Từ cuộc xung đột Ukraine, nhìn lại kho UAV của Iran

Theo bài viết đăng trên The Wall Street Journal ngày 17.9, đây là lần đầu tiên Nga triển khai vũ khí nước ngoài trên quy mô lớn tại Ukraine kể từ khi xung đột bùng nổ hồi cuối tháng 2.

Theo đại tá Rodion Kulagin, chỉ huy pháo binh tại Lữ đoàn Cơ giới 92 của Ukraine, UAV Shahed-136 của Iran đã bắt đầu xuất hiện trên các vị trí thiết giáp và pháo binh của Ukraine ở Kharkiv.

Chỉ tính trong phạm vi hoạt động của lữ đoàn, các UAV này đã phá hủy 4 khẩu lựu pháo tự hành (cả hai loại 152 mm và 122 mm) cũng như 2 xe bộ binh bọc thép BTR.

Iran phủ nhận việc bán UAV tấn công cho Nga bất chấp cáo buộc của giới chức Mỹ và Ukraine, nhưng năng lực UAV của Tehran là điều khó có thể chối cãi.

“Trò chơi drone quyền” của Iran (chơi chữ từ “Games of Throne”, hay “Trò chơi vương quyền”, bộ phim truyền hình nổi tiếng của HBO) bắt đầu từ những năm 1980 trong xung đột với Iraq.

Giữa xung đột, lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) của Iran đã khởi động chương trình nghiên cứu và chế tạo những chiếc UAV trinh sát đầu tiên.

Sau cuộc chiến với Iraq, chương trình UAV tiến triển tương đối nhanh chóng, một phần nhờ sự hỗ trợ học thuật liên tục từ các trường như Đại học Công nghệ Sharif.

IRGC cũng tình cờ nhận được rất nhiều sự trợ giúp gián tiếp từ nước ngoài, khi họ khôi phục được một số UAV công nghệ cao của phương Tây bị rơi ở Iran.

Ngày nay, UAV của Iran có thể tiếp cận hầu hết mọi nơi ở Trung Đông nhờ mang theo nhiều nhiên liệu hơn và sử dụng định vị vệ tinh. Các mẫu UAV tối tân nhất bao gồm Shaded-129, Fotros, Saeqeh-2 và Mohajer-6.

Một số mẫu UAV được cho là có tầm bay lên tới 1.000 km và thời gian bay đến 24 giờ, trong khi phần lớn UAV có thể mang bom dẫn đường thu nhỏ và sẽ sớm được trang bị tên lửa có khả năng tiếp cận mục tiêu cách xa tới 8 km.

Trong vài năm qua, Iran đã xuất khẩu UAV sang các nước như Ethiopia và Venezuela. Tehran cũng cung cấp một số lượng lớn UAV cho các lực lượng ủy nhiệm trên khắp Trung Đông, từ Hezbollah ở Lebanon đến Houthi ở Yemen. Vì vậy, Mỹ đã cấm vận chương trình UAV của Iran vào tháng 10.2021.

Ngoài ra, Iran đã thành lập một nhà máy sản xuất UAV ở Tajikistan, góp phần củng cố vị thế cường quốc UAV của Tehran trong khu vực.

Hồi tháng 7, hải quân Iran đã công bố thành lập lực lượng mà họ gọi là đơn vị “tàu sân bay chở UAV” đầu tiên của nước này. Hình ảnh về buổi lễ trên truyền hình nhà nước cho thấy các UAV cất cánh từ nhiều con tàu và thậm chí cả tàu ngầm.

Sự kiện này diễn ra chỉ một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Israel Yair Lapid ký thỏa thuận an ninh củng cố mặt trận chung chống Iran.