Tưởng nhớ kiến trúc sư Kazik, 'người bạn lớn của Hội An'

Dự lễ kỷ niệm có Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Ba Lan tại Việt Nam, ngài Wojciech Gerwel và lãnh đạo tỉnh Quảng Nam.

Từ đầu thập niên 1980, kiến trúc sư Kazimierz Kwiatkowski (1944-1997), tên thân mật là Kazik, tình nguyện sang Việt Nam phục chế di tích cổ tại Mỹ Sơn, thông qua một chương trình được ký kết giữa 2 Chính phủ Việt Nam - Ba Lan. Trong thời gian ở khu di tích Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam), đã có 8 người trong đoàn khảo cổ của kiến trúc sư Kazik thiệt mạng do bom đạn còn lại sau chiến tranh và bệnh tật.

Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Ba Lan tại Việt Nam, ngài Wojciech Gerwel (giữa), trao đổi với lãnh đạo TP.Hội An tại lễ kỷ niệm

nam thịnh

Năm 1981, kiến trúc sư Kazik bắt đầu tiếp xúc với Hội An và nhanh chóng nhận ra những giá trị nổi bật toàn cầu của vùng đất này. Ông đã nỗ lực vận động chính quyền địa phương tiến hành các biện pháp bảo tồn, trùng tu đô thị cổ Hội An, đồng thời cố gắng giới thiệu những nét riêng biệt của Hội An ra thế giới.

Ông luôn kiên trì theo đuổi nguyên tắc trùng tu “khảo cổ học”, trong đó di tích gốc sẽ được giữ gìn nguyên vẹn ở mức tối đa và các biện pháp trùng tu chỉ được áp dụng để duy trì hiện trạng. Đích thân kiến trúc sư Kazik quay về Ba Lan chỉ để mang hóa chất quay lại Việt Nam phục vụ cho công tác trùng tu. Chính nhờ nguyên tắc này mà Hội An và Mỹ Sơn sau đó đã được công nhận Di sản văn hóa thế giới.

Người đặt viên gạch đầu tiên

Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND TP.Hội An, cho biết buổi lễ kỷ niệm là dịp để mọi người ôn lại những kỷ niệm đáng nhớ, bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đối với cố kiến trúc sư Kazik. Nhớ Kazik là nhớ về một người bạn lớn của nhân dân Hội An, người luôn sống hết mình cho di sản, cho khoa học.

“Kazik một trong những người đặt viên gạch đầu tiên trên con đường đưa Hội An đến với danh hiệu Di sản văn hóa thế giới. Kazik đã có nhiều đóng góp đặc biệt quan trọng cho công tác trùng tu và bảo tồn, phát huy giá trị của di sản Hội An”, ông Sơn nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi lễ, đại sứ Wojciech Gerwel cũng bày tỏ niềm tự hào về cố kiến trúc sư Kazik.

“Tôi thật sự bày tỏ lòng ngưỡng mộ đối với ông Kazik với những gì mà ông đã cống hiến cho Việt Nam nói chung và Hội An nói riêng. Cố kiến trúc sư Kazik là người kết nối, gắn kết cho tình hữu nghị giữa 2 nước Việt Nam – Ba Lan”, đại sứ Wojciech Gerwel nói.

Kiến trúc sư Kazik xứng danh là người đầu tiên chú ý đến giá trị đặc biệt của phố cổ Hội An. Quá trình nghiên cứu, lập hồ sơ trình lên UNESCO cho đến khi được công nhận là Di sản văn hóa thế giới kéo dài gần 20 năm, đã gặp không ít những khó khăn, nhưng ông chưa bao giờ nản lòng và từ bỏ. Ông qua đời ngày 19.3.1997, khi đang trùng tu tại Huế.

Ngày 4.12.1999, Hội An chính thức được vinh danh Di sản văn hóa thế giới của nhân loại. Để tri ân công lao của ông đối với việc bảo tồn và phát huy Di sản văn hóa thế giới Hội An, năm 2007 TP.Hội An xây dựng công viên ở trung tâm phố cổ và đặt bức tượng bán thân của ông tại đây.

Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam dâng hoa tưởng niệm

nam thịnh