U đường mật hầu hết ác tính
Theo tiến sĩ - bác sĩ Võ Văn Hùng, Phó trưởng khoa Tiêu hóa - Gan - Mật, Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM), sỏi mật là nguyên nhân ngoại khoa chính gây ra tình trạng vàng da nhưng nguyên nhân đáng sợ nhất là ung thư đường mật.
Ông H.H.Q (60 tuổi, ngụ TP.HCM) là một trường hợp bệnh lý gan mật điển hình vừa được phẫu thuật điều trị tại Bệnh viện Bình Dân. Những tháng gần đây, người thân nhận thấy da và mắt ông Q. vàng hơn bình thường. Bản thân ông Q. không chú ý đến điểm này và cũng không cảm thấy cơ thể có gì thay đổi, không đau đớn hay khó chịu.
Khoảng 10 ngày trước khi nhập viện, ông Q. bắt đầu có triệu chứng ngứa toàn thân, nước tiểu vàng sậm và đau bụng nên đi khám. Qua thăm khám ban đầu, ông Q. được chuyển đến Bệnh viện Bình Dân để thực hiện các xét nghiệm sâu hơn. Tại đây, ông được chẩn đoán giãn đường mật, u đường mật vùng ống gan và được chỉ định phẫu thuật điều trị. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy bệnh nhân bị ung thư đường mật.
“Vàng da do các u lành tính rất hiếm gặp, các khối u phát hiện trên đường mật đa số là ác tính. Ung thư đường mật ít gặp hơn ung thư gan, nhưng bệnh thường được phát hiện khá trễ, ảnh hưởng đến kết quả điều trị và thời gian sống”, bác sĩ Hùng thông tin.
Cũng theo bác sĩ Hùng, nhiều nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân ung thư đường mật trong gan là 15,9% và ung thư đường mật ngoài gan là 27,8%. Tuổi mắc bệnh trung bình trong cộng đồng là 50 - 70 tuổi, nam nhiều hơn nữ và khoảng 25 - 57% có kèm sỏi mật.
“Hiện nay, việc phát hiện sớm ung thư đường mật còn rất khó khăn, đặc biệt là khi có kết hợp sỏi đường mật. Đa số trường hợp khi phát hiện đã có xâm lấn các mạch máu quan trọng của gan, gây khó khăn cho phẫu thuật triệt để cắt bỏ khối ung thư”, bác sĩ Hùng cảnh báo.
Dấu hiệu sớm của bệnh
Theo bác sĩ Hùng, các triệu chứng thường gặp là dấu hiệu cảnh báo ung thư đường mật gồm: Vàng da là triệu chứng phổ biến nhất, xuất hiện ở khoảng 90% trường hợp. Đau bụng xuất hiện ở 30 - 50% bệnh nhân. Đôi khi bệnh nhân vào viện vì sốt nhiễm trùng đường mật. Các triệu chứng khác có thể gặp là: ngứa toàn thân, thiếu máu, chán ăn sụt cân. Trong các trường hợp bệnh đã tiến triển giai đoạn muộn, người bệnh có xuất hiện báng bụng (dịch trong bụng).
Một số yếu tố có thể tăng nguy cơ ung thư đường mật được bác sĩ cảnh báo là: nhiễm trùng mạn tính, nhiễm ký sinh trùng, tiếp xúc các hóa chất dùng trong công nghiệp cao su, có nang đường mật, xơ gan bẩm sinh, viêm đường mật xơ hóa nguyên phát, viêm loét đại tràng. Đặc biệt, ung thư đường mật trên bệnh nhân viêm loét đại tràng có khuynh hướng diễn tiến trầm trọng hơn.
Vì không thể dự phòng hoàn toàn bệnh ung thư đường mật, các bác sĩ chuyên khoa gan - mật - tụy khuyến cáo người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt trên
50 tuổi là lứa tuổi thường gặp của bệnh ung thư đường mật. Đồng thời, tránh các yếu tố thuận lợi của bệnh như: tránh tiếp xúc hóa chất độc hại; điều trị tốt các bệnh nhiễm trùng mạn tính, bệnh ký sinh trùng (như giun sán), bệnh sỏi mật, các bệnh đường mật khác (nang đường mật, xơ gan, viêm đường mật xơ hóa…), bệnh viêm loét đại tràng…
Các trường hợp có đau vùng bụng trên bên phải, tiểu vàng sậm, vàng da, vàng mắt nên đến ngay các trung tâm y tế để phát hiện bệnh sớm trong giai đoạn còn có thể phẫu thuật triệt để.
|
Theo tiến sĩ - bác sĩ Võ Văn Hùng, hiện tại phẫu thuật triệt để là phương pháp duy nhất cải thiện thời gian sống còn của bệnh nhân ung thư đường mật. Tuy nhiên, có trên nửa số trường hợp trong khi phẫu thuật phát hiện có di căn dù các phương tiện chẩn đoán trước mổ cho thấy còn khả năng làm phẫu thuật triệt để. Trong nhiều trường hợp được phát hiện, khối u thường đã xâm lấn gan vào các cấu trúc quan trọng lân cận như mạch máu và bạch huyết. Do bản chất xâm lấn tại chỗ và do vị trí quan trọng của vùng rốn gan (chỗ chia của 2 ống gan), khả năng phẫu thuật điều trị triệt để ít và khó thực hiện.
Phẫu thuật điều trị ung thư đường mật là phẫu thuật phức tạp, chỉ được thực hiện tại một số trung tâm ngoại khoa lớn của Việt Nam.
Tỷ lệ tử vong trước, trong và sau phẫu thuật là 1,3 - 11%; tỷ lệ biến chứng sau phẫu thuật là 35 - 50%.
|
Bình luận (0)