Việt Nam 2020 và hành trình 25 năm phía trước

Trong một cuộc gặp mặt với sinh viên quốc tế đến thăm Việt Nam cách đây mấy năm, khi được hỏi ấn tượng đặc biệt nhất về đất nước này, vị nữ đại sứ của một quốc gia rất thành công trong công cuộc phát triển chia sẻ nhiều quan sát tâm đắc, trong đó nổi bật là khát vọng vươn lên mạnh mẽ của người Việt Nam và khả năng chống chịu kỳ lạ của họ trước khó khăn khắc nghiệt. Hơn thế nữa, thử thách càng khắc nghiệt, ý chí và sức vươn lên của họ càng mạnh mẽ.

PGS-TS Vũ Minh Khương Ảnh: Việt An

Lời đúc kết ấy quả thực đã ứng nghiệm trong năm 2020 này. Khi cả thế giới chao đảo về những khó khăn và tổn thất chưa từng có do đại dịch Covid-19 gây ra, Việt Nam không chỉ thể hiện khả năng chống chịu cao mà còn có những bước tiến ấn tượng mở đường cho hành trình phía trước. Lịch sử phát triển của thế giới cho thấy sau một khủng hoảng lớn, mỗi quốc gia có thể đi lên hay đi xuống, đi lên bao xa và đi xuống bao xa là tùy thuộc vào nền tảng xã hội, ý chí dân tộc và vai trò của những người đứng mũi chịu sào. Thật đáng mừng là từ trong giông tố Covid-19, Việt Nam đã nổi lên như một quốc gia có khả năng đi lên và đi lên rất xa sau cuộc khủng hoảng này. Nó cho thấy Việt Nam đang hội đủ những điều kiện cần thiết cho hành trình 25 năm phía trước, với quyết tâm đưa dân tộc đến phồn vinh hùng cường vào năm 2045 khi đất nước kỷ niệm 100 năm độc lập.

Khả năng chống chịu cao và bản lĩnh vững vàng của Việt Nam trong khủng hoảng Covid-19 trước hết thể hiện ở vị thế xuất sắc của Việt Nam trong bức tranh toàn cầu về kiểm soát đại dịch và tăng trưởng kinh tế. Về kiểm soát đại dịch, tính đến ngày 15.12.2020, khi thế giới có hơn 73 triệu người bị nhiễm và hơn 1,6 triệu người chết thì các con số tương ứng này của Việt Nam chỉ là 1.405 và 35. Nếu so với tỷ lệ trên 1 triệu dân thì Việt Nam thấp hơn 500 lần so với mức trung bình thế giới (14,7 so với 9.517 về tỷ lệ nhiễm; 0,4 so với 211 về tỷ lệ chết).

Một điểm nhấn mạnh nữa là trong sự sa sút của kinh tế và ách tắc hoạt động xã hội do dịch bệnh lây lan ở hầu khắp các nước, Việt Nam là một điểm sáng thu hút sự chú ý của cả thế giới. Về kinh tế, theo dự báo của Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ quốc tế, Việt Nam dự kiến tăng trưởng khoảng 2,8% trong năm 2020 so với mức suy giảm -4,4% của nền kinh tế toàn cầu. Bên cạnh đó, cuộc sống và sinh hoạt xã hội ở Việt Nam về cơ bản ổn định và thích ứng tích cực. Ngoài ra, cũng trong năm 2020, Việt Nam thể hiện đặc sắc những phẩm chất xã hội đã được gìn giữ và hun đúc hàng nghìn năm. Đó là tinh thần “lá lành đùm lá rách” trong khó khăn hoạn nạn. Những hình ảnh về ATM gạo và thực phẩm cùng những hành động tương thân tương ái trong giai đoạn gay cấn của dịch bệnh sẽ khó phai mờ.

Cũng trong năm 2020, Việt Nam không chỉ vững vàng vượt qua đại dịch mà còn nỗ lực chuẩn bị và nâng cấp nền móng cho hành trình phía trước. Trong đó, ba động lực phát triển - hội nhập quốc tế, nắm bắt cách mạng công nghiệp 4.0, và cải cách, có những bước tiến đặc biệt.

Về hội nhập quốc tế, Việt Nam thông qua hiệp định thương mại tự do với EU và hoàn tất hiệp định thương mại tự do với Anh. Từ giác độ quan sát quốc tế, Việt Nam vượt xa hầu hết các nước trong khu vực về độ quyết tâm và tính nhạy bén trong hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, với cương vị Chủ tịch khối ASEAN trong năm 2020, Việt Nam đã chủ trì một chương trình nghị sự phong phú và hiệu quả bất chấp sự hoành hành của đại dịch. Việc thông qua hiệp định thương mại tự do của toàn khối ASEAN với các đối tác chiến lược (RCEP) vào tháng 11.2020 là một dấu ấn lớn.

Về nắm bắt cuộc cách mạng số, Việt Nam cũng có những bước tiến quan trọng. Nỗ lực chuyển đổi số của chính phủ, doanh nghiệp và các địa phương đang có những chuyển động mạnh mẽ. Nhiều địa phương và doanh nghiệp đã xác định rõ chuyển đổi số là một động lực quan trọng trong phát triển với những bước đi cụ thể trong khảo sát và đầu tư. Đặc biệt, phát triển và sử dụng chính phủ điện tử đã có bước tiến lớn, trong đó có tỉnh như Bến Tre có bước tiến nhảy vọt.

Một biểu hiện rõ nhất về tiến bộ trong chuyển đổi số ở Việt Nam là các cuộc họp và hội nghị trực tuyến đang trở nên phổ biến. Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ có cơ sở hạ tầng số khá tốt mà còn có cả sự nhạy bén nắm bắt công nghệ để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Về cải cách, cùng với quá trình chuẩn bị cho Đại hội Đảng XIII, tầm nhìn đưa Việt Nam trở thành một nước phát triển vào năm 2045 đã từng bước đi vào cuộc sống. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, khi một mục tiêu rõ ràng và cụ thể, được gắn với ước mơ cháy bỏng mà cả dân tộc chia sẻ, được viết ra thành chiến lược và cương lĩnh rõ ràng, nó sẽ đem lại sức mạnh kỳ diệu mà hôm nay không phải ai cũng hình dung hết được…

Dù còn đang đứng trước muôn vàn thách thức trong công cuộc phát triển, Việt Nam đang từng bước khẳng định ý chí vươn lên mạnh mẽ của mình. Đặc biệt, trong nỗ lực hội nhập toàn cầu và nắm bắt cách mạng công nghiệp 4.0, Việt Nam đang từng bước vươn lên đứng vào hàng đầu trong dòng chảy thời đại.

Trên con đường đưa đất nước đi đến phồn vinh vào năm 2045, năm 2020 đã tạo ra một bước tiến có ý nghĩa chiến lược. Nó cho thấy Việt Nam không chỉ có sức chống chịu cao trong khủng hoảng mà còn trở nên mạnh mẽ và quả cảm hơn sau thách thức khắc nghiệt này.

Những bước tiến của đất nước trong năm 2021 sẽ là chỉ báo đặc sắc khởi đầu về sức vươn lên và khả năng làm kinh ngạc thế giới của dân tộc Việt Nam trong các thập kỷ tới.