Đây là thành quả của nhóm tác giả Eric Guerassimoff, Andrew Hardy, Nguyễn Phương Ngọc, Emmanuel Poisson, Trần Xuân Trí… với 12 tiểu luận công phu được khởi động từ năm 2018 tại Đại học Paris (Pháp).
Bìa sách Lao động di cư trong lịch sử Việt Nam thời Pháp thuộc
Ảnh: OMEGA+
Khảo tả đối tượng lao động di cư mà trọng tâm là di dân người Việt trong không gian đế quốc, đặc biệt trong bối cảnh chính trị phức tạp khi VN tồn tại 2 chế độ Bắc kỳ và Trung kỳ bảo hộ, còn Nam kỳ thuộc địa, các tác giả đã dựng lại bối cảnh rộng lớn nơi người lao động vì sinh kế cũng như vì nhiều động lực khác nhau phải chịu nhiều hoàn cảnh éo le trong và ngoài nước. Trong số đó, một số lượng lớn là lao động người Bắc di cư vào Nam do tình trạng đói nghèo triền miên và áp lực tuyển mộ lao động của đế quốc.
Quyển sách chia thành 3 phần: phần đầu về những động lực thúc đẩy di cư ở VN giai đoạn này, phần 2 về trung gian trong tổ chức di cư lao động và phần 3 là những tư liệu trực tiếp lẫn gián tiếp về chủ đề này. Các tác giả cũng khoanh vùng giai đoạn để có một khảo tả cụ thể, chân xác là những năm 1860 - 1950. Tác giả Andrew Hardy, người viết lời dẫn cho cuốn sách, nhấn mạnh số lượng hàng chục ngàn người Việt làm việc trong môi trường đế quốc trong giai đoạn 1920 - 1930 phản ánh một phần về bối cảnh kinh tế, chính trị, xã hội của VN lúc bấy giờ.
Trong suốt các bài tiểu luận, các tác giả đã dày công thống kê, sàng lọc, so sánh và thậm chí cung cấp cả những hợp đồng lao động, thư tịch… của nhóm người Việt và những nhóm người khác di cư trong môi trường đế quốc đầu thế kỷ 20. Như Andrew Hardy nhận định, việc phác họa lại bức tranh rộng lớn đó "nhằm làm sáng tỏ lịch sử di dân đế quốc về mặt chính trị", từ đó cung cấp một nguồn tư liệu khả tín về thời đoạn lịch sử - chính trị này.
Bình luận (0)