Ukraine đối diện năng lực tác chiến điện tử Nga

Trong chiến sự, Ukraine và Nga đều được cho là đã sáng tạo khi ứng dụng máy bay không người lái (UAV) thương mại trong do thám và tấn công chiến thuật. Theo trang EastMojo ngày 25.12, đây có lẽ là lần đầu tiên trong lịch sử, một sản phẩm tiêu dùng phi quân sự nhanh chóng thích nghi và trở thành một vũ khí chiến thuật lợi hại để do thám, tấn công và tuyên truyền hữu hiệu. Qua hơn 10 tháng, UAV thể hiện vai trò nổi bật trong quân đội Ukraine, nhưng cũng vấp phải công nghệ tác chiến điện tử đáng gờm của Nga.

Hệ thống gây nhiễu Pole-21 của quân đội Nga

chụp màn hình TASS

Góc nhìn mới ở tiền tuyến

Với các binh sĩ Ukraine, UAV thương mại của hãng DJI (Trung Quốc) là lựa chọn hàng đầu để đẩy lùi lực lượng Nga. UAV được chuộng nhất là các mẫu Mavic nặng chưa đến 1 kg, có thể bay khoảng 10 km trong 45 phút. Đây không phải là vũ khí hủy diệt, nhưng trang bị những công nghệ trọng yếu để giúp giành lợi thế trên chiến trường. Các UAV gắn thẻ định vị, giúp các đơn vị pháo binh xác định mục tiêu chính xác, thay vì phải điều binh sĩ trinh sát và báo cáo. UAV còn sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tránh chướng ngại vật, quay về khi pin yếu hoặc bị gián đoạn liên lạc, ghi lại hình ảnh rõ nét để các binh sĩ lên kế hoạch.

Ukraine đối diện năng lực tác chiến điện tử Nga

Các binh sĩ Ukraine còn phát trực tiếp những đoạn phim UAV được cải tiến ném lựu đạn vào các mục tiêu Nga làm công cụ tuyên truyền hiệu quả, thu hút hàng triệu lượt xem. Dù không gây sát thương lớn, UAV này truyền những hình ảnh gây tác động tâm lý và còn hiệu quả về mặt chi phí, nếu xét đến việc dùng một UAV thương mại giá 1.000 USD để gây thiệt hại một xe tăng trị giá 5 triệu USD. Ngoài ra, nếu như trong Thế chiến 1 và Thế chiến 2, những chiến hào giúp các binh sĩ ẩn nấp thì giờ đây với một UAV nhỏ bé nhìn xuống, vị trí của họ hoàn toàn có thể bị phơi bày.

Các binh sĩ Ukraine điều khiển UAV gần Bakhmut

Reuters

Năng lực đáng gờm của Nga

Dù vậy, UAV của Ukraine cũng không phải lúc nào cũng hiệu quả khi đối mặt với năng lực tác chiến điện tử của Nga, theo Forbes ngày 25.12. Chỉ vài tuần sau khi đưa quân sang, Nga đã điều động hạ tầng gây nhiễu tác động đến các UAV và thậm chí những hệ thống phức tạp của Ukraine.

Tổng thống Putin nói sẵn sàng đàm phán

Hãng Reuters đưa tin Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 25.12 tuyên bố sẵn sàng đàm phán với tất cả các bên liên quan về những giải pháp chấp nhận được đối với cuộc xung đột tại Ukraine, nhưng họ từ chối. “Tôi tin rằng chúng tôi đang hành động đúng hướng, chúng tôi bảo vệ lợi ích quốc gia, nhân dân và dân tộc. Chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc bảo vệ công dân của mình”, ông Putin phát biểu. Ukraine và phương Tây chưa bình luận về phát biểu trên của nhà lãnh đạo Nga.

Xem nhanh: Chiến dịch Nga ngày 304, ông Zelensky kêu gọi tạo phép màu Giáng sinh, Ukraine phòng không ra sao?

Cùng ngày, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho hay đã đẩy lùi các đợt tấn công của Nga tại 15 khu vực ở Kharkiv, Donetsk và Luhansk, đồng thời cáo buộc Nga phóng 5 tên lửa và 90 quả rốc két vào thành phố Kherson khiến ít nhất 16 người thiệt mạng và 64 người bị thương. Nga chưa bình luận về những thông tin trên. Trong khi đó, Hãng Sputnik đưa tin lực lượng Nga đã vô hiệu hóa một nhóm lính đánh thuê nước ngoài ở hướng thành phố Donetsk và các đơn vị của Ukraine tại khu vực này. Bộ Quốc phòng Nga cho hay phía Ukraine và lính đánh thuê tổn thất 60 binh sĩ, 4 xe bọc thép và 3 xe bán tải. Phía Kyiv chưa bình luận.

Lực lượng tác chiến điện tử của Nga đã ngăn chặn các UAV định vị và liên lạc, khiến chúng mất đi độ chính xác. Theo một nghiên cứu mới đây của Viện các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), đánh bại độ chính xác của đối phương có ý nghĩa sống còn đối với một đơn vị quân đội.

Tổ chức An ninh và hợp tác châu Âu (OSCE) lưu ý về số lượng lớn các hệ thống tác chiến điện tử của Nga ở miền đông Ukraine. Trong số đó có các hệ thống tín hiệu tình báo TORN và SB-636 Svet-KU có thể định vị chính xác các đơn vị của Ukraine bằng cách theo dõi sóng vô tuyến. Ngoài ra, hệ thống RB-341V Leer-3 có thể phối hợp với các UAV Orlan-10 mang theo thiết bị gây nhiễu di động trên xe tải Kamaz-5350, hoặc các thiết bị gây nhiễu vô tuyến R-934B Sinitsa và R-330Zh Zhitels chặn các liên kết với vệ tinh.

5 vũ khí chính trong gói viện trợ quân sự mới của Mỹ cho Ukraine

Theo RUSI, trong số hàng ngàn UAV do Ukraine sở hữu vào tháng 2, đã có đến 90% bị bắn hoặc rơi trong mùa hè, khiến Kyiv khẩn cấp kêu gọi các đồng minh hỗ trợ.