hoa xã khoe rằng với tải trọng lúc cất cánh tối đa khoảng 200 tấn, Y-20 phù hợp cho việc vận chuyển hàng hóa, con người cho khoảng cách dài trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Chuyên san IHS Jane's Defence Weekly dẫn lời các chuyên gia cảnh báo máy bay này sẽ là một trong những khí tài chủ lực của Trung Quốc trong việc hỗ trợ và bảo vệ những tiền đồn phi pháp ở Biển Đông.
Lo ngại căng thẳng leo thang
Trả lời Thanh Niên, các chuyên gia quốc tế nhận định Trung Quốc đang có những hành động tỏ ý sẽ không thừa nhận phán quyết của PCA. Giáo sư James Holmes, thuộc Trường chiến tranh hải quân Mỹ, nhận xét Trung Quốc tiến hành một cuộc tập trận xa và đông đảo như vậy nhằm tỏ rõ với thế giới rằng sẽ bác bỏ phán quyết của PCA và có đủ sức mạnh quân sự để đạt được tham vọng. Tương tự, ông Gregory Poling, Giám đốc Chương trình sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á - Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ), nói: “Trung Quốc đã có những hành động để cho thấy thái độ với phán quyết” và lo ngại sắp tới nước này sẽ có hành động leo thang, gây căng thẳng.
Ngô Minh Trí
|
Bình luận (0)