Việc làm xanh: Bàn tay giữ gìn mạch sống đô thị

Công nhân bảo trì hơn 3 thập niên

Ông Võ Dũng (57 tuổi), đã gắn bó với Nhà máy nước Thủ Đức thuộc Tổng công ty cấp nước Sài Gòn TNHH Một thành viên (Sawaco) với vị trí sửa chữa, bảo trì máy móc tại nhà máy.

Điều đặc biệt, vợ và con trai ông Dũng đều là nhân viên của Sawaco. Hiện nay, cả gia đình sống ở cư xá của Nhà máy nước Thủ Đức.

Theo lời ông Dũng, từ nhỏ, ông đã quen thuộc với không gian, thiết bị trong nhà máy vì ba ông cũng làm việc ở đây: "Tôi thường đi theo ba, xem ba và các chú trong nhà máy làm việc, và từ đó tôi có niềm đam mê với máy móc, thích tìm hiểu cách chúng hoạt động. Khoảng năm 1990, tôi chính thức vào làm cho nhà máy. Thời điểm này, các máy móc bị hư hỏng phụ tùng nhiều, các dây chuyền bị ảnh hưởng, do đa số là hàng nhập khẩu, nước ta chưa được dỡ lệnh cấm vận. Do đó, tôi và anh em trong nhà máy phải nghĩ nhiều cách để sửa chữa, đảm bảo máy bơm từ nhỏ đến lớn đều hoạt động hiệu quả. Nhờ vậy mà nhà máy duy trì được việc cung cấp nước sạch cho thành phố".

ẢNH: T.N

Kể lại một kỷ niệm đáng nhớ trong ngành, ông Dũng nói vào khoảng năm 1992 - 1993, đường ống nước truyền tải ở An Phú (nay thuộc TP.Thủ Đức) bị bể. Do áp lực nước rất lớn (khoảng 2.000 đơn vị), nên một nắp đan nặng khoảng 2 tấn bị đẩy tung lên xuống liên tục. Khi sự cố xảy ra, đội ngũ sửa chữa phải khẩn trương, sửa chữa ngay trong vòng 24 giờ. Sau nhiều giờ "căng như dây đàn", đội ngũ đã khắc phục nhanh chóng, giảm thiểu thất thoát nước và đảm bảo việc cấp nước được phục hồi kịp thời.

Người đàn ông ngũ tuần ví von công việc của mình như là "lính cứu hỏa", trực chiến 24/24 để nếu có sự cố thì phải đến xử lý ngay.

Nghe nhiều kỷ niệm giải quyết những vấn đề kỹ thuật của nhà máy trong 34 năm làm nghề của ông Dũng, có thể hình dung được ông là một thợ lành nghề, có kiến thức thực chiến về cơ khí.

"Bây giờ tôi chỉ cần đặt tua vít vào máy bơm rồi áp tay nghe là biết chỗ cần sửa", ông Dũng chắc nịch và kể thêm về những sáng kiến của mình như chế tạo ra cảo (vam) chuyên dụng để tách các bộ phận của thiết bị một cách an toàn và hiệu quả, tránh hư hỏng do dùng búa, hay chuyện sáng chế thêm một số van chịu được môi trường a xít, không bị hóa chất ăn mòn trong nhà máy.

ẢNH: NVCC

Sau nhiều năm làm nghề, với những cống hiến và sáng tạo của mình, năm 2018, ông được nhận Giải thưởng Tôn Đức Thắng lần thứ 18.

"Các sáng kiến của mình cũng muốn giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị, giảm thiểu nhu cầu thay thế thường xuyên, đảm bảo nhà máy cấp nước sạch ổn định, hiệu quả thôi. Mình làm mình phục vụ trực tiếp cho người dân thành phố mà", ông Dũng chia sẻ.

Cập nhật công nghệ mới, làm lợi cho doanh nghiệp

Câu chuyện luôn tự đổi mới mình của anh Nguyễn Hà Anh Tuấn (41 tuổi), kỹ thuật viên Nhà máy nước Tân Hiệp (H.Hóc Môn, thuộc Sawaco), làm chúng tôi nhiều phần mến mộ. Anh Tuấn nói: "Tôi đang làm Tổ trưởng Tổ Kỹ thuật, Ban Kỹ thuật - Công nghệ của nhà máy. Nhưng trước đó, năm 2004, tôi làm công nhân vận hành bơm nước sạch".

