Uống bia cũng phải theo mệnh lệnh

Bạn muốn uống loại bia nào? Hãy về xem kỹ lại chỉ thị nhé! - Ảnh minh họa của Shutterstock

Cách đây tròm trèm một năm, dư luận cũng đã có lần xôn xao trước tin chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ban hành công văn về việc chung tay góp sức hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ các sản phẩm bia sản xuất trên địa bàn tỉnh, trong đó kêu gọi ưu tiên uống loại bia S. Ngay sau đó, Bộ Tư pháp đã “tuýt còi”, đề nghị địa phương này hủy văn bản nêu trên vì có một số vấn đề chưa phù hợp. Cứ ngỡ chuyện khuyến khích uống rượu bia đã có một bài học kinh nghiệm, tránh được tiền lệ không tốt. Ấy vậy mà, sau một năm thì một sự việc tương tự đã xảy ra.

Câu chuyện bắt đầu từ việc 7 cán bộ của Sở Giáo dục tỉnh trong một cuộc liên hoan sau hội nghị ngành đã không uống bia "của tỉnh" mà lựa chọn một loại bia khác. Nhân viên nhà hàng liền nhắn tin mách lãnh đạo tỉnh và ngay sau đó 7 cán bộ liên quan đã bị nhắc nhở trong cuộc họp nội bộ và buộc phải viết bản tường trình.

Chuyện sẽ như thế nào nếu mỗi địa phương đều xem điều này thành như một “thường lệ”? Việc nhắc nhở hay buộc viết bản tường trình chẳng khác nào một chế tài áp đặt cho người nào vi phạm lời kêu gọi kiểu mệnh lệnh ấy. Nó đang thô bạo tước đi quyền tự do trong sinh hoạt đúng pháp luật của người dân. Đó là chưa kể, đất nước đang hội nhập phát triển, nếu mỗi địa phương đều có thói quen bao biện cho các sản phẩm “gà nhà” của mình mà bỏ qua quy luật cạnh tranh thì nền kinh tế nước nhà sẽ như thế nào.

Trước việc này, nhiều người đã lên tiếng phản ứng khá mạnh mẽ. Riêng tôi cũng không đồng tình với cách giải thích rằng địa phương mong muốn cơ quan, ban ngành đẩy mạnh ưu tiên sử dụng hàng được sản xuất trong tỉnh, phù hợp với chủ trương “Ưu tiên dùng hàng Việt”. Với việc xác định đích danh rõ tên một nhãn hàng, một thương hiệu thì đúng là có một sự phân biệt đối xử, không bình đẳng với các nhãn hàng khác đang có mặt ở Việt Nam. Có thể địa phương đang tạo một môi trường đầu tư kinh doanh cho nhãn bia này vì lý do nhà máy này đã đóng góp ngân sách cho tỉnh, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội nhưng cách thực hiện qua hàng loạt sự việc đã diễn ra từ trước đến nay, dường như có phần mang tính cục bộ, địa phương.

Cũng mới đây thôi, vào đầu tháng 9, một giấy mời do Chánh Văn phòng UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ký có đóng dấu “hỏa tốc” chỉ với nội dung mời các lãnh đạo chủ chốt của tỉnh, thủ trưởng sở ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh, lãnh đạo huyện trên địa bàn đến tham gia lễ hội “Tôi yêu bia S.” được tổ chức ngày 5.9 tại địa phương này. Quả là một cách làm việc… chẳng giống ai.

Rõ ràng, khi ban hành những văn bản hành chính kiểu này, dù là khuyến khích, kêu gọi hay mệnh lệnh đi nữa đều không nên. Chuyện sẽ như thế nào nếu mỗi địa phương đều xem điều này thành như một “thường lệ”? Việc nhắc nhở hay buộc viết bản tường trình chẳng khác nào một chế tài áp đặt cho người nào vi phạm lời kêu gọi kiểu mệnh lệnh ấy. Nó đang thô bạo tước đi quyền tự do trong sinh hoạt đúng pháp luật của người dân. Đó là chưa kể, đất nước đang hội nhập phát triển, nếu mỗi địa phương đều có thói quen bao biện cho các sản phẩm “gà nhà” của mình mà bỏ qua quy luật cạnh tranh thì nền kinh tế nước nhà sẽ như thế nào.

Tôi cho rằng, mọi người phản ứng mạnh với chuyện này là cũng có cái lý. Vì ai cũng lo lắng rất có thể trong tương lai sẽ bị bủa vây bởi sự kiểm soát từ ngày càng nhiều văn bản hay mệnh lệnh “lạ” tương tự như thế. Làm sao đồng tình cho được khi mà cuộc sống của mình có nguy cơ bị gò bó, trói buộc trong cái vòng “kim cô” vô hình.

Có một câu hỏi mà dư luận hiện đang rất quan tâm. Đó là, còn bao nhiêu trường hợp nữa sẽ bị nhắc nhở, bị viết tường trình nếu như địa phương vẫn còn tiếp tục giữ mãi quan điểm lãnh đạo kiểu này. Câu trả lời dường như vẫn còn bỏ ngỏ.