Vĩnh biệt nhà văn - chiến sĩ

Nếu ta có thể gọi ai đó là “nhà văn - chiến sĩ” thì nhà văn Nguyễn Chí Trung hoàn toàn xứng đáng với danh xưng này. Là người đã đi qua trọn vẹn 3 cuộc chiến tranh: chiến tranh chống Pháp, chiến tranh chống Mỹ và chiến tranh chống bọn diệt chủng Pol Pot, Nguyễn Chí Trung là một chiến sĩ dũng cảm, một nhà văn của nhân dân, và là một người anh chí tình của rất nhiều nhà văn trẻ thời chống Mỹ, nhất là các nhà văn khu Năm.

Những kỷ niệm ấm tình đồng đội, tình yêu thương giữa những người cầm bút vì lý tưởng độc lập tự do luôn được nhiều nhà văn nhà thơ kể lại, trong đó nổi lên hình ảnh người lính Cụ Hồ Nguyễn Chí Trung qua suốt hành trình từ chiến tranh tới hòa bình. Tôi là một trong những nhà thơ trẻ sau chiến tranh được nhà văn Nguyễn Chí Trung - lúc ấy là Phó trại sáng tác văn học Quân khu Năm - xin về trại khi tôi đang an dưỡng ở miền Bắc, và đó là cơ hội vàng cho tôi phát huy được hết khả năng sáng tác của mình.

Nếu trong chiến tranh, nhà văn Nguyễn Chí Trung đã từng quyết liệt trưng thu gạo để cứu cả một làng đang đói, đã trực tiếp dẫn một xã đội trưởng bò vào căn cứ của địch để trinh sát, đã từng ngang dọc và chịu thương tích ở chiến trường Campuchia đầy nguy hiểm, thì trong hòa bình, ông đã tận lực tận tình tạo mọi điều kiện có thể cho rất nhiều nhà văn trẻ để có tác phẩm văn học.

Tôi cũng là người được hưởng lợi từ sự quan tâm đầy tình cảm vô tư vì văn học của nhà văn Nguyễn Chí Trung. Sống ở đời, không ai là thập toàn là hoàn hảo cả, nhưng những gì nhà văn Nguyễn Chí Trung đã cống hiến trong suốt cuộc đời mình cho sự nghiệp giành độc lập cho Tổ quốc là lớn lao và thực sự đáng kính trọng.

Dù tự nhận mình là người chăm lo việc “bếp núc” phục vụ cho các nhà văn khác sáng tác, nhưng nhà văn Nguyễn Chí Trung trong chiến tranh chống Mỹ đã từng có truyện vừa Bức thư làng Mực nổi tiếng, và sau ngày hòa bình ông lại có tiểu thuyết Tiếng khóc của Nàng Út nhận được Giải thưởng của Hội Nhà văn VN, Giải thưởng văn học ASEAN và Giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật. Vào năm cuối cuộc đời, ông vẫn miệt mài viết bộ tiểu thuyết về cuộc chiến tranh chống nạn diệt chủng ở Campuchia, cuộc chiến tranh mà ông đã tham gia như một người lính. Cũng giống như hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ mà ông từng tham gia như một người lính chiến thực thụ.

Tôi muốn nói ở đây lời vĩnh biệt người lính Nguyễn Chí Trung, trước khi vĩnh biệt nhà văn Nguyễn Chí Trung, một người đã chiến đấu suốt đời “vì nhân dân quên mình - vì nhân dân hy sinh”. Cầu mong ông an nghỉ!