Tự chủ tiếp nhận thông tin

19/03/2025 04:06 GMT+7

'Mạng xã hội đang trở thành quyền lực tiềm ẩn với tư tưởng hàng triệu người Việt'. Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã nhấn mạnh điều này tại một hội thảo vừa diễn ra.

Thực tế những năm qua, sự bùng nổ của mạng xã hội đang thay đổi đời sống của hầu hết mọi người. Song hành cơ hội tiếp cận thông tin ngày càng nhiều hơn, mạng xã hội ngược lại cũng khiến nhiều người mất đi sự tự chủ, bị dẫn dắt về thông tin, nhận thức.

Trước hết, chính lượng thông tin khổng lồ và dòng chảy thông tin cuồn cuộn khiến cho nhiều người không thể phân biệt thông tin thật - giả, đúng sai. Đồng thời, nhiều người, thậm chí là những người có học thức, cũng không có khả năng kiểm chứng thông tin để tìm hiểu cặn kẽ.

Không những vậy, công nghệ về trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phát triển, nhất là các ứng dụng AI tạo sinh đang bùng nổ, khiến cho việc làm giả thông tin trở nên thuyết phục, "chân thật" hơn. Bởi thông qua AI tạo sinh, nhiều video hay hình ảnh giả mạo được tạo dựng mà không nhiều người có thể phân biệt. Cứ thế, tin giả ngày càng sinh sôi nảy nở.

Không chỉ rủi ro về tin giả, mạng xã hội còn tạo nên những hình tượng, cá nhân có sức lan tỏa, ảnh hưởng lớn trên cộng đồng mạng (tạm gọi là các KOL). Trong số các KOL, một thực tế đã cho thấy không ít người đã lợi dụng ảnh hưởng của cá nhân để đạt được mục đích riêng: quảng bá hay giới thiệu các loại sản phẩm kém chất lượng, quảng cáo "lố" nhiều sản phẩm dịch vụ... Rồi bao gồm cả lợi dụng sức ảnh hưởng của bản thân, nhiều KOL xem đó là quyền lực để đe dọa, vụ lợi từ người khác.

Đó là thực trạng đang tồn tại với vô số những dẫn chứng được nêu ra quá rõ ràng. Và hậu quả của hiện thực này là không hề nhỏ khi nhiều người bị lừa tiền, lầm tin mà mua sản phẩm kém chất lượng, hay xa hơn là bị dẫn dắt bởi các tin tức sai sự thật qua đó bị thao túng quan điểm mà không nhận ra.

Khi bị lạc giữa nhiều thông tin sai, hoặc không chính xác, không đầy đủ kết hợp cùng việc bị ảnh hưởng bởi những cá nhân khác, người tiếp nhận thông tin dần bị "dắt mũi" lúc nào không hay. Hậu quả của việc bị "dắt mũi" này có khi còn phải trả giá trước pháp luật vì tiếp tay truyền bá các tin đồn sai sự thật.

Tất nhiên, chẳng riêng gì VN mà nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang phải đối mặt với tình trạng trên. Thậm chí, sự tác động dư luận, tư tưởng đó còn được lợi dụng cho những mục đích chính trị, điển hình là dùng mạng xã hội để thao túng kết quả bầu cử ở nhiều quốc gia đã xảy ra gần đây.

Trước một thực trạng như vậy, bản thân mỗi người trước hết phải có khả năng tự chủ về tiếp nhận thông tin, cần chọn lọc những kênh thông tin chính thống, uy tín. Kèm theo đó, bản thân mỗi người cần tự trang bị khả năng kiểm tra thông tin khi tiếp nhận, luôn giữ thái độ cẩn trọng với những thông tin không chính thức.

Không chỉ người dân, để giải quyết tình trạng trên thì các cấp chính quyền và cơ quan ban ngành cũng cần tăng cường minh bạch hóa thông tin, kịp thời phản hồi hay thông tin chính xác, thuyết phục các vấn đề. Điều này sẽ góp phần quan trọng vào việc ngăn chặn các tình trạng tiêu cực nêu trên.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.