Lúc mới vào làm, anh Tuấn được đào tạo kiến thức cơ bản về ngành cấp nước như xử lý nước, vận hành máy móc và xử lý sự cố. Nhưng với tinh thần ham học hỏi, anh ưa tham gia các khóa đào tạo nghiệp vụ và sau đó, để nâng cao trình độ chuyên môn, anh quyết ghi danh đại học và tốt nghiệp Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP.HCM vào năm 2004, chuyên ngành cơ khí chế tạo máy.

ẢNH: T.N

"Dù lúc đó để vận hành trạm bơm thì chỉ cần bằng trung cấp thôi, nhưng tôi thấy dần dần máy móc, thiết bị sẽ phát triển thì mình cũng cần nâng cấp để điều khiển được nó, vận hành an toàn hơn. Sáng, tôi làm việc theo ca phân công, chiều tôi chạy 40 km xuống Thủ Đức học", anh Tuấn nói.

Đúng như dự đoán của anh, nếu như trước đây anh phải trực tiếp vận hành bơm nước thủ công thì kể từ năm 2007, nhà máy đã cải tiến, lần lượt lắp các tủ điện tự động rồi cho điều khiển hệ thống bơm tự động. Và anh Tuấn đã "đón đầu" thay đổi này, nhờ những kiến thức nền tảng thời đại học.

Hiện nay, với vai trò tổ trưởng tổ kỹ thuật, anh Tuấn tập trung triển khai, kiểm tra việc thực hiện các phương án kỹ thuật, đảm bảo chất lượng và tiến độ các dự án được giao.

Những khi rảnh rỗi, anh sẽ tự nghiên cứu, học hỏi về các công nghệ và vật liệu mới trong ngành xử lý nước, nhất là những giải pháp ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến để cải tiến công nghệ và quy trình vận hành.

Có lẽ vì tinh thần tự học không ngừng này mà chỉ mới 2 năm qua, anh Tuấn đã có 6 sáng kiến, hỗ trợ đồng nghiệp thực hiện 20 sáng kiến, làm lợi hàng tỉ đồng cho nhà máy.

Điển hình là với sáng kiến lắp đặt hệ thống lược rác thô tại điểm thu nước từ sông Sài Gòn, do anh Tuấn tự thiết kế đã giúp ngăn rác thải trôi vào họng thu nước, giúp giảm chi phí thuê thợ dọn, tiết kiệm hơn 200 triệu đồng/năm và đảm bảo hoạt động sản xuất ổn định, liên tục, an toàn cho nhà máy.

Hay với sáng kiến cải tiến van phao tại Tháp chống va Hòa Phú (H.Củ Chi) từ hoạt động thủ công sang điều khiển tự động, anh Tuấn giúp nhà máy chủ động xử lý và hiệu quả trong mọi tình huống liên quan đến sự cố, chẳng hạn như ngăn ngừa tràn tháp chống va. Sáng kiến này tiết kiệm gần 500 triệu đồng/năm cho nhà máy và cho tới nay hoạt động rất hiệu quả.

ẢNH: T.N

Theo anh Tuấn, việc đảm bảo cung cấp nước sạch, an toàn và liên tục là một nhiệm vụ đầy thách thức, vì bất kỳ sự cố nào trong máy móc, thiết bị hay quy trình xử lý nước đều có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt của người dân và hoạt động của các cơ sở kinh doanh. Tuy nhiên, anh luôn tìm thấy động lực trong công việc và anh cảm thấy lạc quan mỗi khi nghĩ rằng nỗ lực của mình có ý nghĩa quan trọng.

"Tôi rất vui khi được đóng góp công sức nhỏ của mình cho cuộc sống người dân TP.HCM. Tôi hy vọng rằng mình sẽ gắn bó lâu dài với công việc này, và ngày càng có nhiều đóng góp thiết thực hơn nữa", anh Tuấn chia sẻ.

Anh Tuấn cho biết thêm: "Khi các nhà máy nước chuyển đổi số thì rất cần nhân sự có chuyên môn trong những lĩnh vực này. Do đó, tôi nghĩ rằng các bạn trẻ muốn làm việc trong lĩnh vực môi trường, đặc biệt là ngành cấp nước, phải nắm vững kiến thức chuyên môn và không ngừng học hỏi, đặc biệt là luôn cập nhật về công nghệ mới để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường".